پس‌لرزه‌های جنگ جهانی دوم بعد از ۷۰سال

عمومی- گروه بین‌الملل: رهبران ۲۲ کشور جهان روز گذشته در حالی برای شرکت در مراسم سالگرد آغاز جنگ جهانی دوم در لهستان دور هم جمع شدند که با وجود گذشت ۷۰ سال هنوز بحث‌ درباره اینکه چه کشوری مسئول شروع خونین‌ترین جنگ تاریخ جهان بوده داغ است.جنگ جهانی دوم در اول سپتامبر سال ۱۹۳۹ زمانی آغاز شد که سربازان آلمان نازی به شبه جزیره دانزینگ لهستان حمله کردند؛ حمله‌ای که لهستان و برخی از کشورها، عامل اصلی آن را توافق پشت پرده دیکتاتورهای آن زمان یعنی هیتلر و استالین برای تقسیم این کشور بین خود می‌دانند. درحالی‌که در سال‌های اخیر روابط روسیه و لهستان بر سر استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در این کشور به‌شدت دچار تنش بوده است سخنرانی لخ کازینسکی، رئیس‌جمهوری لهستان بار دیگر بحث و جدل میان مسئولان 2‌کشور را تازه کرد. رئیس‌جمهوری لهستان در سخنرانی خود در هفتادمین سالگرد حمله‌ای که آغازگر جنگ جهانی دوم بود درباره تلاش برای بازنویسی تاریخ هشدار داد. کازینسکی در صریح‌ترین انتقاد خود از نقش روسیه(شوروی‌سابق) در آغاز این جنگ به‌خاطر توافق استالین و هیتلر گفت: ما در این جنگ از پشت خنجر خوردیم. لهستانی‌ها پیمان عدم‌تجاوز آلمان نازی با اتحاد جماهیر شوروی موسوم به ریبن تروپ - مولوتوف را که یک هفته قبل از جنگ امضا شده بود، مجوز اشغال کشورشان توسط ناز‌ی‌ها می‌دانند.

"رئیس‌جمهوری لهستان در سخنرانی خود در هفتادمین سالگرد حمله‌ای که آغازگر جنگ جهانی دوم بود درباره تلاش برای بازنویسی تاریخ هشدار داد"مراسم آغاز جنگ جهانی دوم با حضور هزاران نفر در ساعت ۴:۴۵ دقیقه بامداد روز گذشته شروع شد؛ زمانی که نخستین شلیک از سوی نازی‌ها از کشتی جنگی اشلسویگ هولشتاین در وسترپلاته در نزدیکی بندر دانزینگ لهستان شلیک شد. ۲ هفته پس از آغاز این جنگ و در اواسط سپتامبر نیروهای شوروی شرق لهستان را تصرف کرده بودند. طولی نکشید که این جنگ به سراسر جهان کشیده شد و تا هنگام پایان این جنگ در سال ۱۹۴۵، بیش از ۵۰میلیون نفر کشته شدند. دونالد تاسک، نخست‌وزیر لهستان در این مراسم که با حضور هزاران نفر برگزار شد اعلام کرد: ما در اینجا جمع شده‌ایم که به یاد بیاوریم چه کسی این جنگ را شروع کرد، چه کسی در این جنگ شریک جرم و آغاز‌کننده این جنگ است. ما همچنین باید به یاد بیاوریم که چه کسانی قربانی این جنگ بودند.

حملات لهستانی‌ها در حالی مقام‌های روسیه را روز گذشته نشان گرفته بود که ولادیمیر پوتین، نخست‌وزیر روسیه در این مراسم شرکت داشت. این برای نخستین بار است که یک مقام ارشد روسیه در مراسم یادبود جنگ در لهستان شرکت می‌کند. در مراسم روز گذشته علاوه بر پوتین مقام‌های ارشد 21‌کشور دیگر از جمله آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، فرانسوا فیون، سیلویو برلوسکنی و یولیو تیموشنکو نخست‌وزیران فرانسه، ایتالیا و اوکراین حضور داشتند. لهستان خواستار عذرخواهی روسیه برای تصمیم‌های استالین از جمله دستور کشتار افسران لهستانی در سال ۱۹۴۰ در کاتین است. لهستان طی جنگ جهانی دوم حدود ۶ میلیون شهروند خود را از دست داد و بیش از نیمی از سرمایه‌های ملی این کشور ویران شد.

"کازینسکی در صریح‌ترین انتقاد خود از نقش روسیه(شوروی‌سابق) در آغاز این جنگ به‌خاطر توافق استالین و هیتلر گفت: ما در این جنگ از پشت خنجر خوردیم"ولادیمیر پوتین، نخست‌وزیر روسیه در نشست خبری مشترک با همتای لهستانی خود با اشاره به اینکه همه از مشکلات میان ۲کشور در گذشته خبر دارند تاکید کرد که این مسائل باید به‌طور کامل بررسی شوند. با وجود این وی تاکید کرد که ۲ کشور باید از اختلاف‌های گذشته عبور کنند تا بتوانند مشکلات آینده را حل کنند. پیش از این پوتین در گفت‌وگو با یک روزنامه لهستانی توافقنامه میان آلمان نازی و شوروی را محکوم کرده بود. ۲ روز پیش از سفر پوتین به لهستان دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهوری روسیه هم از بازنویسی تاریخ جنگ جهانی دوم انتقاد و تصویب قطعنامه‌ای در شورای امنیت و همکاری اروپا درباره این جنگ را محکوم کرده بود. شورای امنیت و همکاری اروپا در قطعنامه‌ای که در ژوییه امسال به تصویب رسید نازیسم و استالینیسم را عامل قتل عام در جریان جنگ جهانی دوم معرفی و پیشنهاد کرد که روسیه و آلمان به‌طور مساوی در مورد جنگ جهانی دوم مقصر شناخته شوند.

یوری اوشاکوف، یکی از معاونان ولادیمیر پوتین در آستانه این سفر اعلام کرده بود که نخستین هدف این سفر مقابله با تلاش‌هایی است که در راستای بازنویسی تاریخ جنگ جهانی دوم صورت می‌گیرد و دومین هدف وارد کردن یک تلنگر به روابط روسیه - لهستان است. مقامات روسیه اعلام کرده‌اند سفر پوتین به لهستان با هدف اصلاح تاریخ جنگ دوم جهانی و افزایش همکاری میان ۲کشور و بحث درباره برنامه آمریکا برای استقرار سامانه دفاع موشکی خود در لهستان صورت گرفته است. هر چند مقام‌های روسیه و لهستان در مذاکرات خود خواستار بهبود روابط شده‌اند اما با اختلاف‌های حال و گذشته 2‌کشور بدون شک این مسئله آسان نخواهد بود