فاکتورهای تاثیرگذار در بروز سرطان دهانه رحم و راه‌های پیشگیری از آن

آفتاب‌‌نیوز :

دکتر فرح فرزانه با بیان اینکه سرطان دهانه رحم تنها سرطانی است که راه‌های پیشگیری و درمان قطعی دارد، افزود: انتظار می‌رود در چند سال آینده سرطان دهانه رحم به طور کلی درمان شده و یا با اقدامات پیشگیرانه‌ شاهد بروز آن نباشیم.

این استاد دانشگاه، شناسایی راه‌های ابتلا و پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم را از یکی از دستاوردهای دسترسی به درمان‌های موثر و قطعی دانست و تاکید کرد: یکی از اصلی‌ترین عوامل بروز سرطان دهانه رحم ویروسی بنام پاپیلومای انسانی است و از این طریق دلایل بروز سرطان رحم کاملا شناخته شده که همین موضوع فاکتور مهمی برای پیشگیری از ابتلاست.

این متخصص زنان دانشگاه با بیان این که ویروس پاپیلومای انسانی از طریق ارتباط جنسی ایجاد می‌شود، تاکید کرد: معمولا این بیماری بعد از ارتباط جنسی و یا بعد از ازدواج بیشتر دیده می‌شود.

عوامل خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم

این عضو هیئت علمی دانشگاه گفت: افرادیکه قبل از ۱۶ سالگی ازدواج می‌کنند، بیش از سایرین در معرض ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند، چرا که در سنین پایین دهانه رحم یکی از اعضای نابالغ بدن است و در حال رسیدن به مرحله بلوغ آناتومیک است. اگر زمانیکه دهانه رحم نابالغ است، ارتباط جنسی انجام شود، احتمال این که ویروسی وارد رحم شود که بعدها منجر به سرطان شود زیاد است.

فرزانه، پرهیز از ازواج و ارتباط جنسی در افراد کمتر از ۱۶ سال را مورد تاکید قرار داد و ناپایداری سلول‌های دهانه رحم در این سنین را یکی دیگر از فاکتورهای خطر ابتلا به بیماری ذکر کرد.

راه‌های پیشگیری از بروز سرطان دهانه رحم

این متخصص زنان جهت پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم توصیه کرد: ازدواج بعد از ۱۸ سالگی و پرهیز از رفتارهای جنسی پرخطر و متعدد می‌تواند به میزان قابل توجهی از ایجاد این سرطان بکاهد. شرکای جنسی متعدد می‌تواند ویروس ایجاد کننده سرطان دهانه رحم را مقاوم کند.

وی با بیان این که در برخی موارد ویروس پاپیلوما خودبخود از بین می‌رود، توضیح داد: اگر این ویروس مدت زمان طولانی ماندگار شود، می‌تواند به مرور و آهستگی سلول‌های دهانه رحم را سرطانی کند؛ یعنی اگر فردی در سن ۱۶ سالگی مبتلا به این ویروس شود ممکن است نشانه‌های ابتلا به سرطان در ۳۰ سالگی نمایان شود، بنابراین با مراجعه دوره‌ای به پزشک می‌توان از بروز این سرطان پیشگیری کرد.

فرزانه ادامه داد: اگر در سنین بالاتر و یا ۱۸ سال به بعد ارتباط جنسی آغاز شود، امکان ابتلا به سرطان رحم به حداقل نصف کاهش می یابد و اگر یکبار ازدواج کرد و یا یک شریک جنسی داشته باشد، امکان ابتلا به سرطان دهانه رحم در این فرد به حداقل خواهد رسید.

این عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان این که افزایش شرکای جنسی شانس ابتلا به سرطان دهانه رحم را بالا می برد، خاطرنشان کرد: اگر چنانچه شریک جنسی فردی، ارتباطات جنسی دیگری نیز داشته باشد باز هم احتمال بروز این سرطان بالاخواهد رفت.

وی تاکید کرد: ویروسی که در خانم‌ها باعث بروز سرطان دهانه رحم میشود، در آقایان می‌تواند باعث ایجاد سرطان‌های مجرا، حلق و حنجره و معقد شود.

فاکتورهای تاثیرگذار در بروز این سرطان

این متخصص زنان یکی دیگر از فاکتورهایی که باعث ماندگاری ویروس پاپیلوما و سرطانی شدن آن در بدن می شود را مصرف دخانیات دانست و افزود: این موضوع که افراد سیگاری بیش از سایرین به این سرطان مبتلا می‌شوند تقریبا ثابت شده است.

فرزانه، کاهش سطح ایمنی بدن را یکی دیگر از فاکتورهای ماندگاری و سرطانی شدن ویروس پاپیلوما دانست و اظهار کرد: اگر چنانچه فردی پیوند کبد و کلیه انجام داده باشد و یا مبتلا به ایدز باشد این ویروس فرصت بیشتری برای فعال شدن دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه بارزترین سن شیوع سرطان دهانه رحم را ۳۰ تا ۳۵ سالگی و در ادامه ۵۰ تا ۵۵ سال عنوان کرد و افزود: اگر روش‌های غربالگری و پیشگیری به درستی انجام شود، در بازه زمانی کوتاه مدت میزان شیوع این سرطان به صفر خوهد رسید.

فرزانه شناسایی علل بروز سرطان دهانه رحم و واکسن علیه این بیماری را از قویترین موارد پیشگیری بروز این بیماری دانست و تاکید کرد: پروتکل‌های بین المللی برای کشورهای پیشرفته به این شکل است که دختران در سن بین ۱۱ تا ۱۲ سال در مقابل این بیماری واکسینه می‌شوند چرا که در سن ۱۱ تا ۱۲ سالگی پاسخ ایمنی بدن افراد بسیار بهتر عمل می‌کند و احتمال ابتلا به این سرطان در مقایسه با فردی که در سن ۲۵ سالگی واکسینه می‌شود، به مراتب بیشتر است.

این متخصص زنان توصیه کرد: حتی اگر در سن بالای ۲۵ سال هم این واکسن استفاده شود، منفعت آن بسیار زیاد است ولی دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی واکسینه شدن افراد از سن ۱۲ سالگی است، بطور کلی از سن ۹ تا ۲۶ سالگی استفاده از این واکسن منعی ندارد. حتی در برخی از کشورها که زیرساخت ها و امکانات مالی فراهم است توصیه شده پسرها نیز از این واکسن استفاده کنند.

وی نکته مثبت دیگر در شناسایی زودهنگام سرطان دهانه را مشخص بودن این ناحیه در معاینات اولیه دانست و افزود: قبل از تبدیل شدن سلول به سلول‌های پیش سرطانی می‌توان این بیماری را شناسایی و درمان کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه انجام تست‌های پاپ اسمیر و بررسی اچ پی وی را ضروری ذکر کرد و افزود: از زمانی که رابطه جنسی آغاز می‌شود انجام این تست ها بصورت دوره‌ای باید انجام شود.

فرزانه یکی دیگر از ویژگی‌های سرطان دهانه رحم را ایجاد ضایعات پیش سرطانی دانست و گفت: این سرطان سیر آهسته‌ای دارد به این معنی که فردی که در سن ۶۰ سالگی به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شود قطعا این سرطان در سن ۳۰ سالگی ایجاد و قابل پیشگیری بوده است.

ارتباط مستقیم میزان بروز سرطان دهانه رحم با سطح سواد سلامت مردم

به گفته این متخصص زنان، میزان بروز و شیوع سرطان دهانه رحم در هر جامعه‌ای نشان از سطح سواد سلامت مردم آن جامعه دارد چرا که با پیشرفت‌هایی که در این حوزه ایجاد شده چنانچه افراد درباره این بیماری آگاهی واطلاعات داشته باشند اصلا نباید این بیماری در جامعه‌ای بوجود بیاید.

مهمترین علل کاهش بروز این سرطان

وی واکسیناسیون علیه ایجاد سرطان های دهانه رحم، سن مناسب برای ازدواج، ارتباط زناشویی سالم و پرهیز از مصرف سیگار و قلیان را از مهمترین علل کاهش ایجاد سرطان دهانه رحم دانست.

فرزانه با اشاره به این که سرطان دهانه رحم قبل از بروز علائم هم قابل پیشگیری است، گفت: سرطان دهانه رحم ضایعات پیش سرطانی را از ۱۰ سال قبل به همراه خود دارد و با ساده‌ترین روش‌های آزمایشگاهی همانند پاپ اسمیر، اچ پی وی و معاینه قابل شناسایی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: خانمها علاوه بر مراجعه به پزشک برای چکاپهای دوره‌ای، اگر چنانچه بعد از ارتباط جنسی دچار لکه بینی، ترشحات مزمنی که به آنتی بیوتیک جواب نمی‌دهد، دردهای مزمن لگنی و پریودهای نامنظم شدند باید از نظر بیماری‌های دهانه رحم بررسی شوند.

وی در مورد افرادیکه به هر دلیل بعد از ازدواج تماس جنسی کمی دارند نیز توصیه کرد: ممکن است در این موارد بیماری‌های دهانه رحم پنهان بماند بنابراین این افراد باید از ویزیت‌های سالانه متخصصان زنان غفلت نکنند.

نحوه درمان‌های مختلف سرطان دهانه رحم

این متخصص زنان درباره نحوه درمان‌های مختلف سرطان دهانه رحم نیز خاطرنشان کرد: اگر این ضایعات در مرحله پیش سرطانی باشد می‌توان با برداشتن ضایعه بیمار را بدون خروج رحم درمان کرد، در این روش نیاز به شیمی درمانی و رادیوتراپی وجود ندارد.

فرزانه ضرورت چکاپ‌های دوره‌ای را برای شناسایی به موقع سرطان دهانه رحم مورد تاکید قرار داد و گفت: اگر چنانچه سرطان دهانه رحم پیش رونده باشد و بیماری در مرحله سه و چهار بیماری باشد، انجام درمان‌ها با روش رادیوتراپی ضرورت دارد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر فرزانه با اشاره به این که پیشگیری از سرطان دهانه رحم با آگاهی و اطلاع رسانی ارتباط مستقیم دارد، تاکید کرد: شیوع سرطان دهانه رحم چند سال پیش یکی از شایعترین سرطان‌های مربوط به زنان در کشور بود، از آغاز واکسیناسیون و غربالگری این سرطان جزء چهارمین سرطان‌های شایع در زنان است.