آمریکا 'برای تحریک اعتراض‌ها در کوبا' شبکه ارتباطی راه انداخته بود

مردم کوبا از چهار سال پیش اجازه پیدا کرده‌اند تلفن همراه داشته باشند

خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌گوید آمریکا یک شبکه ارتباطی مبتنی بر پیامک تلفن همراه در کوبا راه انداخته بود تا اعتراض‌ها را در این کشور تحریک کند.

طبق این گزارش، شبکه زون‌زونیو که به "توییتر کوبایی" معروف شده بود، در سال ۲۰۱۰ میلادی راه افتاد اما بیش از دو سال دوام نیاورد.

این طرح که با هدف کمک به هماهنگی کاربران کوبایی در شکل‌دهی اعتراض‌ها و برگزاری تجمع‌های کوتاه و ناگهانی راه افتاده بود، قرار بوده تا یک میلیون کاربر جذب کند اما نهایتا با ۴۰ هزار کاربر کارش را متوقف کرده است.

طبق گزارش آسوشیتدپرس، مجریان این برنامه شرکت‌های پوششی در اسپانیا و جزایر کیمن ثبت کردند تا تبادل مالی از آمریکا به این طرح معلوم نشود.

سخنگوی کاخ سفید وجود چنین برنامه‌ای را تایید کرده است.

دولت کوبا هنوز واکنش رسمی به این گزارش نشان نداده است اما رسانه‌های این کشور که همه زیر نظر دولت هستند، از این عملیات به عنوان نشانه‌ای دیگر از خصومت آمریکا در قبال کوبا یاد کرده‌اند.

کاربران این شبکه به بی‌بی‌سی گفته‌اند از جنبه سیاسی فعالیت زون‌زونیو و ارتباط آن با دولت آمریکا هیچ اطلاعی نداشته‌اند.

طرح زون‌زونیو را آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده اجرا کرده است که با پشتیبانی وزارت امور خارجه آمریکا فعالیت می‌کند

طرح زون‌زونیو را آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده، یو اس اید، اجرا کرده است که با پشتیبانی وزارت امور خارجه آمریکا فعالیت می‌کند.

مت هریک، سخنگوی این سازمان گفته است که یو اس اید به طرح زون‌زونیو در کوبا افتخار می‌کند چون کمک کرده افراد در جاهای مختلف، با حقوقشان آشنا شوند و با جهان خارج ارتباط بگیرند.

سخنگوی آژانس بین‌المللی توسعه آمریکا تایید کرده است که این نهاد در محیط‌های خطرناک، چنین برنامه‌هایی را مخفیانه پیش می‌برد تا از مجریان آن و افراد مرتبط حفاظت کند.

با انتشار گزارش آسوشیتدپرس، ابهام‌هایی درباره جنبه قانونی این برنامه مطرح شده است. طبق قانون در آمریکا، هرگونه عملیات مخفی یک نهاد فدرال باید تایید رئیس‌جمهوری را داشته باشد.

سناتور پاتریک لیهی، رئیس کمیته تخصیص بودجه برای عملیات برون‌مرزی آمریکا، گفته است جزئیات افشاشده در گزارش آسوشیتدپرس نگران‌کننده اند.

اما سخنگوی کاخ سفید در این باره تاکید کرده که این یک عملیات مخفی و اطلاعاتی نبوده است.

جی کارنی در پی انتشار این گزارش به خبرنگاران گفت علت پنهان‌بودن این عملیات، حفظ امنیت مجریان آن در شرایط مخاطره‌آمیز کوبا بوده است.

سخنگوی دولت آمریکا اظهارات سخنگوی آژانس بین‌المللی توسعه را تاکید کرده که این برنامه با مجوز کنگره اجرا شده است.

پنج سال پیش بازداشت آلن گروس آمریکایی به تیرگی دوباره روابط هاوانا و واشنگتن منجر شد. او برای پروژه‌ای کار می‌کرد که در صدد بود برای جامعه کوچک یهودیان کوبا، دسترسی به اینترنت را فراهم کند.

در غیاب رسانه‌های مستقل، جامعه کوبا تشنه دریافت اطلاعات است.

شبکه اینترنت و ابزارهای ارتباطی دیگر در کوبا، تحت نظارت و مدیریت دولت هستند و دولت کمونیستی هم به‌شدت با فعالیت مخالفان و معترضان برخورد می‌کند.

مردم کوبا از سال ۲۰۰۸ میلادی اجازه پیدا کرده‌اند تلفن همراه داشته باشند. ظرف این چهار سال گذشته، تلفن همراه در این جامعه بسیار فراگیر شده است.

سال گذشته ۱۳۷ کافی‌نت عمومی در کل این کشور راه افتاد تا اینترنت گران‌قیمتی به شهروندان بدهند؛ به بهای ساعتی ۴.۵ دلار که معادل حدود یک‌چهارم کل حقوق ماهانه یک کارمند دولت است.

طبق اطلاعات به‌دست‌آمده از صدها صفحه سند مرتبط با این برنامه، دولت آمریکا در راه‌اندازی زون‌زونیو در نظر داشت ابتدا در آن مطالبی ارائه کند که حساسیت‌برانگیز نیست؛ مثلا درباره فوتبال، موسیقی، و خبرهای مربوط به توفان.

طبق گزارش آسوشتدپرس، آمریکا برنامه داشت وقتی که عده زیادی مشترک این شبکه شبیه توییتر شدند، محتوای سیاسی هم در آن مطرح کند و تلاش کند تجمع‌های اعتراضی ناگهانی را هماهنگ کند بلکه به اعتراض‌هایی شبیه بهار عربی ختم شود.

کاربران شبکه زون‌زونیو از میانه سال ۲۰۱۲ میلادی متوجه اختلالات و کاهش قابل‌توجه فعالیت آن شده بودند.

اکنون وبسایت شرکتی که زون‌زونیو را در کوبا راه انداخته بود، به قیمت ۲۹۹ دلار برای فروش عرضه شده است.

روابط آمریکا با همسایه جنوبی‌اش کوبا در نیم‌قرن گذشته پر تلاطم بوده و اغلب به خصومت آشکارا نزدیک شده است.

از سال ۱۹۶۱ میلادی و با انقلاب چپ‌های دوست با شوروی، آمریکا که با حکومت قبلی روابط نزدیکی داشت و با شوروی هم در "جنگ سرد" بود، با کوبا قطع رابطه کرد و تحریم اقتصادی علیه آن اعمال کرد.

در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط این دو همسایه دیده شده است.

در دوران ریاست جمهوری آقای اوباما، ایالات متحده محدودیت‌های مسافرتی آمریکایی‌های کوبایی‌تبار را برای سفر به آن کشور و نیز مبادله پول بین اعضای خانواده آنان در دو کشور را کاهش داده است.‌

اما بهبودی تدریجی روابط، با بازداشت یک آمریکایی که برای یک شرکت رایانه‌ای کار می‌کرد، باز هم به سردی گروید.‌

آلن گروس، ۶۴ ساله، پنج سال پیش بازداشت شد. او در آن هنگام برای پروژه‌ای کار می‌کرد که در صدد بود برای جامعه کوچک یهودیان کوبا، دسترسی به اینترنت را فراهم کند.