ایران نفت خود را ارزان نمی‌فروشد

ایسنا: همانطور که پیش‌بینی می‌شد، قطار پرماجرای تسویه بدهی نفتی هند به ایران به ایستگاه آخر خود نرسیده و پس از توقف اندکی برای استراحت، بار دیگر مسیر پر پیچ و خم خود را از سر گرفته است.

درحالی که با اظهار نظر مقامات رسمی ایران به نظر می‌رسید مشکل پرداخت بدهی نفتی هندی‌ها به ایران را باید تمام‌شده دانست، شانه‌خالی کردن "هالک بانک ترکیه" از ایفا کردن نقش واسطه در فرایند تجارت نفت ایران و هند باعث شده بار دیگر دغدغه‌های جدیدی در این زمینه مطرح شود.

ایران و هند به دنبال روش‌های جایگزین

در آبان‌ماه امسال بود که مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت با اشاره به سفر وزیر دارایی هند به ایران از تسویه بدهی انباشته هندی‌ها بابت خرید نفت از ایران خبر داده بود و این تصور می‌رفت که روند تسویه هزینه صادرات نفت ایران به هند به شکل عادی ادامه پیدا می‌کند، ولی انتشار خبر کنار کشیدن بانک ترک از تسویه بدهی نفتی هند به ایران بار دیگر بر بدهی انباشته نفتی هند می‌افزاید و دوطرف را به فکر روش‌های جایگزینی برای پرداخت این هزینه می‌اندازد.

به همین دلیل بود که مقامات هندی در واکنش به تحریم‌های شدید آمریکا علیه بانک‌هایی که تسویه پول نفت ایران را انجام می‌دهند، یک جلسه اضطراری برگزار کردند تا راههای جلوگیری از هرگونه اختلال در تجارت نفت با ایران را بررسی کنند و پس از اعلام "هالک بانک" ترکیه مبنی بر اینکه مجبور به متوقف کردن انتقال پرداخت‌های هند به ایران است، جلسه ای اضطراری به ریاست شیو شانکار منون - مشاور امنیت ملی هند، بین مقامات وزراتخانه‌های دارایی، نفت و امور خارجه و همچنین بانک مرکزی این کشور برگزار شد.

بلافاصله پس از این نشست وزارت نفت هند اعلام کرد که یک جلسه بین پنج پالایشگاه وارد کننده نفت از ایران به منظور مذاکره درباره واردات نفت از ایران و مسائل مرتبط برگزار شده که این پنج پالایشگاه در سال ۲۰۱۰-۲۰۱۱ میلادی روی هم رفته ۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تن نفت از ایران وارد کردند.

ایران نفت خود را ارزان نمی‌فروشد

اما از سوی دیگر ایران نیز اطمینان می‌دهد که نه تخفیفی در فروش نفت خود به هند می‌دهد و نه حاضر است پول نقد را از روند تسویه بدهی‌های نفتی هند حذف کند.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در این زمینه گفته است که هند همه بدهی های نفتی خود را به ایران پرداخت کرده است و مشکلی در این باره نداریم.

قلعه بانی در نشست خبری با بیان اینکه هند هم اکنون نیز بهای نفت ایران را می پردازد، سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت ایران در هند را در ازای فروش نفت به این کشور و یا دیگر روش‌های جایگزین از اصل رد کرده و اصولا معتقد است که ایران مشکلی از بابت دریافت هزینه‌های نفتی هند احساس نمی‌کند.

روپیه یا از طریق روسیه؟ مساله این است

در تازه ترین دور تلاش‌های ایران و هند در زمینه پیدا کردن مسیر مناسبی برای مبادلات نفتی گزینه‌های جدیدی روی میز قرار گرفته است که به نظر می‌رسد مهم‌ترین گزینه‌ها در حال حاضر پرداخت پول نفت ایران به صورت روپیه (پول ملی هند) و یا از طریق روسیه و بانک‌های این کشور است.

در همین زمینه با توجه به مخالفت ترکیه با پرداخت بدهی نفتی هند به ایران از طریق بانکهای این کشور، انتظار می‌رود دهلی نو گفت‌وگوهایی را با مسکو در زمینه پرداخت پول نفت ایران از طریق بانکهای روسیه شروع کند.

دهلی نو روسیه را به عنوان یکی از حامیان ایران به عنوان کشور واسطه برای پرداخت طلب نفتی ایران انتخاب کرده است و انتظار می‌رود این موضوع یکی از محورهای مذاکرات نخست وزیر هند در سفر به روسیه باشد.

در همین حال رسانه‌های هندی گزارش داده اند که دهلی نو به دلیل نگرانی از اینکه تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران باعث جلوگیری از مسیر جدید پرداخت پول نفت ایران از طریق ترکیه شود، خواستار پرداخت این پول به روپیه است که این مسئله احتمالا در جریان سفر یک هیئت هندی به تهران در تاریخ ۱۶ ژانویه مورد مذاکره قرار خواهد گرفت.

پیشنهاد هند از این قرار است که شرکت ملی نفت ایران(NIOC) یک حساب بانکی به روپیه در بانک‌های هندی باز کند و از این پول برای خرید اقلام غیراستراتژیک نظیر واردات راه آهن و خرید کالاها استفاده کند، اما نمی‌تواند از این حساب برای سرمایه‌گذاری در هند یا خرید سهام یا شرکت‌ها استفاده کند.

ایستگاه اول قطار بدهی‌ها کجا بود ؟

به گزارش ایسنا، پس از آنکه بانک مرکزی هند در دسامبر ۲۰۱۰ تحت فشار آمریکا پرداخت پول نفت وارداتی از ایران را از طریق مکانیزم اتحادیه تسویه حساب آسیا (ACU) متوقف کرد، هند و ایران برای تجارت نفت که ارزش آن به ۱۲ میلیارد دلار در سال می‌رسد، هیچگونه مکانیزم جایگزین مستقیم برای تسویه حساب نداشته‌اند.

ایران به‌طور متوسط روزانه ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام به هند صادر می‌کند، ضمن آنکه از سالهای گذشته تاکنون طراحی پالایشگاههای نفت هند مطابق با نفت خام سنگین ایران است. برای نخستین بار دیماه سال گذشته (ژانویه ۲۰۱۱ میلادی) بحث اختلافات ارزی ایران و هند برای مبادلات نفتی در رسانه‌های بین‌المللی به دنبال فشار برخی از قدرتهای غربی مطرح شد.

حجم بالای صادرات نفت ایران به هند و در نقطه مقابل واردات پایین ایران از این کشور باعث شده تا پس از توقف مبادلات ارزی دو کشور در چارچوب اتحادیه پایاپای آسیایی از سوی بانک مرکزی هند بدلیل فشارهای آمریکا و اتحادیه اروپا در راستای تحریم‌های ارزی، میزان بدهی‌های هند به ایران افزایش یابد. دو کشور پس از آن بر سر انتقال پول نفت از طریق چندین بانک واسطه به توافق رسیده‌اند که با این‌وجود همانطور که وزیر دارائی هند نیز اشاره کرده است هنوز راهکاری بلند مدت برای مبادلات ارزی ایران و هند پیدا نشده است