"جرم" و "محاکمه در خیابان" را به یک اندازه دوست دارم

به گزارش خبرنگار مهر، این روزها فیلم "جرم" آخرین ساخته مسعود کیمیایی با مدیریت فیلمبرداری تورج منصوری بر پرده سینماها قرار دارد. منصوری تا کنون با کارگردانان مختلفی چون داریوش مهرجویی، مجیدی مجیدی، علیرضا رئیسیان و... همکاری داشته است. اما در دو فیلم آخر کیمیایی "محاکمه در خیابان" و "جرم" شکل متفاوتی از شیوه فیلمبرداری به تصویر کشیده است. در این گفتگو درباره همکاری وی با کیمیایی صحبت شده است.

"به گزارش خبرنگار مهر، این روزها فیلم "جرم" آخرین ساخته مسعود کیمیایی با مدیریت فیلمبرداری تورج منصوری بر پرده سینماها قرار دارد"*خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: "جرم" دومین همکاری شما با مسعود کیمیایی محسوب می‌شود. البته شما در "محاکمه در خیابان" به یک شیوه و رنگ خاص در تصویر سازی رسیده بودید و در "جرم" تجربه تازه‌ای داشتید. - تورج منصوری: در فیلم "محاکمه در خیابان" میزان رنگ‌ها کاهش پیدا کرد. در این فیلم رنگ وجود داشته است. ما فیلم "سنتوری" را هم به همین شیوه فیلمبرداری کردیم.

اما آن فیلم روی نگاتیو بود، در "محاکمه در خیابان" با دوربین SI2K کار را انجام دادیم. تصویر در فیلم "محاکمه در خیابان" نرمال و عادی نیست. در این شیوه جزئیات کاملا از دست می‌رود. تضاد بین سیاه و سفید زیاد می شود. این شیوه را به این دلیل انتخاب کردیم که فیلم قرار بود قصه‌ای از یک شبه خیانت را بازگو کند.

"منصوری تا کنون با کارگردانان مختلفی چون داریوش مهرجویی، مجیدی مجیدی، علیرضا رئیسیان و.."شخصیت اصلی این فیلم امیر (پولاد کیمیایی) روز عروسی خود باید دنبال این موضوع برود و به نوعی درگیر تحقیقی شود تا بداند آیا به او خیانت شده یا خیر؟ به همین دلیل این شخصیت دنیای پیرامون خود را که پر از جزئیات است را نمی‌بیند. برای اینکه به شخصیت اصلی داستان در این فیلم نزدیک شویم از دید من به این نتیجه رسیدیم که رنگ را از کار بگیریم و خشونت و بی جزئیات بودن را در فیلم وارد کنیم. این جهت گیری باعث می شد که از لحاظ حسی رابطه بهتری ایجاد شود. * در "جرم" چطور تصمیم گرفتید که به شیوه سیاه سفید فیلمبرداری کنید؟ - در این فیلم پروسه کاملا متفاوت بود. در ابتدا قصد نداشتیم فیلمبرداری را به شیوه سیاه سفید انجام دهیم.

بلکه می‌خواستیم با میزان جزئیات اضافه شده و کاملا رنگی کار کنیم. به همین منظور من چند تست زدم و به این نتیجه رسیدم که قوطی نگاتیوهای فیلم را قبل از اینکه در دوربین قرار دهیم در دستگاه مایکرویو گذاشته تا حرارت دهیم. با این شیوه جزئیات در لایه قرمز ایجاد می کنیم و حال و هوای فیلم به گذشته برمی گردد. به همین دلیل در مخاطب تصوری ایجاد می شود که گویا تاریخ فیلم گذشته است، بدون اینکه تفاوت زیادی به نظر برسد و فضای کاملا نرمالی احساس می شود. ما این تست را با استودیو بدیع با حضور مهندسین، کارشناسان استودیو، آقای بدیع، من و کیمیایی چک کردیم.

"اما در دو فیلم آخر کیمیایی "محاکمه در خیابان" و "جرم" شکل متفاوتی از شیوه فیلمبرداری به تصویر کشیده است"احساس کردیم به تم خوبی رسیدیم. پس از پایان فیلمبرداری قرار بود قبل از جشنواره فیلم کامل شود آقای کیمیایی پیشنهاد داد نسخه سیاه و سفید را ببینند. ما اسکن کردیم و تست سیاه و سفید زدیم که مورد قبول کارگردان قرار گرفت و و بعد فکر کردیم اگر دوبله هم بشود با این شیوه فیلمبرداری به فیلم هم کمک می‌کنیم. اما احساس می‌کنم ته ذهن کیمیایی از همان ابتدا علاقه‌ای برای سیاه و سفید شدن فیلم وجود داشت. * در شیوه نورپردازی نیز به سیاه و سفید بودن فیلم فکر کردید؟  - البته اساسا من از همان ابتدا با نگاتیو سیاه و سفید کار نکردیم و نگاتیو رنگی داشتیم که آن را دچار عارضه کردیم.

یک احساس سیاه و سفید خود به خود نه به این معنا که فیلم با این شیوه کار شود وجود داشت.  من تلاش کردم در فضای رنگی، لایه قرمز فیلم بر دو لایه دیگر قالب کنم. به همین دلیل غلبه تک رنگ وجود داشت و این می توانست شباهت هایی با سیاه و سفید ایجاد کند. این حال و فضا را در فیلم گنجانده بودم و اگر هم رنگی در می آمد سرشار از رنگ بود ولی باز یک حسی از فیلم دیده می شد که گویا فضا کهنه است. * از نتیجه کدامیک از این دو همکاری راضی هستید؟ - من هم "محاکمه در خیابان را دوست دارم و هم "جرم" را.

"*خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: "جرم" دومین همکاری شما با مسعود کیمیایی محسوب می‌شود"اساسا کارکردن با کیمیایی جذاب است زیرا اتفاقات در طول زمان شکل می گیرد. خیلی از پیش تعیین شده نیست و این از ویژگی‌های مثبت کارکردن با وی است که کار را شیرین‌تر می‌کند. *چقدر فیلمنامه "جرم" و همکاری با کیمیایی برایتان جذابیت داشت؟ - فیلمنامه "جرم" را خیلی دوست داشتم. فیلم‌های کیمیایی نگاهی ویژه به دورانی که در آن زندگی می‌کنیم دارد حتی اگر قصه‌ها رنگ و بوی گذشته داشته باشد و این همان دنیای این کارگردان است که در تمام آثار وی دیده می‌شود. قصه‌ها در تضاد هستند و هم آثار زمان ندارند و هم دارند.

این از ویژگی‌های کیمیایی است. او موضوعات را به دو طرف دور از هم به تضاد می‌برد. قهرمانان فیلم‌های وی مردم عادی کوچه و خیابان هستند که گناهکارند ولی در زمانی دست به انتخابی می‌زنند که قالب را می‌ترکانند. تحلیل شخصیت‌ها و قهرمان‌های فیلم‌های وی از همان ابتدا به این شکل بوده است. او هنرمندی است که با موضوعاتی کار می‌کند که خیلی با آنها عجین است ولی هر بار از یک زاویه به آن نگاه می‌کند.

"البته شما در "محاکمه در خیابان" به یک شیوه و رنگ خاص در تصویر سازی رسیده بودید و در "جرم" تجربه تازه‌ای داشتید"کار کردن با او شیرین و آموزش بخش است. * پس نمی‌توانید عنوان کنید کدامیک از فیلم‌های "محاکمه در خیابان" و یا "جرم" را بیشتر دوست دارید؟ -هر دو سلیقه من است. هر دو اثر موفق و خوب بودند. از هر دو فیلم راضی هستم. ما در "محاکمه در خیابان" به لحاظ فیلمبرداری گستاخانه عمل کردیم.

به گونه‌ای که حتی بعضی‌ها را در زمان دیدن فیلم گیج کرده بودیم. ولی حالا در "جرم" همان شیوه کمی برای مخاطب عادت هم به وجود آورده است و آن را بهتر درک می‌کند. * نسخه دوبله شده "جرم" را دیده‌اید؟ - نسخه دوبله شده را ندیدم . قصد دارم برای دیدن آن به سینما بروم. صحبت‌های مختلفی در این‌باره شنیده‌ام.

"اما آن فیلم روی نگاتیو بود، در "محاکمه در خیابان" با دوربین SI2K کار را انجام دادیم"به عقیده من کیمیایی با دوبله کار زنده‌ای انجام داده است. این برای اولین بار است که در سینمای ایران یک فیلم چند وجهی دیده می‌شود. هم فیلم به زبان بازیگران و هم دوبلورها می‌تواند برای مخاطب جذاب باشد. به عقیده من این نگاه خیلی مدرن و امروزی است. به هر حال من همیشه کاری که دوست دارم انجام می‌دهم.

ممکن است جسارت، جرئت و نگاه تجربی را وارد فیلم کنم اما قطعا در جهت فیلمنامه حرکت می‌کنم و از آن دور نمی‌شوم. ------------------------ گفتگو: بیتا موسوی