روزه آستانه تحمل را بالا می‌برد

دبیر انجمن روانشناسی بالینی ایران با اشاره به فواید روزه‌داری از منظر روانشناختی، تقویت اراده و افزایش آستانه تحمل را ناشی از روزه‌داری عنوان کرد و بی‌حوصلگی و کج‌خلقی برخی افراد روزه‌دار را ناشی از خصوصیات رفتاری آنها دانست.

به گزارش فارس، مهرداد کاظم‌زاده عطوفی با اشاره به فواید روزه‌داری از منظر روانی اظهار داشت: ماه مبارک رمضان حوزه‌های مختلف سلامت انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و علاوه بر اینکه از منظر پزشکی، روزه‌داری بر سلامت جسمانی تأثیر می‌گذارد، از نظر روانشناختی نیز می‌تواند فواید زیادی برای افراد داشته باشد.

وی افزود: افزایش «آستانه تحمل» یکی از اتفاقات مثبتی است که در حوزه سلامت روان در این ماه اتفاق می‌افتد، آستانه تحمل انسان در موقعیت‌های مختلف متفاوت است و با اینکه بسیاری معتقد هستند که فشار روانی به واکنش سریع از سوی افراد منجر می شود، اما در این ماه با خودداری از انجام برخی رفتارها نشان می‌دهیم که قادر به خودکنترلی هستیم.

این متخصص حوزه بهداشت روان خود مراقبتی را نتیجه روزه‌داری عنوان کرد و ادامه داد:‌ در ماه مبارک رمضان خودمراقبتی فرد به لحاظ بهداشت روان افزایش پیدا می‌کند و دیده می‌شود که افراد در این ماه مراقب رفتارهای کلامی و عملی خود هستند چرا که روزه‌داری به ذهن‌آگاهی منجر می‌شود، با اینکه گفته می‌شود بسیاری از الگوهای رفتاری در انسان ناشی از عادت است و قابل تغییر نیست، اما تغییر رفتار در ماه مبارک رمضان حاکی از توانایی خودکنترلی است که خداوند به انسان داده است.

دبیر انجمن روانشناسی بالینی ایران گفت: یکی از خصوصیات دیگر این ماه تقویت «اراده» در انسان است، اراده یعنی خواستن، بسیاری مواقع افراد در صدد تغییر رفتار هستند، اما نمی‌توانند آن را به مرحله عمل برسانند. در ماه مبارک رمضان تقویت اراده دیده می‌شود و انسان با چشم‌پوشی از نیازهای زیستی نشان می‌دهد که می‌تواند اراده‌اش را تقویت و از آن در ادامه مسیر زندگی‌اش استفاده کند. این تطابق از باور ما نشأت می‌گیرد بنابراین می‌تواند به داشتن اراده قوی‌تر در انسان کمک کند.

کاظم‌زاده عطوفی تصریح کرد: بی‌حوصلگی و کج‌خلقی از خصوصیات روزه‌داری نیست، بلکه اینها از ویژگی‌های خود فرد نشأت می‌گیرد و به دلیل آثار جسمی ناشی از روزه‌داری خود را نشان می‌دهد، افرادی که اینگونه هستند خودمراقبتی ندارند.

وی افزود: برای خودمراقبتی باید ذهن آگاه شویم یعنی باید در این موقعیت تمام ذهن خود را متمرکز کنیم،‌ مثلاً موقع نماز خواندن باید ذهن متمرکز بر این مهم باشد که فرد در محضر خداوند است و باید کلماتی را که با خدا مطرح می‌کند همراه با توجه و تمرکز باشد.

وی ادامه داد: تمرکز ذهن با تمرین به دست می‌آید. این ماه بسیار مفید است زیرا حضور ذهن از عبادت شروع می‌شود و به سایر رفتارهای دیگر نیز ادامه پیدا می‌کند. علاوه بر بعد الهی حضور ذهن به ویژه در نماز و دعا خواندن اثر روانشناختی نیز خواهد داشت، زیرا توجه و تمرکز بر گفتمان با معبود می‌تواند در زندگی نیز تأثیر گذاشته و فرد را نسبت به گفته‌های دیگران نیز متمرکز کند.

این متخصص حوزه بهداشت روان اظهار داشت: وقتی فرد سر جلسه امتحان یا مصاحبه علمی است، ذهن خود را متمرکز بر پاسخ می‌کند و این نشان می‌دهد که در آن لحظه فرد ذهن آگاه است.

وی با اشاره به خاطره‌ای از نماز حضرت آیت‌الله بهجت خاطرنشان کرد: ایشان در سوره مبارکه حمد، وقتی به آیه «ایاک نعبدوا و ایاک نستعین» می‌رسیدند، شروع به گریه می‌کردند و می‌گفتند برخی روبه‌روی خدا می‌ایستند و به خدا دروغ می‌گویند، با اینکه می‌گویند خدایا تنها ترا می‌پرستیم، و تنها از تو کمک می‌خواهیم، اما باز دستشان را جلوی دیگران دراز می‌کنند.

این رفتار نشان می‌دهد که ایشان موقع نماز چقدر به واژه‌ها دقت می‌کردند و ذهن‌آگاه بودند.