نقش فرش ایرانی در اقتصاد بین‌الملل

به گزارش خدمت؛ رئیس مرکز ملی فرش ایران در مصاحبه با رادیو اقتصاد گفت: فرش دستباف ایرانی چون عصاره تمدن انسانی و هنری تاریخی است. در منظر همه جهانیان فقط به نام ایران شناخته می شود و هیچ کس توان رقابت ندارد و حتی چین هم به مشتری خوب تبدیل شده است.

حمید کارگر گفت: ۴۸۰ هزار قالیباف در سطح کشور تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گرفته اند و مرکز ملی فرش ایران با همکاری صندوق بیمه کارآفرینی امید به جای تزریق مستقیم نقدینگی به این بخش، با اعطای تسهیلات با نرخ ۴ درصدی از پشتیبانان تولید حمایت می کند.

وی افزود: حداقل قیمت هر متر مربع فرش دستباف ۵۰۰ هزار تومان است و حداکثر قیمت آن به ارزش های هنری مازاد بستگی دارد و تلاش می کنیم فعالان این حوزه متناسب با سلایق جهانی و مشتریان فرش تولید کنند.

کارگر با اشاره به بیست و چهارمین نمایشگاه فرش دستباف ایران هم که در فضایی بیش از ۳۰ هزار متر مربع شامل بیش از ۷۰۰ غرفه تا هفتم شهریور در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران ادامه دارد، گفت: بازار آمریکا هم که شناخت دیرین از فرش دستباف ایران دارد، منتظر ورود این کالاهاست و تلاش می کنیم این بازار را هم در اختیار بگیریم.

وی گفت: در حاشیه این نمایشگاه نشست های ویژه ای با موضوع آشنایی فرش دستباف ایران، تسهیل صادرات فرش دستباف، آشنایی کودکان با فرش دستباف، آشنایی با فرایند تولید فرش دستباف، آشنایی با چیدمان فرش و برگزار می شود. نخستین بار یک سالن به عرضه تابلو فرش اختصاص داده شده است.

سالن‌های سه گانه ۲۵ هم رایگان به گروه دانش آموختگان فرش تخصیص داده شده است، ضمن اینکه دانشگاه‌های فعال در حوزه فرش و اتحادیه ها و تشکل های فرش هم محصولات خود را در این سالن ها ارائه می‌کنند.

در نمایشگاه بیست و چهارم از دانشنامه مجازی فرش (ویکی فرش) رونمایی می شود و همزمان با برگزاری نمایشگاه کلیپ های ۱۰۰ ثانیه ای که به زبان فارسی و انگلیسی تهیه شده است، پیش از اکران فیلم‌های سینمایی در گروه سینمایی هنر و تجربه پخش می‌شود.

طبق روایات شاهنامه فردوسی، آغاز فرش­بافی، رشتن و بافتن به زمان تهمورث یعنی زمان پیشدادیان باز می­گردد. در تاریخ طبری از فرش­ هایی که با مو و پشم حیوانات در این دوره بافته شده سخن رفته است.

قدیمی‌ترین نشانه ازهنرقالیبافی متعلق به عصر مفرغ است. این نشانه یک کارد قالیبافی است که از گورهای عهد مفرغ ترکمنستان و شمال ایران یافت شده است.

در شهر سوخته دشت سیستان، جنوب شرقی ایران نیز فرش ­های حصیری و پارچه و ابزارهای بافندگی به دست آمده که متعلق به ۲۸۰۰-۲۵۰۰ پیش از میلاد است.

در دوره هخامنشیان، به نقل از گزنفون، شهر کهن ساردیس به قالی­ های گره ­باف خود فخر می ­کرده که به نقش­ های حاشیه و هیکل ­های مردان و شیردال­ های افسانه ­ای آراسته بوده است.

کهن ­ترین قالی­ ها به ترتیب، قالی کشف شده در نقش برجسته کاخ نینوا، فرش پازیریک از پنجمین گور اقوام سکایی، تکه فرش قومس دوران ساسانیان، فرش آناتولی از دوره اشکانیان تنها می­توان به فرش مقبره لوکان چین اشاره کرد که به عقیده پژوهشگران پشم آن از قفقاز (که در آن زمان متعلق به ایران بود) است.

از دوره ساسانیان نیز تکه فرش قومس و فرش تاریخی و جواهرنشان بهارستان که در تالار بار عام کاخ تیسفون گسترده بوده و پس از حمله اعراب به عنوان غنیمت تقسیم شده است.

در قرون اولیه هجری پس از نفوذ اسلام، طرح فرش‌ها به سبب منع شبیه ­سازی و زینت، تغییر کرد؛ اما در زمان خلفای عباسی که تجمل­گرایی و قصرهای پر زرق و برق رواج یافت بافت این­گونه فرش­ ها نیز رونق گرفت.

"به گزارش خدمت؛ رئیس مرکز ملی فرش ایران در مصاحبه با رادیو اقتصاد گفت: فرش دستباف ایرانی چون عصاره تمدن انسانی و هنری تاریخی است"از دوره سلجوقی نیز تکه فرشی با نقوش هندسی در موزه اوقاف استانبول نگهداری می­‌شود.

سفرنامه ابن بطوطه از دوره ایلخانان به فرش­‌های عظیم و گران‌بهای کاخ غازان­خان و فرش ‌های حرم امام رضا(ع) در مشهد اشاره کرده است. در دوره تیموریان از کارگاه­‌های بزرگ قالی­بافی سبزوار سخن رفته و استفاده از مینیاتور در نقشه فرش‌ها توسط نگارگران چیره­ دست.

یکی از موضوع‌هایی که در این سال ها ازآن به عنوان نقطه ضعف صنعت فرش دستباف یاد می شد، قیمت تمام شده تولید فرش دستباف در ایران و کشورهایی مثل هند، پاکستان، افغانستان و نپال بود.

هرچند نیروی کار ارزان می‌تواند برگ برنده مهمی در تولید و صادرات هر کالا و محصولی بویژه فرش دستباف باشد؛ اما اصل مهمی که مانع از رقابت این کشورها با ایران در تولید فرش می‌شد، همانا کیفیت محصول، تنوع طرح و رنگ و از همه مهمتر اصیل بودن فرش دستباف ایرانی است.

اینکه چین بتواند در تولید و صادرات فرش دستباف گریبان ایران را بگیرد، یک افسانه است، چینی‌ها در این سال‌ها به تدریج از دایره تولید و رقابت با ایران خارج و به وارد کننده فرش تبدیل شده‌اند.

همچنین از ابتدای ۹۳ روند کاهشی صادرات فرش دستباف متوقف و روند افزایشی صادرات آن آغاز شده است و پارسال ۵۱۰۰ تن فرش دستباف به ارزش ۳۳۰ میلیون دلار صادر شد، که در مقایسه با صادرات ۱۱۴ میلیون دلاری این کالا در سال ۹۲ جهش محسوب می‌شود.

منبع: افکارخبر