روزهخواری علنی جرم است یا هنجارشکنی؟
به گزارش خدمت به نقل از روزنامه قانون؛ روزهخواری به تنهایی در هیچ یک از قواعد قانون مجازات مورد جرم انگاری قرار نگرفته است. بنابراین هر چند که از منظر شرعی، روزه خواری بدون عذر شرعی حرام است؛ اما چنانچه یک فرد، چه با عذر شرعی و چه بدون عذر شرعی، روزه نگیرد، هیچگونه جرمی را از منظر قانون مجازات انجام نداده است. البته این امر تا زمانی است که در مکانهای عمومی تظاهر به روزه خواری انجام نشود؛ زیرا در این حالت بهعنوان یک جرم مشهود مورد پیگرد قضایی قرار خواهد گرفت.
استناد ضابط قضایی به ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی است که طبق آن هرکس علنا در انظار عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی کند، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نیست، ولی عفت عمومی را جریحهدار کند، فقط به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
برخورد با روزهخواران
با آغاز ماه مبارک رمضان، برخورد با روزهخواران و رسیدگی به اتهامات آنها در دادسراها، بهصورت جدی پیگیری شده است و فقط در شهر شیراز تا قبل از به نیمه رسیدن ماه مبارک، ۵۰۰ نفر با برخورد ضابطان قضایی مواجه شدهاند. معاون دادستان عمومی و انقلاب شهرستان شیراز در رابطه با این مسئله مطرح کرده بود که از ابتدای ماه رمضان با ۵۰۰ متخلف در طرح مقابله با هنجارشکنی و روزهخواری در این شهرستان توسط بسیج و نیروی انتظامی برخورد شده است.
وی با بیان اینکه این طرح از ۲۸ خرداد به مدت یکماه در دستور کار قرار گرفته است، افزود: برای ۲۰ دستگاه دولتی و غیردولتی در اجرای این طرح، وظایفی تعیین شده که پس از ابلاغ آن به دستگاههای مربوطه مقرر شد بهصورت هفتگی گزارشهای خود را به دادستانی یا حوزه پیشگیری از وقوع جرم دادگستری فارس اعلام کنند.
"به گزارش خدمت به نقل از روزنامه قانون؛ روزهخواری به تنهایی در هیچ یک از قواعد قانون مجازات مورد جرم انگاری قرار نگرفته است"وی به ۲۶۹۹ مورد تذکر لسانی و ۲۶۱ مورد تذکر کتبی بسیج در این طرح، اشاره و تصریح کرد: از ابتدای ماه رمضان تاکنون نیروهای مقاومت بسیج، دو مکان متخلف و دو خودرو را به ترتیب پلمب و توقیف کردهاند.
تظاهر به روزه خواری جرم مشهود است
تظاهر به روزهخواری از جرائم مشهود بوده و برابر ماده ۲۱ قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری امکان دستگیری متهم و حفظ دلایل جرم برای ضابطان قضایی پیش بینی شده است.مشهود بودن جرم برای برخورد ضابطان قضایی کافی است و برای رسیدگی به این جرم، مستندات و گزارش ماموران ضابط در کنار اظهارات متهم مورد بررسی قرار میگیرند.
براساس اصول حقوقی باید احراز این جرم با دلیل و مدرک اثبات شود.بر این اساس اگر فردی در حیاط خانه خود روزهخواری کند هرچند همسایه او را ببیند جرم نیست، اما اگر خارج از خانه به عمد و به قصد تظاهر مرتکب این عمل شود جرم است و به ضابطان این اجازه داده شده است که با توجه به ظاهر عمل ارتکابی قضاوت کنند و در حالی که تشخیص عمدی بودن و عنصر روانی جرم نادیده گرفته شده است.
روزه خوردن جرم نیست
حجتالاسلام موسی قربانی، معاون قضایی امور شعب و استانهای دیوان عدالت اداری، در رابطه با روزه خواری اینگونه توضیح داد: جامعه اسلامی و کشور اسلامی باید مقررات اسلام را عمل کند و یکی از مقررات محکم اسلام روزه است و آن چیزی که از منظر حکومت و قانون مهم است این است که در ملأ عام روزهخواری صورت نگیرد. بهطور کلی باید مطرح کرد که روزه خوردن جرم نیست؛ اما روزه خوردن در ملأعام جرم است. بحث ملأ عام را میتوان برای موارد دیگر از قبیل حجاب یا شرب خمر مطرح کرد که شرب خمر به هر حال جرم است؛ اما در ملأعام، خود جرم مستقلی است.
تظاهر به عمل حرام ۷۴ ضربه شلاق دارد
این قاضی تاکید کرد: در قانون مجازات اسلامی برای آن مجازاتی پیشبینی شده است که در رابطه با این موضوع در ماده ۶۳۸ این قانون آمده است که «هرکس علنا در انظار عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی کند، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نیست، ولی عفت عمومی را جریحهدار کند، فقط به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.»
مامور نتیجه برخورد نیستیم
معاون قضایی دیوان عدالت اداری تصریح کرد: اثبات روزهخواری مانند اثبات کردن جرایم دیگر است. بهطور کلی اگر بخواهیم تفکیک قائل شویم در این زمینه که، آیا جلوی روزهخواری را میتوان با حبس و مجازات گرفت؟ این مسئله بدجنسی است. باید در نظر گرفت که ما مامور به این نیستیم که نتیجه را مشاهده کنیم، بلکه مامور به انجام وظیفه هستیم.
مگر برای مواد مخدر که افراد زیادی اعدام شدهاند این جرم در جامعه کمتر شده است؟ در این زمینه چه کسی جرات میکند بگوید مواد مخدر را مجازات نکنید.
ظاهر جامعه باید اسلامی باشد
وی ادامه داد: به هر حال باید در نظر گرفت که وظیفه حکومت است که ظاهر جامعه، جامعه اسلامی باشد. در کشور اسلامی نه مردم دوست دارند و نه چهره خوبی دارد که دیگران وقتی وارد جامعه میشوند روزهخواری در چنین جامعهای را مشاهده کنند؛ این مسئله خوبی نیست و حکومت هم باید اقدام کند. به نظر بنده باید از جهت قانونی تکلیف روشن شود و ماموران و مردم موظف هستند امر به معروف و نهی از منکر کنند.
کسی که عذر شرعی دارد باید احترام ماه مبارک را نگه دارد
قربانی در پایان اینگونه توضیح داد: اینکه با مجازات میشود مردم را وادار به روزه گرفتن کرد باید گفت حتما نمیشود؛ ولی باید در نظر گرفت که میتوان ظاهر خیابان را درست کرد. اینکه فردی در ماه مبارک رمضان گوشه لبش سیگار بگذارد و ماشین آخرین سیستم را سوار شود و بخندد، این در نظام جمهوری اسلامی پذیرفته شده نیست، باید این سیگارها را خاموش کرد. ولی اگر در خانهاش چنین کاری کند مشکلی نیست؛ اما در جامعه باید جلوی این روزهخواری علنی گرفته شود.
"بنابراین هر چند که از منظر شرعی، روزه خواری بدون عذر شرعی حرام است؛ اما چنانچه یک فرد، چه با عذر شرعی و چه بدون عذر شرعی، روزه نگیرد، هیچگونه جرمی را از منظر قانون مجازات انجام نداده است"باید به این نکته توجه کرد: حتی کسی که عذر شرعی دارد هم آن فرد موظف است احترام ماه مبارک را نگه دارد و روزهخواری نکند.
روزهخواری به صراحت در قانون نیامده
همچنین دکتر محمدرضا گودرزی وکیل دادگستری و استاد دانشگاه نیز در رابطه با روزه خواری اینگونه توضیح داد: در رابطه با این موضوع بیشتر باید با علما صحبت کرد؛ اما بهطور کلی باید گفت در قانون، روزهخواری صراحتا نیامده است؛ اما در قانون آمده است: تظاهر به عمل حرام جرم است. بهنظر میرسد به استناد به این قانون، با روزهخواری برخورد میشود.
بازداشت افراد کار درستی نیست
این حقوقدان تاکید کرد: روزهخواری به این شکل که ما تعریف میکنیم برای اداره مملکت مشکل ایجاد میشود. به هر حال کسانی که عذر شرعی دارند یا توان ندارند روزه بگیرند یا از خارج از کشور وارد ایران میشوند، ما باید تمام این مسائل را در نظر بگیریم. بهطور کلی ما باید در نظر بگیریم سایر کشورهای اسلامی در این رابطه چطور عمل کردهاند و از تجربیات آنها استفاده کنیم. این رویه که افراد را بازداشت کنیم کار درستی نیست.
عنصر معنوی جرم روزهخواری محقق شود
براساس این گزارش باید تاکید داشت عمل روزهخواری رفتاری خلاف و نا پسند است و حتی افرادی که عذر شرعی دارند باید حرمت روزهداران را حفظ کنند البته تعابیر «علنا»، «معابرعمومی» و «عملی که عفت عمومی را جریحه دار کند» در قانون مجازات جای بحث و بررسی بسیاری دارد اما به طور خلاصه باید گفت رفتاری که جامعه آنرا ناپسند میداند نباید رخ دهد.
پیامبر اکرم(ص) میفرمایند: «کسی که حسن و کار خیری انجام دهد و آن را از غیرخدا پنهان دارد، عملش ۷۰ برابر میشود، نسبت به کسی که عمل حسنهای را آشکار میسازد و کسی که مرتکب گناهی میشود، اگر آن را فاش و آشکار کند، مورد غضب خدا واقع میشود، اما اگر آن را پنهان داشت، آمرزیده خواهد شد.»
بنابراین دلیل حرمت روزهخواری و تظاهر به آن، حرمتشکنی احکام الهی است. براین اساس در بحث جرم روزهخواری باید به عنصر معنوی جرم نیز توجه ویژه شود؛ زیرا باید فرق باشد بین فردی که از سر بیماری و ناتوانی ممکن است مجبور به روزهخواری در ملأعام شود با فردی که بدون داشتن عذر موجه این عمل را در ملأعام انجام میدهد و سبب حرمت شکنی احکام الهی میشود
اخبار مرتبط
دیگر اخبار این روز
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران