ارز واسط را از مبادلات حذف کنید

جهان: "یک مقام هندی از تصمیم کشورش برای پرداخت پول نفت ایران از طریق بانک‌های روسیه خبر داد. این تصمیم پس از آن اعلام شده است که "هالک بانک" ترکیه از همکاری برای تسویه مبادلات مالی یک شرکت هندی با ایران خودداری کرده است."(خبرگزاری فارس)

هرچند بیش از یک سال از بروز مشکل در مبادلات ارزی ایران و هند از طریق اتحادیه پایاپای آسیایی می‌گذرد اما انتشار اخباری مانند خبر فوق حکایت از آن دارد که دو کشور به دلیل عدم موفقیت در یافتن راه حلی پایدار برای تسویه مبادلات تجاری خود همچنان در حال جستجو برای یافتن بانکی هستند که بتوانند از طریق آن نسبت به تسویه این مبادلات اقدام کنند.

تغییر چندین باره بانک عامل درحالی صورت می‌گیرد که این مشکل راه‌حل تجربه شده‌ای دارد. در چارچوب این راه حل ایران می‌تواند با امضای موافقتنامه تجاری به منظور تسویه ارزی دوجانبه نسبت به تسویه ریال با واحد پول شریک تجاری خود اقدام کند. این راه‌حل که نیاز به استفاده از ارز واسط برای مبادلات تجاری را از بین می‌برد توسط کشورهای چین، ژاپن، ترکیه و پاکستان به اجرا در آمده است. البته با توجه به اینکه به دلیل فروش حامل‌های انرژی تراز تجاری کشور نسبت به اکثر شرکای تجاری مثبت است طرف ایرانی می‌تواند با واردات فلزات گران‌بها بویژه طلا، این فاصله را جبران کند.

برای تسویه مازاد تراز تجاری کشور راهکارهای دیگری مثل دریافت واحد پول شریک تجاری یا انتقال به کشور ثالث به ازای بدهی ایران نیز وجود دارد.

با وجود اجرایی شدن این راهکار توسط کشورهایی که در معرض تحریم‌های یکجانبه آمریکا قرار ندارند این سوال مطرح است که چرا بانک مرکزی از این مکانیزم استفاده نمی‌کند و با تاکید بر روش‌های سنتی باعث افزایش هزینه‌های اقتصادی می‌شود.

اتخاذ راهبرد حذف ارز واسط از طریق امضای موافقتنامه‌های تسویه ارزی دوجانبه باعث خواهد شد تا آسیب‌پذیری اقتصاد کشور از ناحیه این تحریم‌ها کاهش یابد و موقیت دیگری را برای جمهوری اسلامی ایران به همراه داشته باشد