چرا زنان شوهرانشان را می‌کشند؟

آفتاب: این در حالیست که ۹۵ درصد زنان شوهرکش با نقشه قبلی، شوهران خود را به قتل رسانده‌اند. آمارها تکان‌دهنده است. در استان تهران نسبت زنان زندانی متهم به همسرکشی به کل زندانیان زن،۲۱‌درصد و این رقم برای مردان ۱۸ درصد است. در استان خوزستان این آمار به ۹ درصد زن و ۵ درصد مرد می‌رسد و زندان گلستان هم در مقابل ۶ درصد زن همسرکش، فقط دو درصد مرد همسرکش دارد.

به گفته دکتر مجید ابهری، متخصص علوم رفتاری و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی «در حالی که مردان بدون نقشه قبلی و به صورت آنی مرتکب قتل همسران خود می‌شوند، زنان در ۹۵ درصد قتل‌ها با نقشه قبلی و کمک شخص سوم شوهران خود را از پا در می‌آوردند.»

به‌ این ترتیب همین که صفحه حوادث نشریات را ورق بزنی، سرگذشت زنانی را می‌بینی که دستانشان را به خون شوهر خود آغشته کرده‌اند؛ زنانی که قرار است با انتشار داستان زندگی‌شان به درس عبرتی برای دیگران مبدل شوند.

"آفتاب: این در حالیست که ۹۵ درصد زنان شوهرکش با نقشه قبلی، شوهران خود را به قتل رسانده‌اند"

دکتر ابهری می‌گوید:« خشونت در پرونده‌های همسرکشی افزایش یافته است، به‌طوری‌که پیش از این زنان برای قتل شوهران خود از روش‌هایی مانند قتل در خواب، سم و .... استفاده می‌کردند، اما طی سال‌های اخیر شاهد قتل با ضربه‌های کارد، مثله کردن یا سوزاندن جسد مقتول هستیم.»

با این همه علت مرگ، ضربه جسم سخت باشد یا چاقو، فرقی نمی‌کند. در سال‌های گذشته تعداد زنانی که به اتهام قتل شوهر زندانی شده‌اند افزایش یافته است.

پژوهش محمد آشوری و شهلا معظمی که با عنوان «همسرکشی و انگیزه‌های آن» در موسسه تحقیقات علوم جزایی و جرم‌شناسی دانشگاه تهران انجام شده، نشان می‌دهد:« ۳۳ درصد از زنان مورد مطالعه، خود، شوهرانشان را به قتل رسانده‌اند و سایرین به اتهام معاونت و مشارکت یا آگاهی از قتل در زندان به سر می‌بردند.»

هم‌چنین ۶۷ درصد قتل مردان به دست همسرانشان، به علت خیانت مرد یا رابطه نامشروع زن با مرد بیگانه بوده است. در این میان ۳۳ درصد واکنش در برابر خشونت مرد، حمله ناگهانی یا تهدید از سوی او را دلیل اصلی دانسته‌اند.

یکی از این زنان می‌گوید: « شوهرم همیشه من را کتک می‌زد و همین باعث شد خانه را ترک کنم. به منزل پدرم رفتم اما بعد از چندماه دوباره برگشتم. خانواده من تعصبات قومی زیادی دارند. آنها گفتند دیگر حق نداری طلاق بگیری و باید با کفن از خانه شوهرت بیرون بیایی. همین باعث شد نقشه قتل شوهرم را طراحی کنم.»

در جلسه محاکمه نگار و همدستش سعید، نماینده دادستان در تشریح جزئیات پرونده گفته بود:« سعید و نگار با همدستی هم مهدی را به قتل رساندند.

"در استان تهران نسبت زنان زندانی متهم به همسرکشی به کل زندانیان زن،۲۱‌درصد و این رقم برای مردان ۱۸ درصد است"بعد از این که نگار نقشه قتل را کشید، سعید آن را اجرا کرد و با ضربات چاقو و میله آهنی دایی‌اش را کشت.»

از آلودگی هوا تا اعتیاد شوهر!

دکتر سعید خراطها، آسیب‌شناس در این باره می‌گوید: « در کنار استرس‌های شهرنشینی، آلودگی‌های مختلف در محیط که اثرشان بر اعصاب و روان تایید شده است، بر افزایش فشار عصبی و پایین آمدن تحمل و واکنش‌های پرخاش‌جویانه و خشن تاثیرگذار است. امواج هم بی‌تاثیر نیستند و انسان را به لحاظ فیزیولوژیکی تحت‌تاثیر قرار می‌دهند و فرد را به واکنش‌های آنی وامی دارند.»

دکتر خراطها درباره مصرف مواد محرک مانند شیشه نیز می‌گوید:« این مواد چه در مرد و چه در زن و چه وقتی هر دو مصرف‌کننده باشند به‌ویژه در حالت خماری باعث واکنش عصبی، پرخاشگری کنترل‌نشده و استفاده از ابزارهای پیرامونی می‌شود. البته این افراد در حالت نشئگی هم دچار توهم می‌شوند. اکثر قتل‌های آنی در پی نزاع و درگیری در این شرایط اتفاق می‌افتد.»

اما رسم و رسوم کهنه هم می‌تواند زن را به سوی شوهرکشی سوق دهد؛ هم‌چنانکه که خانواده نگار به دلیل رسم قبیله‌ای مانع طلاق او از همسرش شدند.

خراطها در این باره می‌گوید:« آداب و رسوم کهنه و نظام مردسالاری که در آن به زن به عنوان موجودی دست دوم نگاه می‌شود نیز از دیگر عوامل سوق‌دهنده است.

در این شرایط واکنش به فشار خانواده همسر، سنت و رسوم دیرپای فرهنگی می‌تواند موجب شوهرکشی شود. این شرایط فرهنگی با معیارهای علمی، قانونی و اخلاقی مغایرت دارد. همین رسم و رسوم کهنه را می‌توان در دورانی که زن در زندان است هم دید؛ چنان‌که خانواده‌ها از ملاقات با وی امتناع می‌کنند.

در این ساختار فرهنگی طلاق مطرح نمی‌شود و به عنوان یک امر پلید شناخته می‌شود. بعد از طلاق فشار سنت و ساختار فرهنگی از زن برداشته نمی‌شود.

"در استان خوزستان این آمار به ۹ درصد زن و ۵ درصد مرد می‌رسد و زندان گلستان هم در مقابل ۶ درصد زن همسرکش، فقط دو درصد مرد همسرکش دارد"زن اگر تقاضای طلاق کند یک کار زشت مرتکب شده و فشار خانواده به‌ویژه پدر و مادر اجازه طی روند دادرسی را نمی‌دهد. حتی ممکن است آنها زن را بکشند.»

قتل شوهر، راهی جایگزین

او با تاکید بر این‌که انسان‌ها در شرایط سخت همواره راه‌هایی را برای تقابل یافته‌اند می‌گوید:« وقتی علل بروز فرار زنان از خانه، علل خودسوزی و انواع خودکشی و پس از آن قتل و شوهرکشی یا مادرشوهرکشی بررسی می‌شود نتیجه دلایلی مشترک است. چنین زنانی در یک دوره زمانی خودسوزی یا انواع خودکشی را انتخاب می‌کنند. در شرایط دیگری یاد می‌گیرند که می‌توانند فرار کنند. به این ترتیب چنین زنی در مرحله اول خودکشی می‌کند و نابودی خود را رقم می‌زند، در مرحله دوم یک جایگزین رفتاری پیدا می‌کند و آموزه‌ها دست به دست هم می‌دهند و در لایه‌های زیرین جامعه به سرعت حرکت می‌کنند و به او می‌گویند این امکان وجود دارد که فرار کند.

اما در گذر زمان متوجه می‌شود که این واکنش مناسب نیست. از این رو راه‌های دیگری متاثر از شرایط اجتماعی این زنان و ویژگی جدید فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شکل گرفته و رفتار جدید زن به واکنش مستقیم نسبت به مرد و به «عامل‌کشی» منجر شده است. در این بین ممکن است این «عامل» شوهر باشد و در جای دیگر «مادرشوهر» که مسبب انتقال فشار سنت و ساختار فرهنگی به زن شناخته شده است.»

رابطه مثلثی و قتل

ستاره ۲۳ سال بیشتر ندارد. متاهل بوده اما به فرزاد دل باخته است. همین شده که نقشه قتل شوهرش را کشیده است.

"دکتر ابهری می‌گوید:« خشونت در پرونده‌های همسرکشی افزایش یافته است، به‌طوری‌که پیش از این زنان برای قتل شوهران خود از روش‌هایی مانند قتل در خواب، سم و ..."او می گوید:« هشت‌ سال پیش در حالی که متاهل بودم با پسری به نام فرزاد آشنا شدم. در این چند‌ سال، وی علاقه زیادی به من نشان داد و من نیز به او علاقه‌مند شدم. می‌خواستم با شوهرم متارکه و با فرزاد ازدواج کنم، اما فرزاد می‌گفت اگر طلاق بگیرم با من ازدواج نخواهد کرد! او یک‌ سال تمام مرتب توصیه می‌کرد شوهرم را بکشیم تا این که پیشنهاد کرد به مردی به نام کامران که خلافکار بود پول بدهیم تا شوهرم را بکشد، ولی من پولی برای این کار نداشتم و فرزاد پرداخت مبلغ مورد نظر را تقبل کرد. مذاکرات من و کامران هشت‌ ماه طول کشید تا این که او بالاخره قبول کرد این کار را انجام بدهد. قرار شد او صبح زود وقتی همسرم از خانه خارج می‌شود سر کوچه با ماشین منتظر بماند و ابراهیم را به عنوان مسافر سوار کند و وی را به قتل برساند.

او این کار را انجام داد. من پس از اطلاع از فوت همسرم، به خانه پدرم رفتم و بعد از یک‌ساعت موضوع را به فرزاد خبر دادم و پس از آن به خانه بازگشتم . در حدود ساعت ۱۰ به محل کار شوهرم و یکی از همکارانش زنگ زدم و گفتم هیچ اطلاعی از ابراهیم ندارم. حدود ساعت ۱۲ نیز به خانواده‌ام زنگ زدم و همه را از گم شدن شوهرم مطلع کردم.»

به گفته خراطها دومین احتمال در زمینه اجتماعی شوهرکشی، خیانت و احساس خیانت از سوی شوهر یا خیانت زن و ترس از مطلع شدن مرد است.

او می‌گوید:« در این شرایط یا زن خیانت می‌کند یا احساس می‌کند که شوهرش خیانت کرده است.

"استفاده می‌کردند، اما طی سال‌های اخیر شاهد قتل با ضربه‌های کارد، مثله کردن یا سوزاندن جسد مقتول هستیم.» با این همه علت مرگ، ضربه جسم سخت باشد یا چاقو، فرقی نمی‌کند"ممکن است زن خیانت کرده باشد و برای این که مرد متوجه این رفتار او نشود مرتکب قتل شود. در این حالت ممکن است خودش به تنهایی یا با همدستی فرد دیگری قتل را انجام دهد که به اصطلاح به این زمینه، عشق‌های مثلثی گفته می‌شود.»

او ادامه می‌دهد: « فرو ریختن سرمایه اجتماعی در بین خانواده‌‌ها نکته‌ایست که باید به آن اشاره کرد. وقتی نارضایتی و بی‌اعتمادی بین طرفین به وجود بیاید و گسست‌ عاطفی اتفاق بیفتد، نشانه‌هایی از بر هم خوردن ساختار خانواده که جلوه‌های مختلف نرم و سخت دارد بروز می‌کند. جلوه نرم آن تقاضای طلاق و جدا زندگی کردن است و جلوه سخت اختلافات است که احتمال دارد به درگیری‌ها منجر شود و پس از آن قتل رخ دهد.»

به گفته او اعتیاد شوهر و گاهی ورود اجباری زن به ورطه موادفروشی و تحمل شرایط شوهر معتاد هم ممکن است زن را به ستوه آورد.

به گزارش تهران امروز،تا بوده زنان در خانواده‌ها حکم پیچ و مهره‌هایی را داشته‌اند که مانع از گسستن خانواده از هم می‌شده‌اند.

اما این روزها آمارهای نگران‌کننده شوهرکشی نشان می‌دهد که صدای پیچ و مهره‌های سست برخی خانواده‌ها به گوش می‌رسد