امیرعبداللهیان: حملات رژیم صهیونیستی به غزه همه عناصر جنایت جنگی را دارد

برگزاری همایش تحولات غزه از منظر حقوق بین‌الملل با پیام امیرعبداللهیان

همایش «بررسی تحولات غزه از منظر حقوق بین‌الملل» در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه برگزار شد.

به گزارش ایسنا، در این مراسم الهام امین‌زاده مشاور وزیر امور خارجه، کاظم غریب آبادی معاون بین‌الملل و دبیر ستاد حقوق‌بشر قوه قضاییه، جلال جلال‌زاده رئیس کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، توکل حبیب‌زاده، رئیس مرکز حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری، اسماعیل بقائی هامانه دستیار وزیر امور خارجه، خلیل شیرغلامی معاون پژوهشی و مطالعاتی مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی و جمعی از حقوقدانان، اساتید دانشگاه و صاحب‌نظران حقوقی داخلی و خارجی به شکل حضوری و مجازی حضور داشتند.

در این همایش پس از جلسه افتتاحیه و قرائت پیام حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، در دو نشست تخصصی جداگانه  موضوعات «ارزیابی حقوقی مشروعیت حق بر مقاومت، حق تعیین سرنوشت، مسئولیت های اشغالگر و موضوع شهرک نشینی» و «رسیدگی و پیگرد جنایات رژیم صهیونیستی و جلوگیری از بی کیفرمانی آن» با مشارکت مدعوین به‌صورت حضوری و مجازی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

متن پیام کتبی وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران به همایش تحولات در غزه از منظر حقوق بین الملل به شرح زیر است :

اساتید محترم، هر بحثی در مورد تحولات در غزه از ۱۵ مهرماه تاکنون، بدون در نظر گرفتن پیشینه ۷۵ ساله اشغالگری و سرکوب، کاملا ناقص و ابتر است. این نکته‌ای است که من و همکارانم در مواجهه با همتایان غربی که عامدانه عملیات حماس در ۷ اکتبر را به عنوان یک حادثه منفرد برجسته کرده و اصرار دارند آن را علت تامه تجاوز اسرائیل به غزه القاء نمایند، یادآوری می‌نماییم. بحران فلسطین به عنوان تراژدی‌ای که حقیقتا مایه شرمساری اخلاقی برای تمدن غربی مدعی حقوق بشر و حاکمیت قانون است، از ۷ اکتبر آغاز نشد، بلکه از ۱۹۴۸، و زمان تاسیس رژیم اشغالگر و روزی که فلسطینیان به درستی آن را «روز نکبت» می‌نامند شروع شد و تاکنون به شیوه و شدتی تصاعدی ادامه یافته است.  

با این وصف، بحث حقوقی در مورد تحولات غزه را باید با مقدمه‌ای کوتاه ولی لازم در مورد ماهیت طرف های منازعه از حیث حقوق بین الملل شروع کنیم.

"برگزاری همایش تحولات غزه از منظر حقوق بین‌الملل با پیام امیرعبداللهیان همایش «بررسی تحولات غزه از منظر حقوق بین‌الملل» در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه برگزار شد" 

درگیری غزه در ظاهر دو طرف دارد، یک طرف دولتی جعلی و نامشروع است که حاصل غصب و اشغال سرزمین یک ملت و سرکوب و کشتار و کوچ اجباری آنها است. طرف دیگر، ملتی است که علیرغم همه فشارها در ۷۵ سال گذشته، بر حفظ و احقاق حق طبیعی خویش در تشکیل کشوری مستقل بر تمام سرزمین مادری خویش  اصرار دارد و سالهاست در بخش کوچکی از سرزمین مادری اش که در محاصره کامل نیروی اشغالگر قرار دارد، در برابر حذف و هضم کامل در هاضمه رژیم اشغالگر مقاومت می کند.

این ملت که از حق بنیادین تعیین سرنوشت خود محروم بوده و همزمان تحت آپارتاید قرار دارد، توسط نمایندگانی که یکی از مهمترین آنها حماس است، نمایندگی می شوند. بدین ترتیب، حماس و سایر گروه های همکار آن مصداق دقیق و واقعی "نهضت آزادیبخش" نیز محسوب می شوند که برای احقاق حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین و رهایی از یوغ اشغال و آپارتاید مبارزه می کنند. در نظر داشته باشیم که حق تعیین سرنوشت در منشور ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق حقوق مدنی سیاسی، و دیوان بین المللی دادگستری و دیگر اسناد معتبر بین المللی به رسمیت شناخته شده است. همچنین به یاد داشته باشیم که طبق قطعنامه شماره ۱۳۰/۴۵ مصوب ۱۴ دسامبر ۱۹۹۰ مجمع عمومی (سازمان ملل) مردمان تحت سلطه بیگانه، اشغال خارجی یا آپارتاید حق دارند برای کسب حق تعیین سرنوشت با «همه ابزارهای موجود، از جمله مبارزه مسلحانه» مبارزه نمایند.

بنابراین، مبارزه مسلحانه علیه رژیم های آپارتاید در حقوق بین الملل مشروعیت دارد. اما در واقع امر، نمی توان درگیری ها را در فلسطین بین دو طرف دانست. طرف اشغالگر اساسا طبق حقوق بین الملل چیزی جز تکلیف ندارد. طرح مفهوم "حق دفاع مشروع" برای رژیم اشغالگر، کاملا انحرافی است. از لحاظ حقوق بین الملل، طرف اشغالگر فاقد چنین حقی است.

بنابراین نبرد مسلحانه مردمان تحت اشغال برای رهایی از اشغال و کسب حق تعیین سرنوشت، طبق حقوق بین الملل (کاملا) مشروع است و در این تردیدی نیست.

" با این وصف، بحث حقوقی در مورد تحولات غزه را باید با مقدمه‌ای کوتاه ولی لازم در مورد ماهیت طرف های منازعه از حیث حقوق بین الملل شروع کنیم"موضع حقوق بشردوستانه بین المللی نیز در این زمینه واضح است، کمااینکه طبق پروتکل شماره یک الحاقی به کنوانسیون های ژنو ۱۹۴۹، مبارزات مسلحانه نهضت های آزادیبخش ملی به عنوان درگیری مسلحانه بین المللی شناسایی شده و تابع قواعد حقوق جنگ قرار می گیرد.

اکنون با در نظر داشتن مقدمه فوق، اجازه می‌خواهم چند نکته را فهرست‌وار عرض نمایم:

۱- مبارزه مردم فلسطین علیه اشغالگری، مبارزه‌ای مشروع و قانونی است. این مشروعیت، از دو جنبه است. اول اینکه مبارزات مسلحانه مردم فلسطین علیه اشغالگری است. دوم اینکه این مبارزات علیه یک نظام نژادپرست و آپارتاید است که مشروعیت آن در حقوق بین الملل مورد شناسایی قرار گرفته است. در نظر داشته باشیم که آپارتاید بودن رژیم صهیونیستی، اکنون یک امر اثبات شده قطعی است که توسط گزارشگر ذیربط شورای حقوق بشر در گزارش رسمی وی به شورا به صورت مستند و مستدل ثابت شده است و یک ادعای سیاسی و تبلیغاتی نیست.

۲- جنبش حماس و سایر گروه های مقاومت فلسطین، به عنوان نمایندگان ملت تحت اشغال فلسطین، نهضت آزادیبخش ملی به شمار می آیند نه گروه تروریستی.

این را هم در نظر داشته باشیم که حماس همزمان نماینده منتخب مردم فلسطین در غزه نیز هست چراکه علاوه بر نمایندگی ملت خود در مبارزه علیه اشغالگری قبلا در یک انتخابات آزاد نیز از سوی مردم غزه انتخاب شده اند.

۳- غزه عملا در وضعیت اشغال و محاصره کامل قرار داشته و طرف اشغالگر وظایف و تکالیف مشخصی طبق حقوق بین الملل دارد. طرف اشغالگر موظف به حفاظت از مردم تحت اشغال است.

۴- حمله رژیم صهیونیستی به غزه را باید در چارچوب حقوق بین الملل بشردوستانه، مشخصا کنوانسیون های ژنو ۱۹۴۹ و پروتکل شماره یک الحاقی به آن، بررسی کرد. طرف اشغالگر، و اساسا هر طرف مخاصمه، موظف به رعایت قواعد حقوق جنگ خصوصا اصل تفکیک بین اهداف نظامی و اهداف غیرنظامی است. نقض شدید قواعد حقوق جنگ، به منزله جنایت جنگی است و مسئولیت کیفری مرتکبین و مسئولیت بین المللی طرف متخلف را به دنبال دارد.

۵- موارد نقض فاحش حقوق بشردوستانه بین المللی از سوی رژیم صهیونیستی چنان واضح و متعدد و مستمر است که با چشم غیرمسلح از حیث تخصص حقوقی نیز تشخیص آن بسیار سهل است. تقریبا همه مصداق های کلاسیک جنایت جنگی که در ماده ۸ اساسنامه دیوان بین المللی کیفری احصاء شده است؛ در غزه ارتکاب یافته است.

حداقل چیزی که با اطمینان می توان ادعا نمود، ارتکاب نقض های فاحش و شدید مفاد کنوانسیون های چهارگانه ژنو ۱۹۴۹ است که به منزله وقوع جنایات جنگی بی شمار در باریکه غزه است.

برگزاری همایش تحولات غزه از منظر حقوق بین‌الملل با پیام امیرعبداللهیان