تیم مذاکره‌کننده و دستگاه دیپلماسی بلوف جان کری را تحقیر کنند

سرویس سیاسی «فردا»؛ درحالی که رئیس جمهور کشورمان با حسن نیت در مجمع جهانی اقتصاد در شهر داووس از ایجاد مرحله‌ جدیدی از روابط با تمامی کشورهای جهان که ایران آنها را به رسمیت می‌شناسد از جمله آمریکا سخن گفت، برخی از مقامات ایالات متحده آمریکا از جمله جان کری واکنش منفی نسبت به رویکرد تازه ایران و برنامه هسته‌ای ایران بعد از حضور بازرسان سازمان انرژی اتمی و پلمب تجهیزات غنی سازی ۲۰ درصدی نشان دادند.

جان کری، وزیر خارجه آمریکا در سخنانی تهاجمی با زیر سئوال بردن برنامه هسته‌ای کشورمان گفت:‌«کشوری که دارای برنامه صلح آمیز هسته ای است نیازی به ساختن تاسیسات غنی سازی در تاریکی و در دل کوه ندارد.»

وی با اشاره به این مطلب که باید نسبت به ایران رفتار سخت‌گیرانه تری اتخاذ شود، اظهار داشت:«حالا، بروشنی می توان دید که دلایل خوبی وجود دارد تا از این پس از ایران پرسشهای سختی پرسیده شود. و باور کنید ما این پرسشها را خواهیم پرسید. همچنین دلایل خوبی وجود دارد تا به قولهایی که ایران داده است عمل شود. یادتان باشد - ما قطعاً فراموش نکرده ایم – که دلیلی وجود دارد که دنیا این تحریم ها را علیه ایران صادر نموده است. دلیلی برای این تحریم ها وجود دارد و دلیلی هست که ساختار اصلی این تحریم ها پابرجا می ماند و به همین دلیل است که این تلاشها ریشه در اعتماد و واژگان ندارند بلکه بنای آنها بر آزمودن نهاده شده است.

"یادتان باشد - ما قطعاً فراموش نکرده ایم – که دلیلی وجود دارد که دنیا این تحریم ها را علیه ایران صادر نموده است"»

کاخ سفید نیز در واکنش به اظهارات اخیر مقامات جمهوری اسلامی درباره توافق‌نامه هسته‌ای ژنو که اجرای آن هفته گذشته آغاز شد و تاکید آنها بر ادامه برنامه اتمی تهران بود، اعلام کرد که این سخنان مصرف سیاسی داخلی دارد.

بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه در روز پنج‌شنبه، سوم بهمن، جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید، بار دیگر تاکید کرد که آن‌ چه اهمیت دارد اقدامات ایران است و نه سخنانی که مقامات آن می‌گویند.

پاسخ آقای کارنی متوجه مصاحبه‌های حسن روحانی، رئیس جمهور، و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، با شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان است که در روزهای گذشته حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس انجام شد.

محمدجواد ظریف در آن مصاحبه گفته بود، «واژگانی که کاخ سفید برای تعریف توافق اتمی از آن استفاده می‌کند با متنی که ایران و دیگر کشورها بر سر آن توافق کرده‌اند فرق دارد.»

به گفته او، واشینگتن تلاش می‌کند که توافق‌نامه ژنو را آن‌ گونه جلوه دهد که ایران می‌خواهد برنامه اتمی خود را تعطیل کند، در حالی که چنین امری واقعیت ندارد.

حسن روحانی نیز بحث بر سر «از بین بردن سانتریفیوژهای» ایران را رد می‌کند و می‌گوید که تهران تحت هیچ شرایطی حاضر به چنین کاری نیست.

اما خبرگزاری فرانسه می‌نویسد که این اظهارات به یک دردسر تازه سیاسی برای واشینگتن و دولت اوباما تبدیل شده است، چنان‌ که مارک کرک، سناتور جمهوری خواه  بلافاصله در توییتر نوشت، «سانتریفیوژهای ۱۵ K  ایران باید برچیده شود تا تلاش آن برای دستیابی به بمب هسته‌ای ناکام بماند.»

اما کاخ سفید که در هفته‌های اخیر تلاش کرده است مانع از تصویب لایحه تشدید تحریم‌ها علیه ایران در کنگره آمریکا بشود، بار دیگر در دفاع از توافق‌نامه هسته‌ای ژنو اعلام کرد که ایران تلاش می‌کند تفسیر دلخواه خود از این توافق‌نامه را ارائه ‌دهد که واشینگتن از اول هم نسبت به آن آگاه بود.

جی کارنی در عین حال تاکید کرده است که بحث درباره ابعاد «برچیده شدن» برنامه هسته‌ای ایران بیشتر معطوف به توافق‌نامه نهایی جامعی خواهد بود که ایالات متحده و قدرت‌های غربی امیدوارند جایگزین توافق‌نامه موقت کنونی شود.

کاخ سفید اواخر دی‌ماه نیز در واکنش به سخنان روحانی که گفته بود توافق‌نامه ژنو به معنای «تسلیم قدرت‌های بزرگ در برابر ملت ایران» است، اعلام کرد که این سخنان تنها مصرف داخلی دارد و تعجب‌برانگیز نیست.

به نظر می‌رسد با این حال که مقامات کاخ سفید بیان می‌کنند که سخنان مقامات ایران مصرف داخلی دارند باید گفت که درواقع سخنان مقامات این کشور و از جمله جان کری، وزیر خارجه آمریکا است که بیشتر مصرف داخلی دارد و برای راضی نگه داشتن نمایندگان کنگره این کشور ابراز می‌شود زیرا با توجه به سخنان محمد جواد ظریف، هیچ یک از این مسائل در توافقنامه ژنو ذکر نشده است و ایران تا جایی با آژانس بین‌المللی هسته‌ای همکاری می‌کند که موارد آن در این توافقنامه ذکر شده باشد.

از سوی دیگر اینکه رئیس‌جمهور کشورمان با حسن نیت در زمینه تسهیل روابط با کشورهای دنیا سخن می‌گوید به این معناست که سیاست خارجی ایران در دولت یازدهم یک سیاست ارتباط گسترده است و در این روند ایران سعی می‌کند روابط مسالمت‌آمیز خود را با کشورهای جهان گسترش دهد. درحالی که رئیس جمهور ایران با دیپلماسی لبخند به سراغ آمریکایی‌ها رفت اما امریکایی‌ها با دهن کجی نسبت به این مساله واکنش نشان دادند. نوع کنش و واکنشی که در این زمینه میان مقامات ایرانی و آمریکایی بوجود آمد نشان داد که چندان آمریکایی‌ها قائل به یک تعامل دوستانه با ایران نیستند و تنها به منافع خود در این روند فکر می‌کنند و به لبخندهای ایران در این زمینه وقعی نمی نهند و نیاز ایران در این زمینه یک تعامل هوشمندانه است تا دوستانه.

مقامات کاخ سفید از جمله اوباما در این زمینه به این علت که با مشکل داخلی مواجه هستند سعی می‌کنند که سخنان و علت امضاء توافقنامه هسته‌ای توسط ایران را به صورتی که به نفع آنهاست، تفسیر کنند.

آمریکایی‌ها دلیل این مساله را شدت تحریم ها در ایران قلمداد می‌کنند اما به این موضوع اشاره نمی‌کنند که شرایط آمریکایی‌ها در خاورمیانه و ظهور اژدهای چینی در جهان به عنوان یک قدرت بین‌الملی سبب شده است که آنها به فکر حل و فصل سریع مساله هسته‌ای ایران بیفتند.

این موضوع بدیهی است که سیاست‌های آمریکا در قبال ایران تغییر نکرده است ولی شرایط آنها نسبت به ایران به گونه‌ای است که آمریکایی‌ها مجبور هستند که مناقشه هسته‌ای با ایران را در جایی حل و فصل کنند و به ترمیم شرایط خود در خاورمیانه و دیگر مناطق جهان بپردازند. از این جهت اوباما و کاخ سفید با دو مشکل داخلی و خارجی در قبال ایران روبرو هستند که اینگونه سخنان نیز راه حل مقطعی برای سرپوش گذاشتن بر مشکلات داخلی کاخ سفید در قبال کنگره آمریکاست که در واقعیت هیج نمود خارجی ندارد.

درواقع مشکل کاخ سفید اینجاست که می خواهد هزینه  تنش داخلی و سیاسی خود با اعضای کنگره آمریکا را ایران پرداخت کند و در این روند جان کری با وارونه جلوه دادن توافقنامه هسته‌ای ایران سعی می‌کند  بار فشار داخلی که بر کاخ سفید علیه مساله هسته‌ای ایران وجود دارد را به ایران منتقل کند اما به هر جهت به نظر می‌رسد که دولت آمریکا باید مراقب باشد که در قبال مساله هسته ای ایران به گونه‌‌‌‌‌‌‌ای عمل نکند که متهم به دروغگویی و سلب اعتماد طرفین و نقض این توافقنامه شود. ایران نیز باید در این زمینه هشیار باشد و تنها در شطرنج هسته‌ای خود بر روی مهره اصلی و کدخدامنشی آمریکا سرمایه گذاری نکند و به سایر مهره‌ها از جمله اتحادیه اروپا نیز نظر داشته باشد. واکنش جان کری به سخنان روحانی می‌تواند تجربه مناسبی در این عرصه باشد که نمی‌توان به آمریکایی‌ها به طور کامل اطمینان کرد.

.