آیین‌نامه آمادگی و مقابله با آثار زیان‌بار پدیده گرد و غبار در کشور

این آیین نامه، وزارت جهاد کشاورزی را موظف کرده است با هماهنگی سازمان هواشناسی مطابق زمان‌بندی‌ نسبت به ‌مالچ‌ پاشی و سایر اقدامات مناسب در مناطق با پتانسیل فرسایش بادی بالا اقدام کند. ایلنا: هیئت‌وزیران بنا به پیشنهاد سازمان حفاظت محیط ‌زیست و در راستای مقابله با آثار زیانبار پدیده گرد و غبار «آیین‌نامه آمادگی و مقابله با آثار زیان‌بار پدیده گرد و غبار (ریزگرد) در کشور» را تصویب کرد و این آیین نامه از سوى رئیس‌جمهور برای اجرا ابلاغ شد. به گزارش ايلنا ، بر اساس این آیین نامه،‌ به منظور ایجاد آمادگی ملی، مدیریت و مقابله با آثار زیان‌بار پدیده گرد و غبار در کشور و ایجاد زمینه همکاریهای منطقه‌ای، کارگروهی با مسئولیت معاون اول رییس جمهور و عضویت رؤسای سازمانهای حفاظت محیط‌زیست، مدیریت بحران کشور، هواشناسی کشور و جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و معاونین وزارتخانه‌های نیرو، نفت، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (معاون سلامت)، کشور (معاون امور عمرانی)، امور خارجه (معاون امور بین‌الملل) و معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور تشکیل می‌شود و در اولین جلسه، آئین‌نامه داخلی خود را تصویب می کنند. بر این اساس ، تصمیم‌گیری درخصوص امور اجرایی موضوع‌های یادشده به کلیه اعضای کارگروه به عنوان نمایندگان ویژه رییس جمهور و اختیارات هیئت‌وزیران در قوانین و مقررات مربوط، به وزیران دستگاههای عضو کارگروه تفویض می‌شود و اختیار اصلاح این تصویب‌نامه به وزیران عضو کارگروه تفویض می‌شود و همچنین تصمیمات و مصوبات اکثریت اعضا یا وزیران عضو کارگروه (حسب مورد) در حکم تصمیمات رییس جمهور و هیئت‌وزیران می‌باشد و با رعایت ماده (19) آیین‌نامه داخلی دولت قابل ابلاغ است. در فصل دوم این آیین نامه که به برنامه‌های کوتاه مدت اشاره دارد آمده است: در راستای تعیین کم و کیف پدیده گرد و غبار در استان‌های جنوب و غرب کشور و شناسایی کانون‌های شکل‌گیری اولیه آنها و به منظور پیش‌بینی و اطلاع‌رسانی وقوع این پدیده، سازمان‌های حفاظت محیط‌زیست و هواشناسی کشور مکلفند با همکاری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور ظرف سه ماه طرح توسعه و تجهیز ایستگاههای پایش وضعیت‌جوی، سیسمتهای پیش‌ آگاهی و کنترل هوای منطقه را به صورت مشترک تهیه و برای تصویب به کارگروه ارائه کنند. این آیین نامه وزارت جهاد کشاورزی را موظف کرده است با هماهنگی سازمان هواشناسی کشور و استانداریهای مربوط مطابق زمان‌بندی‌هایی که کارگروه تعیین می کند، نسبت به‌مالچ‌پاشی و سایر اقدامات مناسب در مناطق با پتانسیل فرسایش بادی بالا براساس نتایج طرح شناسایی کانونهای بحرانی بیابان‌زا اقدام کند. بر این اساس ، استانداری‌های مناطق تحت تأثیر به ویژه منطقه جنوب و غرب کشور موظفند در راستای اطلاع‌رسانی و آموزش همگانی برای کسب آمادگی مواجهه با پدیده گرد و غبار، برنامه‌های آموزشی لازم را با همکاری ادارات هواشناسی، آموزش و پرورش، حفاظت محیط‌زیست، سازمان آب منطقه‌ای، دانشگاههای علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهیه و با همکاری موثر صدا و سیمای استان مربوط اجرا کنند. همچنین کارگروه ویژه مقابله با گرد و غبار با پیشنهاد وزارت کشور (سازمان مدیریت بحران کشور) اعتبار مورد نیاز برای مقابله با پدیده گرد و غبار را از محل اعتبارات ماده (10) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت در اختیار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی استان‌های جنوب و غرب کشور شامل استانهای بوشهر، خوزستان، هرمزگان، ایلام و کرمانشاه) قرار خواهد داد تا مراکز درمانی مربوط حداکثر تا پایان سال 1388 در موارد زیر هزینه نموده و گزارش عملکرد خود را از طریق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هر سه ماه یکبار به کارگروه ارائه کند. این آیین نامه وزارت نیرو را موظف کرده است حقابه تالاب‌های جنوب و غرب کشور که توسط کارگروه مشترک سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت یادشده تعیین شده است را حفظ و همکاری لازم جهت حفاظت و احیای تالابهای یادشده را به‌عمل آورد و نتایج آن را به‌طور منظم به کارگروه ارائه کند. در این آیین نامه برنامه‌های میان‌مدت نیز پیش بینی شده است که بر اساس آن شهرداریهای شهرهای واقع در استانهای جنوب و غرب کشور، موظفند برای اجرای طرح کمربند فضای سبز شهرهای مربوط ضمن رعایت ضوابط طرح جامع، نظر سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور را از جهت اولویت مکانی و نوع کاشت رعایت کنند. همچنین وزارت نیرو موظف است به منظور کاهش صدمات وارده بر تاسیسات تصفیه آب شرب شهری ناشی از پدیده گرد و غبار در منطقه، کمربند سبز با اشکوب‌بندی مناسب با اهداف بادشکن را پیرامون تاسیسات مربوط احداث کند و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز موظف است در راستای برنامه اقدام ملی مقابله با بیابان‌زایی و کاهش اثرات خشکسالی در کشور با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان هواشناسی کشور و سازمان بسیج سازندگی نیروی مقاومت بسیج ظرف پنج سال، سالانه نسبت به احداث حداقل (600) کیلومترمربع نهالکاری به صورت اشکوب‌بندی شده و با استفاده از گونه‌های بومی سازگار به کم آبی را با اولویت مناطق آسیب‌پذیر از نظر زیست محیطی در جنوب و غرب کشور به‌مورد اجرا بگذارد. این آیین نامه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری را موظف کرده است یک ردیف بودجه‌ای مستقل را در لوایح بودجه کل کشور به منظور مطالعات مرتبط با گرد و غبار در کشور و منطقه توسط پژوهشکده اقلیم‌شناسی با هماهنگی سازمان حفاظت محیط‌زیست پیشنهاد کند. این آیین نامه در راستای اجرای برنامه‌های بلندمدت، وزارت جهاد کشاورزی را مکلف کرده است به منظور حفاظت از منابع خاک در معرض فرسایش بادی، طرح جامع مدیریت و احیاء مراتع استانهای جنوب و غرب کشور را ظرف یک سال تهیه و جهت اجرا و تامین بودجه لازم در برنامه پنجم توسعه به دولت ارائه و همچنین طرح جامع مقابله با شن‌های روان و فرسایش بادی در پهنه جنوب و غرب کشور را با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست و با اولویت روش‌های بیولوژیکی تهیه و در طول برنامه پنجم توسعه اجرا کند. بر این اساس ، وزارت راه و ترابری مکلف است برنامه توسعه و تجهیز فرودگاه‌های جنوب و جنوب‌غرب کشور به تجهیزات و تاسیسات ناوبری و هواشناسی پیشرفته را جهت هدایت هر چه بهتر پروازهای مربوط در شرایط وقوع بحران گرد و غبار تهیه و اجرا کند. همچنین معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری مکلف است براساس گزارش‌های توجیه فنی، اقتصادی و زیست‌محیطی دستگاه‌های اجرایی، اعتبارات لازم برای تحقق برنامه‌های موضوع این آیین‌نامه را در لایحه بودجه سنواتی دستگاه‌های ذیربط پیش‌بینی کند. بر اساس این آیین نامه، به منظور انجام بررسی‌های ابعاد برون‌مرزی این پدیده، و ایجاد زمینه همکاری منطقه‌ای تیم کارشناسی به انتخاب کارگروه موضوع ماده (1) تعیین تا با انجام اقدامات لازم توسط وزارت امورخارجه به کشورهای منطقه اعزام شوند و راهکارهای لازم را برای تصمیم‌گیری به کارگروه ارائه کند. بر این اساس ، سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور به عنوان مرجع ملی کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی در کشور مکلف است با همکاری سازمان‌های حفاظت محیط‌زیست و هواشناسی کشور و وزارتخانه‌های نیرو و امور خارجه ظرف سه ماه، پیش‌نویس طرح همکاری چند جانبه کشورهای منطقه را با هدف پیشگیری و کنترل پدیده گرد‌و‌غبار منطقه تهیه و به تأیید کارگروه موضوع ماده (1) برساند. این مصوبه از سوى رئیس‌جمهور، به دستگاه‌هاى اجرایى ذى ربط ابلاغ شده است. پايان‌پيام