ناخرسندی آمریکا و بریتانیا از استقبال از بمبگذار لیبیایی

مقراحی به عنوان عامل بمب گذاری لاکربی محاکمه و محکوم شده بود آمریکا و بریتانیا گردهمایی استقبال از عامل انفجار در هواپیمای مسافربری پان امریکن را محکوم کرده اند. با انتشار گزارش های خبری و تصویری مراسم شادمانی شهروندان لیبی هنگام ورود عبدالباسط المقراحی به طرابلس، پایتخت این کشور، دیوید میلیبند، وزیر امور خارجه بریتانیا، خوشامدگویی به او را باعث "تاسف عمیق" توصیف کرد و آن را قابل انتقاد دانست. وزیر امور خارجه بریتانیا در مصاحبه با بی بی سی گفته است که "صحنه استقبال از مسئول قتل عام گروهی از افراد بی گناه به عنوان یک قهرمان در طرابلس عمیقا نگران کننده بوده است." وی در عین حال تاکید ورزیده است که دولت بریتانیا در آزادی عبدالباسط المقراحی دخالتی نداشته و دولت محلی اسکاتلند به تشخیص خود در این زمینه تصمیم گیری کرده است. عبدالباسط المقراحی، شهروند لیبی، به اتهام دست داشتن در بمب گذاری در یک فروند هواپیمای مسافربری آمریکایی در سال 1988 در دادگاهی در هلند محاکمه و به گذراندن دوره حبس ابد در اسکاتلند محکوم شده بود اما اخیرا مقامات دولت محلی اسکاتلند بر اساس ملاحظات بشردوستانه، تصمیم گرفتند او را از زندان آزاد کنند. هواپیمای پان امریکن بر فراز شهرک لاکربی در اسکاتلند منفجر شد و در نتیجه آن، دویست و هفتاد نفر، که اکثر آنان شهروندان آمریکایی بودند، جان خود را از دست دادند. دولت محلی اسکاتلند به دلیل ابتلای آقای مقراحی به بیماری سرطان، که درمان ناپذیر تشخیص داده شده، او را از زندان آزاد کرده است اما مقامات آمریکایی و برخی از سیاستمداران بریتانیایی این اقدام را مورد انتقاد شدید قرار داده اند. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، گفته است که آزادی عامل قتل دستجمعی سرنشینان هواپیمای پان امریکن تنها هشت سال پس از آغاز دوره زندان او "اقدامی اشتباه" بوده است. عبدالباسط المقراحی با استقبال پسر قذافی به طرابلس بازگشت آقای اوبا افزوده که دولت ایالات متحده به مقامات لیبی اطلاع داده است که نباید اجازه دهند از عبدالباسط المقراحی به صورت یک قهرمان استقبال شود بلکه لازم است دولت لیبی این شخص را تحت بازداشت خانگی قرار دهد. همچنین، برخی از بازماندگان کشته شدگان حادثه لاکربی نسبت به آزادی عامل این انفجار ابراز خشم کرده و اقدام دولت اسکاتلند را ناشی از ساده لوحی آنان دانسته اند. در مقابل، گروهی دیگر گفته اند که عامل اصلی و واقعی بمب گذاری لاکربی شخص عبدالباسط المقراحی نبوده و مقامات ارشد دولت لیبی را مجرمان اصلی این حادثه دانسته اند. آقای مقراحی در جریان محاکمه، همواره بر بی گناهی خود تاکید داشت و هرگز مسئولیت دخالت در بمب گذاری را نپذیرفت. استقبال در طرابلس هواپیمای حامل عبدالباسط المقراحی روز گذشته در فرودگاه طرابلس به زمین نششت در حالیکه صدها نفر برای استقبال از او در طول مسیرهای منتهی به فرودگاه اجتماع کرده و به شادمانی پرداخته بودند. هنگام ورود به فرودگاه، سیف الاسلام قذافی، پسر رهبر لیبی، از آقای مقراحی استقبال کرد و گفت که مایل است از دولت اسکاتلند به خاطر تصمیم شجاعانه و بشردوستانه مقامات اسکاتلندی ستایش کند. سیف الاسلام گفت که شواهد بسیاری وجود دارد که ثابت می کند عبدالباسط المقراحی واقعا بی گناه است و مستحق آن نبوده که تمام عمر خود را در زندان بگذراند. گروهی نیز با آزادی متهم بمب گذاری لاکربی مخالف بوده اند به گفته رسانه های گروهی لیبی، آقای مقراحی از فرودگاه عازم خانه شخصی خود شد و مورد استقبال گرم اعضای خانواده قرار گرفت. وزیر دادگستری دولت محلی اسکاتلند در دفاع از تصمیم خود گفته است که احتمالا عبدالباسط المقراحی بیش از سه ماه دیگر زنده نخواهد بود و اگر چه این فرد نسبت به قربانیان خود ترحمی نشان نداد، اما بی رحمی او دلیل آن نمی شود که اسکاتلند نیز ملاحظات بشردوستانه را نادیده بگیرد. وی افزود که لازم است دولت لیبی بداند که افکار عمومی جهانیان نحوه رفتار با این فرد در خلال روزهای آینده را از نزدیک زیر نظر خواهد داشت و برخورد مقامات لیبیایی با مقراحی بر "روند بازگشت لیبی به جامعه متمدن جهانی تاثیر خواهد داشت." به گفته ناظران، به نظر می رسد که دولت لیبی هم از حساسیت موضوع به خوبی آگاهی دارد و به همین دلیل هم از صدور بیانیه هایی حاوی ابراز شادمانی و پیروزی خودداری ورزیده است. لیبی پس از سال ها رویارویی با تحریم بین المللی و موضعگیری خصمانه جامعه جهانی، با اعلام تصمیم به کنار گذاشتن برنامه دستیابی به تسلیحات کشتار جمعی در سال 2003، به تدریج زمینه بهبود مناسبات خود را با کشورهای غربی فراهم آورد. از آن زمان تا کنون، روابط تجاری و سیاسی لیبی با جهان خارج رو به گسترش بوده است. برخی از منتقدان آزادی عبدالباسط المقراحی دولت بریتانیا را به مشارکت در تصمیم دولت اسکاتلند متهم کرده و گفته اند که انگیزه این اقدام بهبود موقعیت شرکت های نفتی بریتانیایی در به دست آوردن قراردادهای نفت و گاز لیبی بوده است. در هر حال، انتظار می رود که آقای مقراحی در چند صباح باقی مانده از عمر خود دست کم از حمایت غیرعلنی مقامات لیبیایی برخوردار باشد هر چند، به گفته یکی از بستگان قربانیان لاکربی، بازهم به عنوان یک قاتل شناخته شده حیات خود را به پایان خواهد رساند.