عده ای منافع خود را در وحدت نمی بینند

محسن رضایی فرمانده اسبق سپاه پاسداران و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، با حفظ مواضع ارزشی و اصول گرایانه خود، در حال حاضر منتقد وضع موجود است و همانند بسیاری از دلسوزان انقلاب و نظام وضعیت پیش آمده پس از انتخابات ریاست جمهوری و التهابات سیاسی را شرایط مناسبی نمی داند. درمیان طرح ها و پیشنهادهای مختلفی که طی دو-سه ماه گذشته درباره برون رفت از وضعیت موجود ارائه شده، رضایی با نگاهی عمیق تر و ساختاری، انتخابات ریاست جمهوری را رصد کرده و در همین زمینه پیشنهاد تشکیل مکانیسمی در قالب یک نهاد جدید را داده که دست قواي سه گانه از دخالت های احتمالی در انتخابات را کوتاه کند. تحریریه سایت خبری تحلیلی«فردا» چندی پیش میهمان رضایی بود و در خصوص مسایل مختلف گفتگو کرد که در زیر می آید. آقای دکتر، بعد از انتخابات شما نشان دادید که همان محسن رضایی گذشته هستید كه به عنوان یک شخصیتی مردمی از او یاد می شد. شما با روش منطقی و قانونی حرف خود را زدید و اعتراضتان را نشان دادید و نسبت به آنچه در جامعه اتفاق افتاده موضع گیری کردید و جانب مردم را داشتید. به نظر می رسد شما با نگاهی حقوقی و ساختاری به مشکلات قانون انتخابات، پیشنهاد تشکیل «کمیسیون ملی انتخابات» را مطرح کردید که با واکنش های متفاوتی روبه رو شد. با این حال جزئیات این طرح یا پیشنهاد علنی نشده است. آیا آنچه مطرح کرده اید در حد یک پیشنهاد است و هیچ کار عملی و اجرایی برای تدوین آن انجام نداده اید؟ لطفا توضیح بیشتری درخصوص این پیشنهاد و جزئیات آن بفرمایید. من معتقد به تکامل نهادهاي جمهوری اسلامی هستم. معتقدم كه نهادهاي سياسي جمهوری اسلامی در حالت اوليه خود بوده است و مي توانند تكامل يابند. البته معتقدم که نبايد فعالان سياسي از چارچوب جمهوری اسلامی خارج شوند و شعار جمهوري هاي ديگري بدهند كه موجب براندازي نظام مي شود. جمهوري اسلامي نه يك كلمه كم و نه يك كلمه زياد، بايد محور همه گفتمان هاي سياسي فعالان طرفدار انقلاب اسلامي باشد. جمهوری اسلامی یک دستاوردی از انقلاب است که باید روزبه روز آن را کمال ببخشیم. البته اين، همه برنامه اداره کشورنیست، این یکی از بخش‌های اصلی برنامه کشوراست. از جمله چیزهایی که باید در تکامل نهادهاي جمهوری اسلامی بدان بیاندیشیم، تکامل «مردم‌سالاری دینی» است. مردم‌سالاری دینی در دو زمینه باید رشد بیشتری پیدا کند، یکی شکل و نحوه برگزاری انتخابات و دیگری مسئله پذیرفتن اعتراضات در کنار مشارکت مردمی. در بعد انتخابات تجربه سی سال گذشته نشان داده که برای برگزاری انتخابات نیاز به یک نهاد مستقل ازسه قوه داریم. حالا می‌شود اسم این نهاد را «کمیسیون ملی» یا «شورای عالی ملی انتخابات» بگذاریم . به هر حال وجود این نهاد ضروری به نظر می رسد و بیش از یک سال هم است طرح شده است و موضوع تازه اي نبوده است من تعجب كردم كه چرا عده اي آن را به انتخابات اخير منتسب كردند. انتخابات اخير از نظر من با توجه به اظهارات مقام معظم رهبري و شوراي نگهبان تعيين تكليف شده است. چنين كميسيوني بايد سير قانوني خود را در نظام طي كند و در چارچوب قانون اساسي هم بايد باشد و گامي به جلو در مردم سالاري ديني است و اميد بخش مي باشد. در بعد اعتراضات بايد گفت رابطه مردم با حکومت هم توجه به این امر ضروری است که مردم حق دارند امر به معروف و نهی از منکركنند. باید بپذیریم همان گونه که مردم مشارکت می‌کنند، حق اعتراض هم دارند. البته این حق اعتراض باید قانونمند و هدفمند صورت گیرد. خود معترضین باید کنترل کنند که اعتراض به خشونت کشیده نشود، به سمت براندازی پیش نرود، اعتراض در چارچوب نظام اتفاق بیافتد. نهادهای حکومتی هم باید بپذیرند که اعتراض مردم، حق مردم است و ظرفیت و تحمل‌پذیری خود را بالا ببرند. اگر چنین وضعیتی و توانائی در اداره کشور می‌داشتیم، حوادث بعد از انتخابات نباید به اینجا کشیده می‌شد، نباید باعث شکاف، اختلاف، تفرقه و درگیری و زد و خورد می‌شد. انتخابات و حوادث پس از آن نشان داد كه جمهوري اسلامي هم در بعد مشاركت و هم در بعد اعتراضات مردمي رشد فوق العاده اي كرده است ولي فعالان سياسي و نهادهاي حكومتي ظرفيت قانوني و اجرايي لازم و اجرايي لازم را براي بهره مندي از اين استعداد ملي بايد فراهم كنند. با پيشنهادات فوق مسئله مردم‌سالاری دینی را یک گام جلوتر ببریم. چرا که جمهوری اسلامی مثل هر پدیده دیگر انسانی و اجتماعی باید در حال رشد و تکامل باشد. انتخابات باید در چارچوب قانون اساسي و تجارب سی سال گذشته برقرار باشد و رابطه حکومت با مردم نیز ادامه یابد، منتها با رویکردی که نگاه تکاملی را درون خود داشته باشد. آقای رضایی بعد از انتخابات یکی از حوادث نامیمونی را که شاهد بودیم هجمه و حمله به شخصیت های نظام و نسبت دادن اتهامات به مسئولان بود. این خط تخریب و تهمت که در ابتدا علیه کاندیداهای انتخابات شروع شد در مراحل بعدی به شخصیت ها و مسئولان رسید به گونه ای که آیت الله هاشمی رفسنجانی و سید حسن خمینی هم مصون از این خط تخریب نبودند. حال این خط تخریب به محسن رضایی که به هر حال کارنامه مشخصی در نظام دارد، رسیده است. به نظر شما انگیزه ای که این خط تخریب دنبال می کند چیست؟ چرا آنها بدون هیچ دغدغه و واهمه ای از پی گیری دست به تخریب می زنند؟ تخریب من مهم نیست. ما در30 سال گذشته به این چیزها عادت کرده‌ایم ولی اصل تخریب برای نظام و جامعه چیز خوبی نیست. معتقدم باید با وحدت و برادری شرایط موجود کشور را پشت سر بگذاریم. لازمه وحدت هم این است که فعالان سیاسی پیرامون رهبری متحد شوند و رهبري و اصل ولايت فقيه محور اصلي وحدت است و همه بايد آن را تقويت كنند. وحدت هم باید دو جانبه و دو سویه باشد. وحدت یک طرفه امکان‌پذیرنیست. لذا نباید یک گروه بگوید گروه دیگر را شکست دادیم و آنها خوار و ذلیل پیش ما زانو بزنند تا ما به وحدت برسیم. این فکر، فکر اسلامی نیست. همه ما بايد در مقابل خدا، ملت ايران، حقيقت و قانون اساسي زانو بزنيم. مسئله دوم برادری است، نباید یکدیگر را تخریب کنیم، نباید نسبت به یکدیگر سوءظن داشته باشیم. بنابراین وحدت و برادری می‌تواند ما را از این شرایط عبور دهد. اگر کسی من را تخریب کرد و من هم او را تخریب کنم، دور باطلی بوجود می‌آید، من حتماً باید در اینجا گذشت کنم تا بتوانیم این شرایط را به کنترل درآوریم. آقای دکتر شما شخصا از تخریب خودتان می گذرید و می گویید برایتان مهم نیست. اما این قضیه مساله شخصی نیست. وقتی فرمانده اسبق سپاه و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم مصون از تخریب و تهمت نیست، و مهره دشمن معرفی می شود، آیا این تاثیر منفی به لحاظ روانی و سلب اعتماد مردمی ندارد؟ بالاخره ما با این پدیده مواجه هستیم، مهم این است که این پدیده را به باتلاق تبدیل نکنیم، اگر به باتلاق تبدیل شود، جامعه زیان بسیار می‌بیند. باید با دوراندیشی و تدبیر از این پدیده بیرون بیائیم. حالا انگیزه اینها چه چیز است؟ بعضی‌ از روی جهل و نا آگاهی و بعضی‌ها هم از روی برنامه‌ریزی است. ممکن است عده‌ای بخواهند نیروهای اصلی انقلاب را ازخانواده انقلاب بیرون کنند، ما که نباید بپذیریم، باید محکم بایستیم. ممکن است برنامه بعضی‌ها همین باشد. بعضی از فعالان سياسي را می‌بینم که فریب می‌خورند، اینها نباید از خانه نظام بیرون بروند ، نباید فریب بخورند. خانه نظام ولايت فقيه است . آقاي موسوي و كروبي در كنار رهبري از حقوق مردم بهتر مي توانستند دفاع كنند تا با فاصله گرفتن از ايشان. اخبار نشان می‌دهد كه بین کسانی که این حرف‌ها به آنها منتسب می‌شود و آنهائی که پشت صحنه، کارگردانی می‌کنند، بايد تفاوت قائل شویم. باید به سمتی رویم که این مسائل را با دوراندیشی حل و فصل کنیم. آقای رضایی در برخی سایت ها شما را به عنوان یکی از مهره‌های کودتای مخملی معرفی کرده بودند. آیا شما اصلا اطلاق کودتای مخملی را برای حوادث پس از انتخابات قبول دارید؟ آقای رضایی یک مقداری صریح‌تر بگوئید که این تحلیل‌ها از کجا می‌آید. این تحلیل‌ها از سوی یک رسانه نیست، یک جریان رسانه‌ای است. كسي چنين چيزي را به من نسبت نداده است. بالاخره هر کاری هم که انجام می‌شود، آقایان نباید از خانواده انقلاب بیرون روند. مسئله اصلی هم به این برمی‌گردد که کسانی نمی‌خواهند در جامعه وحدت به وجود آید چون وحدت را علیه خودشان می‌دانند. البته تهدیدات نرم درست است و كشور ما با آن مواجه هست اما تهدیدات نرم از دو سو تقويت مي شود. یکی از طریق ادبیاتی که شما به آن اشاره کردید. کسانی که با تهديدات نرم مقابله مي كنند نبايد خودشان بیشتر به آن کمک می‌کنند تا دیگرانی که به آن متهم می‌شوند. با تهدید نرم باید با ابزار و روش‌های نرم مقابله کرد. وقتی با ابزار و روش‌های سخت به مقابله با تهدید نرم می‌روید عملاً دارید لشکرهای نرمی را از داخل جبهه خودی برای دشمنتان فراهم می‌کنید. عوامل تهديدات نرم، اولین چیزی را که نشانه می‌گیرند، وحدت است. آنها اگر بتوانند وحدت را متلاشی کنند، موفق می‌شوند. از طرف ديگر برخي از فعالان سياسي هم هستند كه اصلا به تهديدات نرم اعتقادي ندارند و خودشان در دام آن مي افتند. آقاي رضايي بسياري از طرفداران شما در انتخابات دهم، مايلند بدانند كه كانديداي مورد نظرشان در انتخابات بعدی ریاست جمهوری هم نامزد می شود؟ هنوز هیچ تصمیمی برای آینده خودم ندارم. فکر نمی کنید اگر فعالیت های حزبی منسجم تری داشتید نتیجه بهتری می گرفتید؟ آیا برنامه ای برای فعالیت حزبی در آینده دارید؟ اینکه می‌گویم تصمیمی برای آینده ندارم به این معنی نیست که نمی‌خواهم در صحنه سیاسی حضور فعال داشته باشم. چون به صورت فعالانه وارد صحنه‌های سیاسی شدم، ادامه خواهم داد. به طور كلي دیگر به دوران قبل از انتخابات برنمی‌گردم. برای تشکیل حزب یا جبهه سیاسی به نتیجه‌ای نرسیدم. آقای رضایی اصولا در اسناد بالادستی کشور هم نقشی برای احزاب و فعالیت‌های حزبی در نظر گرفته نشده است. در رابطه با تشکیل حزب ابهامات زیادی در نهادهای حکومتی و مردم است و این یک مسئله تاریخی هم است. بايد يك فكر اساسي براي آن كرد. جامعه هم مثل جوامع غربی که حزب درست کرده‌اند از تحزب استقبال نمی‌کند. متاسفانه جامعه ایران این استقبال را نمی‌کند؛ البته ما در اين موضوع تنها نیستیم، مجموعه‌ای از کشورهای غرب آسیا هستند که چنین وضعی دارند. غالب کشورهای حوزه خلیج فارس و خاورمیانه کشورهایی هستند که نظام حزبی در آنها موفق نبوده است. به جز ترکیه و پاکستان که اشکالات جدی در احزاب آنها وجود دارد. آمادگی و استقبال از تحزب در جامعه ایران کم است. دولتمردان و حاکمان هم استقبال چندانی از مسئله تشکیل احزاب نکرده اند. به هر حال نياز به يك مطالعه عميق و گسترده در اين زمينه هست تا راه حل هايي پيدا شود. یکی دیگر از موضوعاتی که این روزها خیلی بازتاب داشته، واگذاری سهام مخابرات است که حرف و حدیث های زیادی را به دنبال داشته است. برخی منتقدان این واگذاری را نه خصوصی سازی که «جیب به جیب شدن» دانستند. ارزیابی شما از این واگذاری چیست. آیا در مجمع هم این موضوع مورد بررسی قرار می گیرد؟ بنياد تعاون سپاه يك شركت غير دولتي است و بيش از صد هزار نفر به آن وابسته است. با اين حال ما در حال تهیه گزارشی هستيم که از سازمان بازرسی کل کشور و سازمان‌های نظارتی دیگر هم تقاضا کرده ایم،گزارشات خود را به ما بدهند تا به یک جمع‌بندی در باره خصوصی سازی در دو سال گذشته از جمله واگذاري سهام مخابرات برسيم و این جمع‌بندی را خدمت مقام معظم رهبری ارائه کنیم. در این گزارش بدنبال این هستیم که خصوصی‌سازی‌های انجام شده طی 2 سال اخیر، چه ميزان با سیاست‌های اصل 44 تطبیق داشته است. اصل سياست هاي اصل 44 بدين جهت تنظيم شده كه حجم و اندازه دولت در اقتصاد كاهش پيدا كند ولي از آن طرف هم، هدف اين بود كه بهره وري و رقابت در اقتصاد افزايش پيدا كند؛ اين امر هم جز با حضور مردم در صحنه اقتصادي ميسر نيست. نظر جنابعالي در مورد مذاكرات ژنو چيست؟ به نظر من آقاي جليلي خوب عمل كرده است. مذاكرات مثبت بود ولي بايد ايران جنبه احتياط را رعايت كند. مذاكراتي كه شروع شده يك شمشير دولبه است هم فرصت در آن وجود دارد و هم تهديد. از فرصت اين مذاكرات بايد استفاده كرد ولي بايد مراقب بود به دام تهديدات آن نيفتيم.