نوبل تا صلح واقعی

در روزهاي اخير جهانيان شاهد اعلام اهداي جايزه صلح جهاني نوبل به باراك اوباما رئيس جمهور دمكرات آمريكا بودند، اين جايزه نوزدهمين جايزه صلح براي آمريكا و سومين جايزه صلح براي روساي ايالات متحده است، كه پس از نود سال به آمريكا آورده شده است. ارزش مادي اين جايزه يك مدال طلا، يك لوح افتخار و 4/1 ميليون دلار مي باشد. روساي جمهور گذشته آمريكا كه اين جايزه را دريافت كرده اند عبارتند: از تئودور روزولت در سال 1906 براي ايجاد صلح بين ژاپن و روسيه، وودرو ويلسون در سال1919 ، جيمي كاتر در سال 2002 ، هستند. در وصيت نامه آلفرد نوبل آمده است: اين جايزه بايد به كسي داده شود كه بهترين و بيشترين كوشش را در راه برادري ملل يا انحلال يا کاهش ارزشها يا تشكيل و ترغيب كنفرانسهاي صلح كرده باشد. جايزه صلح تنها جايزه نوبل است كه در استكهلم داده نمي شود اين جايزه هر ساله در اسلو پايتخت نروژ اهدا مي گردد. اين در حالي است كه رئيس جمهور آمريكا پس از اعلام جايزه صلح آن را متعلق به همه مردم آمريكا دانست. اين خبر بازتاب رسانه اي گسترده اي در محافل سياسي و دولتها داشته به طوري كه مطبوعات آمريكا از جمله روزنامه تايمز آن را زودرس و نابهنگام دانسته است. دو تن از دريافت كنندگان جايزه صلح نوبل در سالهاي گذشته "لخ والسا" از كشور لهستان و "ادو پرز اسكيوال" از آرژانتين و تعداد بيشماري از دولتمردان و مدافعان به اصطلاح حقوق بشر آن را غير عادلانه و نابهنگام مي دانند زيرا در 9 ماه زمامداري رئيس جمهور آمريكا هيچ گونه كاري كه بر اساس گفته هاي "آلفرد نوبل" باشد، انجام نشده است. البته بعضي از طرفداران حاكميت آمريكا آن را به عنوان تشويقي در راستاي ادامه برقراي صلح در جهان به رهبري آمريكا مي دانند. اما هم اكنون قواي نظامي آمريكا به بهانه ايجاد صلح و امنيت و دموكراسي در دو كشور افغانستان و عراق در منطقه خاورميانه حضور دارند و عملا درگير جنگ و نبرد و اشغالگري هستند.در يك نگاه مي توان اهداي جايزه صلح به دولت دمكراتها را به نوعي تلطيف چهره جنگي آمريكا در جهان و مقدمه عقب نشيني از خاك كشورهاي عراق و افغانستان بر شمرد تا آيندگان به مانند عقب نشيني و شكست در جنگ ويتنام از آن ياد كنند. به عبارتي ديگر مي خواهند در پرتو جايزه صلح نوبل ضعف نظامي آمريكا پوشش داده شود و به عنوان ابر قدرتي آمريكا كه به نوعي به تدريج در حال افول است لطمه اي وارد نشود. * كار شناس ارشد روابط بين الملل