ایران در صدر کشورهای مصرف کننده مواد مخدر

سازمان ملل متحد روز چهارشنبه در گزارشی مبسوط اعلام کرد که، در سال ۲۰۰۸ چهارده تن هرویین و چهار صد و پنجاه تن ترياک تولید شده در افغانستان در ايران به مصرف رسیده است که این کشور را به همراه روسیه در صدر فهرست بزرگترين مصرف کنندگان مواد مخدر در جهان قرار داده است. به گزارش خبرنگار "تابناک"،گزارش تکان دهنده روز پیش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل درباره میزان مصرف مواد مخدر در ایران شک بزرگی است که تاکنون با سکوت مقام های مسئول در کشورمان درخصوص درستی یا اغراق آمیز بودن این گزارش توام بوده است. در این گزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در گزارش خود تصريح کرده است: « ایران به یکی از کشورهایی که با جدی ترين مشکل اعتياد در جهان رو به رو هستند بدل شده است، اين در حالی است که تزريق مواد مخدر در آسيای مرکزی باعث همه گير شدن بيماری ايدز شده است.» همچنین در ادامه اشاره دارد که، ۱۵ ميليون نفر در جهان به مواد مخدر معتاد هستند و نيمی از مواد مخدر جهان در ايران، روسيه و اروپا مصرف می شود. هرچند در این گزارش اشاره ای به نحوه و روش های محاسبه این آمار نیامده است اما حتی اگر خطایی بین 20 تا 50 درصد برای این گزارش قائل باشیم به رقمی فاجعه آمیز می رسیم. این نگرانی زمانی بیشتر می شود که در مقایسه ای آماری می بینیم که در ایران تقریبا به اندازه کل اتحادیه اروپا و یا مجموع دو کشور چین و هند مواد مخدر مصرف می شود. برای اثبات موضوع به این قسمت گزارش توجه کنید؛" طبق اين گزارش ، ۱۹ درصد از مواد مخدر جهان در اروپا و در ايران و روسيه هر کدام ۱۵ درصد، چین ۱۲ درصد، هند ۷ درصد، و پاکستان، آفريقا و آمريکا هرکدام شش درصد از مواد مخدر جهان را مصرف می کنند." همانطور که پیش از این نیز گفته شد حتی با قائل شدن خطای حدود 50 درصد، باز هم آمار اعلام شده در خصوص مصرف مواد مخدر در ایران با کشوری چون هند ـ که 10 برابر ما جمعیت دارد ـ برابری می کند، این مقایسه از آنجا معنای بیشتری پیدا می کند که هند تا حدودی شرایط نزدیکی به ما از نظر در معرض خطر بودن از سوی تولید کنندگان انبوه مواد مخدر یعنی افغانستان و مسیر اصلی ترانزیت آن یعنی پاکستان را دارد. این گزارش وقتی نگران کننده تر به نظر می رسد که در آن فقط به مواد مخدر هایی چون تریاک و هروئین اشاره شده است و در آن به میزان انواع جدید مواد مخدر مانند شیشه اشاره ای نشده است، در حالی که این نوع مواد مخدر به اعتراف مقامات رسمی کشورمان متاسفانه رشد بسیاری به ویژه در میان جوانان داشته است. برپايه اين گزارش، نکته دیگری که جای تامل دارد میزان آسیب پذیری دیگر کشورهایی است که در مسیر اصلی ترانزیت مواد مخدر از افغانستان به عنوان تولید کننده اصلی ـ با 92 درصد تولید در جهان ـ قرار دارند، برای روشن تر شدن موضوع به این بخش از گزارش توجه کنید؛ "۴۰ درصد هرویین توليد شده از طريق پاکستان، ۳۰ درصد از طريق ايران و ۲۵ درصد از طريق کشورهای آسيانه ميانه از افغانستان خارج می شود." اما در آمار ارائه شده درخصوص میزان مصرف نامی از این کشورها به عنوان مصرف کننده های اصلی نمی بینیم در صورتی که پاکستان با جمعیتی 1/5 برابر کشورما و 5 درصد ترانزیت بیشتر از ایران مصرف مواد مخدر در این کشور کمتر از نصف مصرف در ایران ـ حدود 6 درصد ـ است. این گزارش می افزاید: توجه به آمار ارائه شده با تمام ملاحظات یا شده نوعی وضعیت قرمز و نگران کننده را در اعتیاد به مواد مخدر در کشورمان نشان می دهد که به عنوان یک واقعیت باید مورد توجه قرار گیرد. هر چند نمی توان منکر زحمات نیروهای انتظامی و حتی نظامی کشورمان در جلوگیری از قاچاق این مواد به داخل کشور بود و از سویی زحماتی که در زمینه اطلاع رسانی و پیشگیری از مصرف مواد مخدر توسط دستگاههای مسئول صورت می گیرد را نادیده گرفت اما باید به عنوان یک واقعیت ناظر به نتیجه حاصل از این اقدامات بپذیریم که نیازمند بازنگری جدی در روشها و فرایندی باشیم که در این زمینه ها تاکنون اعمال شده است.