خاک سیمان همچنان از آسمان لوشان می بارد

به گزارش خبرنگار مهر در رشت، وضعیت این کارخانه از نظر سطح آلایندگی به شدت وخیم است و اثرات زیست ‌محیطی آن، از آنچه که در ظاهر به نظر می‌ آید بسیار نگران‌ کننده‌ تر است. فرآیند تولید سیمان به نحوی است که در مراحل مختلف تولید آن اعم از استخراج، انفجار، بارگیری و حمل مواد معدنی و بار اندازی، انبار و آسیاب کردن مواد اولیه، تولید و انبارداری، بارگیری و حمل محصولات کارخانه، آلودگیهای زیادی در محیط منتشر می شود. انتشار این آلودگیها موجب بروز خطرات و خسارتی می شود که بعضا محیط زندگی انسانها، گیاهان و جانوران را خطرساز می کند. برای جلوگیری از بروز این خطرات، اقدامات و راههایی وجود دارد که مشتمل بر مواردی از قبیل نصب فیلتر در مراحل مختلف تولید و انتشار گرد و غبار در معادن، انبارها، آسیابها، کوره های پخت و اختلاط یا قرار دادن تجهیزات در محیطهای بسته، استفاده از پاشنده های آب، کف سازها و مواد شیمیایی جایگزین و الکهاست. آلاینده های فیزیکی از قبیل گرد و غبارها و دودها و آلاینده های شیمیایی مانند گازهای کربنیک و بی اکسید کربنیک، گازهای سولفورو و نیترو می توانند سلامتی انسانی، گیاهی و جانوری منطقه را دچار خطر کنند. وقتی که توده ای از سنگ و خاک در اثر فرآیند تولید سیمان منفجر می شود، حجم عظیمی از گرد و غبار و دوده به هوا برخاسته و در مسیر حرکت باد ها قرار گرفته و در جهت باد حرکت می کند. هرگاه سرعت حرکت باد کاهش یابد، ذرات گرد و غبار در مسیر حرکت در اثر نیروی ثقل خویش بر زمین و یا روی اشیای ‌مختلف فرو می نشیند. و کارشناسان معتقدند که تنفس هوای که به این گرد و غبار ها و ذرات معدنی آلوده باشند ناراحتی های تنفسی و بیماریهای ریوی را به دنبال خواهد داشت. به همین دلیل مردم لوشان خاطرات بدی از کارخانجات سیمان در این شهر دارند چرا که تعداد زیادی از جوانان لوشان از نسلهای قبلی به دلیل کار و اشتغال در کارخانجات لوشان و همچنین مردم ساکن در این شهر به ویژه کودکان دچار بیماریهای ریوی و تنفسی شده و جان باخته اند. گرد وغبار کارخانه سیمان لوشان سلامت افراد را به طور جدی تهدی می کند جمعی از مردم لوشان در اعتراض به مشکلاتی که گرد و غبار کارخانه سیمان برای شهروندان لوشانی ایجاد کرده است، به مهر گفتند: گرد وغبار این کارخانه سلامت افراد را به طور جدی تهدی می کند به‌ طوریکه برخی شهروندان دچاری بیماریهای تنفسی شده ‌اند. غزاله بابایی در گفتگو با مهر اظهار داشت: گرد و غبار ناشی از فعالیت کارخانه سیمان لوشان سالهاست که‌ شهروندان این شهر را آزار می ‌دهد و مسئولان کارخانه برای رفع این مشکل فیلترهایی را نیز در کارخانه نصب کرده ‌اند ولی کار ساز نبوده است. وی افزود: وزش همیشگی‌ باد در این منطقه باعث شده 70 ‪  درصد گرد و غبار کارخانه سیمان در سطح شهر پخش شود که این امر موجب ایجاد اختلال در روند زندگی روزمره مردم شده است. یوسف زارع نیز تصریح کرد: بسیاری از کودکان منطقه دچار بیماری آسم، تنگی نفس و دیگر بیماریهای ریوی شده ‌اند که مدارک پزشکی آنان نیز برای ارائه و اثبات موضوع وجود دارد. وی خاطرنشان کرد: این مشکلات را چندین بار با مسئولان کارخانه سیمان، شهرستان رودبار و مدیران شهری لوشان درمیان گذاشته‌ ایم اما همچنان این معضل گریبانگیر شهروندان است. یک کارشناس بهداشت محیط در این خصوص به مهر گفت: بیماریهای ریوی و تنفسی به تمام محیط های کاری آلوده و محیطهای زندگی مربوط است که دارای آلودگیهای تنفسی و گرد و غبار باشد. محمد احمدی با اعلام اینکه کارخانه های گچ و سیمان از واحد های تولید کننده گرد و غبارهستند، افزود: در این رابطه کارخانه ها باید طرح مشخصی ارائه و خاطر مردم منطقه را از هر نوع آلودگی آسوده کنند. وی ادامه داد: برای جلوگیری از خطرات ناشی از پخش ذرات معلق در هوا باید مسئولان برای سلامتی ساکنان این شهر در خط تولید این کارخانه ( لوشان) سیستم تصفیه هوا پیش بینی کنند. مواد خروجی کارخانه ‌های سیمان ریه انسان را آماده ابتلا به بیماری "سیلیکوزیس" می کند احمدی گفت: مواد خروجی کارخانه ‌های سیمان که به صورت پودر و گاز است، حاوی درصد بالایی سیلیس بوده که ریه را آماده ابتلا به بیماری "سیلیکوزیس" کرده و با تخریب بافت ریه، باعث تنگی نفس و از کارافتادگی آن می ‌شود. این کارشناس بهداشت محیط یاد آورشد: ذراتی که هنوز سیمان نشده‌ اند چون سیلیس خالص هستند بیماریهای ریوی حاد و مزمن ایجاد می ‌کنند. وی ادامه داد: در این بین ذرات ریز 10 میکرونی و حتی کوچکتر خطرناکترند زیرا ذرات درشت در قسمت ابتدای دستگاه تنفسی رسوب می‌ کنند ولی ذرات ریز عین گاز تا انتهای دستگاه تنفسی نفوذ کرده و در این مرحله امکان درمان وجود نخواهد داشت. به همین جهت تمام افرادی که مبتلا به بیماری برونشیت می ‌شوند تا آخر عمر با آن دست به گریبانند. به هرحال بر اساس قواعد علمی، هنگامی که فیلتر یک کارخانه سیمان ‌سازی از کار بیفتد رقمی حدود 10 درصد تولید آن به گرد  وغبار در هوا تبدیل می ‌شود. بنابراین کارخانه سیمان لوشان که روزانه 300 تن سیمان تولید می‌ کند، در صورت فقدان کارآیی فیلترها، روزانه 30 تن غبار و گرد و خاک در هوا منتشر می ‌کند. اما چه باید کرد؟ در قوانین کشور راه‌ حلهای مفید به عنوان راهکار عملی برای چنین مواردی وجود دارد که در کشورهای دیگر نیز از آنها استفاده شده است. یکی از این راهکارها، ارزیابی اثرات زیست ‌محیطی است که به طور صریح در قوانین کشور آمده است و هنگامی که قرار است کارخانه ‌ای ساخته شود باید مورد مطالعه قرار گیرد و از همان ابتدا تعیین حدود، فاصله‌ اش با مناطق مسکونی و شهرها و همچنین ارائه برنامه‌ های از سوی مسئولان برای کاهش چنین مشکلاتی امری ضروری است.    کارخانه لوشان با بیش از 50 سال قدمت، در دل شهر لوشان واقع شده است  البته این راه ‌حل درباره کارخانه ‌هایست که قرار است ساخته شود، اما کارخانه ‌های قدیمی مثل لوشان با بیش از 50 سال قدمت، در دل شهر لوشان واقع شده اند، شامل این ارزیابی نمی ‌شود و نیازمند راهکارهای دیگری هستند. از جمله این راهکارها می‌ توان به تقویت سیستمهای کنترلی این کارخانه‌ از سوی مدیریت آن و همچنین نظارت و کنترل جدی سازمان حفاظت محیط‌ زیست اشاره کرد.    نصب فیلترهای الکترواستاتیک که از قدیم شناخته شده است، روی دودکش مراکز حرارتی و کارخانجات گچ و سیمان، راه ‌حل موثریست که می ‌تواند میزان زیادی از این مخاطرات را کاهش دهد.    تحقیقات جدید نشان داده است که علاوه بر ساکنان اطراف کارخانه‌ های سیمان، ذرات کوچک گرد و غبار می‌ توانند به وسیله باد و برخی پدیده های دیگر جوی در فاصله 10 ‌ها کیلومتر منتقل و تا سالها در هوا معلق بمانند. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان در این زمینه به مهر گفت: کارخانه سیمان لوشان موظف به رعایت ضوابط زیست محیطی است. کامران زلفی نژاد افزود: به سبب جابجایی گرد و غبار ناشی از فعالیت، تردد و بارگیری خودروهای سنگین حامل سیمان و انتقال این گرد و غبار به منازل مسکونی اطراف این واحد تولیدی دست اندرکاران این کارخانه، موظف به رعایت ضوابط زیست محیطی هستند.    وی ادامه داد: در چارچوب رعایت این ضوابط، ساماندهی تردد خودروها در زمان بارگیری و نقل و انتقال، توسط مسئولان کارخانه سیمان لوشان امری ضروری است. مدیرکل محیط زیست گیلان اظهارداشت: واحدهای صنعتی بگونه ای باید عمل کنند که ضوابط سازمان محیط زیست رعایت و اجرا و همچنین از ایجاد نارضایتی مردم نیز جلوگیری شود. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان ادامه داد: بدون تردید رشد و توسعه هر جامعه ای منوط به رشد و پیشرفت در عرصه صنعت و تولید است و اینگونه فعالیتها در صورتی منتج به توسعه پایدار خواهد شد که با مد نظر قرار دادن ضوابط زیست محیطی و اعمال قوانین ومقررات مربوط تدوین و اجرا شود و در غیر این صورت، مشکلات اساسی را برای محیط زیست به همراه خواهد داشت. همچنین افزایش کدورت آلایند هها در ذرات هوا و تولید گرد و غبار میکرونی علاوه بر آثار و عوارض تنفسی بر شهروندان مناطق همجوار با تاثیر منفی بر روی تاج پوشش درختان و نیز عمل فتوسنتز گیاهان این مناطق، مانع انجام درست این فرآیند شده، باعث نابودی گیاهانی خواهد شد که متعادل ‌کننده دمای محیط هستند، بنابراین یک کارخانه سیمان در بلند مدت می ‌تواند روی تعادل دمای منطقه‌ ای که در آن فعالیت می‌ کند اثر منفی داشته باشد.    کارشناسان ذرات آلاینده کارخانه ‌های سیمان را به طور عام شامل منوکسید کربن، هیدرو کربنها، دی ‌اکسید گوگرد و دی ‌اکسید نیتروژن (یکی از مهمترین گازهای گلخانه‌ای) می‌ دانند. در این زمینه شهردار لوشان نیز با اعلام اینکه کارخانه های سیمان هوای لوشان را آلوده کرده اند، گفت: هوای شهر لوشان به دلیل وجود ذرات معلق خاک سیمان ناشی از فعالیت دو کارخانه سیمان به شدت آلوده است. علیرضا شمسینی با اعلام اینکه  این واحد صنعتی نه تنها باعث آلودگی هوای شهر شده بلکه با آلایندگی موجب بد جلوه دادن ساختار شهری نیز شده است، افزود: مهار و کنترل گرد و غبار ناشی از کارخانجات سیمان نیاز به دستگاههای مدرن دارد که باید این امکانات فراهم شود. وی همچنین از نصب دستگاه آلودگی سنج در این شهر به منظور تعیین میزان آلودگی هوا و دستیابی به اطلاعات دقیق را یک ضرورت دانست و ادامه داد: مواد سیمانی دارای کاتیون و سایر فلزات مسموم است که استنشاق آن باعث بروز بیماری می شود. به هر حال بارش و پراکنده شدن خاک سیمان ناشی از فعالیت کارخانه سیمان در شهرلوشان مردم را با مشکلات جدی بهداشتی روبرو کرده است. این روند سلامت شهروندان به ویژه  کودکان و سالخورد گان را به شدت تهدید می کند که مسئولان کارخانه سیمان لوشان باید نسبت  مهارگرد وغبار این واحد صنعتی اقدام کنند. شرکت سیمان لوشان با ظرفیت اسمی 300 تن در سال 1336 تحت نظارت سازمان برنامه و بودجه تأسیس و درسال 1338 مورد بهره برداری قرار گرفت. فعالیت اصلی شرکت طبق اساسنامه عبارت است از احداث، خرید، نصب، راه اندازی و بهره برداری کارخانه سیمان، آهک و سایر مصالح و مواد ساختمانی و صنایع جانبی وابسته به آن و به طور کلی هر نوع تأسیسات و تجهیزات واحدهائی که به تولیدات موضوع شرکت باشد. اکتشاف، استخراج و بهره برداری برای کلیه معادن موردنیاز مانند خاک رس، پوزولان ، سنگ آهک، سیلیس، سنگ آهن، سنگ گچ، تولیدات انواع مختلف سیمان، مصالح ساختمانی مشتق از سیمان، ایجاد کارگاههای تولید مصالح ساختمانی، خرید، تحصیل و واگذاری ارضی و هر نوع امتیاز و پروانه برای تولید است. در حال حاضر کارخانه سیمان لوشان (سهامی خاص) با ظرفیت تولید اسمی حدود 600 تن در روز (دو خط تولید 300 تنی)  روزانه 300 تا 400 تن سیمان  تولید می کند وهمچنین 67 درصد از سهام شرکت سیمان لوشان به شرکت سیمان تهران تعلق دارد.