تدبیر برای مقابله با بازار سیاه کتاب‌های درسی

سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي وزارت آموزش و پرورش براي مقابله با دست‌فروشان كتاب‌هاي درسي و قيمت‌هاي غيرواقعي بازار سياه، تمام كتب درسي را توسط انتشارات مدرسه در طول سال تحصيلي در اختيار متقاضيان قرار مي‌دهد. به گزارش باشگاه خبري فارس «توانا»، دانش‌آموزان در طي سال تحصيلي بيش از هر چيز به كتاب‌هاي درسي خود اهميت مي‌دهند. كتاب‌هاي درسي مهم‌ترين رسانه‌هاي آموزشي در مدارس هستند و اين در حالي است كه در سال‌هاي اخير در كنار كتاب درسي رسانه‌هاي ديگر نيز به صورت نرم‌افزاري و در فضاي مجازي به فعاليت پرداخته‌اند، ولي هيچ گاه از اهميت كتاب درسي به صورت رسانه‌ آموزشي مكتوب كاسته نشده است. آموزش و پرورش براي آن كه مشكلي در خصوص قيمت كتاب‌هاي درسي وجود نداشته باشد و خانواده‌ها براي دريافت كتب درسي با فروشندگان بازار سياه كتاب درسي برخورد نكنند، كتاب‌هاي درسي را به مدارس ارسال و توزيع كردند. حال اگر دانش‌آموزي بر اثر اتفاق، كتاب درسي خود را گم يا پاره كرده باشد، چگونه و از كجا بايد آن را تهيه كند. آموزش و پرورش با قيمتي مناسب كتاب درسي را بين مدارس توزيع مي‌كند ولي اين توزيع يك بار انجام مي‌شود و براي دومين بار حتي به درخواست والدين اين امر انجام نمي‌شود؛ پس در نتيجه بازار سياه كتاب فروشان به خصوص دست فروشان كتاب درسي رونق پيدا مي‌كند. * كتاب‌هاي درسي در كنار خيابان به فروش مي‌رسد سينا نادرنيا، يك فروشنده كتاب مي‌گويد: دست فروشان كتاب درسي به دلايل سود بالا در خصوص فروش كتاب‌هاي درسي، در كنار خيابان بساط مي‌كنند يا در مغازه‌هاي خود به فروش اين كتاب‌ها مي‌پردازند. وي با بيان اينكه در طول سال تحصيلي ممكن است به هر دليلي دانش‌آموزان احتياج به تهيه مجدد كتاب داشته باشند، ادامه مي‌دهد: والدين دانش‌آموزان در اين شرايط براي خريد و تهيه دوباره آن كتاب به تمام كتاب فروشي‌ها مراجعه مي‌كنند و در نهايت به دليل پيدا نكردن كتاب مورد نظر خود به دست فروشان كتاب درسي كه در كنار خيابان بساط كرده‌اند، روي مي‌آورند. اين فروشنده بر اين باور است كه به دليل فشار نبود كتب درسي در بازار، كمياب بودن و تهيه كتب درسي، والدين مجبور هستند قيمت‌هاي گزافي كه دست فروشان براي كتاب هاي درسي تعيين ‌مي‌كنند را قبول كرده و با مبلغ زياد آن كتاب را دريافت كنند. به گفته وي اين امر موجب رونق و زياد شدن بازار سياه كتاب در ايران شده است و فروشندگان رسمي با وجود آنها با ركود و كمبود مشتري مواجه شده‌اند. به گزارش فارس با وجود تعيين قيمت‌هاي كتاب در پشت جلد آنها، دست فروشان قيمت گزافي در قبال فروش كتب درسي دريافت مي‌كنند ولي با اين حال والدين دانش‌آموزان با توجه به نبود كتاب‌هاي درسي در بين مغازه‌دارها به سمت دست فروشان خياباني كتاب‌هاي درسي سوق پيدا كرده و هيچ‌گونه شكايتي ندارند. يكي از راه‌حل‌هايي كه براي حل اين مشكل در كوتاه‌مدت به نظر مي‌رسد اين است كه خانواده‌ها بايد دقت بيشتري در تهيه كتاب‌هاي درسي غير از زمان مشخص شده داشته باشند. * لزوم چاره‌انديشي آموزش و پرورش براي ساماندهي بازار كتاب دست دوم رقيه پورنوري يكي از افرادي كه با چنين مشكلي در خريد كتاب دست دوم مواجه شده است، اظهار مي‌دارد: ما با مشكلات زيادي مواجه هستيم و با كتاب‌هاي درسي را با قيمت زياد تهيه مي‌كنيم و اين موضوع بايد از طريق آموزش و پرورش به صورت اساسي پيگيري و رسيدگي شود. * كتاب‌هاي درسي از طريق خود دانش‌آموز در دسترس دست‌فروش قرار مي‌گيرد در اين ارتباط سيد احمد حسيني، مدير كل دفتر توزيع و چاپ كتب درسي با اشاره به اينكه كتاب‌هاي درسي دوره راهنمايي و دبيرستان از طريق كتابفروشي‌ها و كتاب‌هاي دوره ابتدايي، پيش‌دانشگاهي و فني و حرفه‌اي از طريق مدارس در دسترس دانش‌آموزان قرار مي‌گيرد، ادامه مي‌دهد: كتاب‌فروشي‌هايي كه كتب درسي را در اختيار دانش‌آموزان قرار مي‌دهند بايد مورد تأييد اتحاديه كتابفروشان باشند. مدير كل دفتر توزيع و چاپ كتب درسي در خصوص توزيع كتاب‌هاي درسي در بازار سياه، افزود: كتب درسي به طور قطع از طريق آموزش و پرورش در اختيار دست‌فروشان كتاب در بازار سياه نرسيده بلكه از طريق خود دانش‌آموزان در دسترس اين افراد قرار مي‌گيرد. * سازمان پژوهش براي اطلاع‌رساني مناسبي در خصوص تهيه كتب درسي داشته است حسيني تصريح كرد: در طي 2 سال گذشته از طريق حراست سازمان پژوهش بحث دست‌فروشي كتب درسي پيگيري شده است. وي اضافه كرد: سازمان پژوهش براي اطلاع‌رساني به عموم مردم در خصوص تهيه كتاب‌هاي درسي، از هيچ گونه تبليغاتي دريغ نكرده است؛ همچنين اطلاعات مربوط به كتب درسي از طريق سايت www.chap.sch.ir و شماره تلفن 88827778 در اختيار دانش‌آموزان و خانواده‌هايشان قرار گرفته است. مدير كل دفتر توزيع و چاپ كتب درسي بيان كرد: توصيه ما به دانش‌آموزان اين است كه در وهله اول از كتاب‌هاي درسي خود مراقبت كامل را داشته باشند زيرا كتاب‌هاي درسي به صورت يك سرمايه ملي محسوب مي‌شود. در شرايط فعلي كتاب‌هاي درسي به ظاهر ارزان‌قيمت در بازار سياه كتاب با قيمتي 2 يا 3 برابر در اختيار دانش‌آموزاني كه به دلايل مختلف كتاب درسي خود را از دست داده‌اند، قرار مي‌گيرد و بسياري از والدين و دانش‌آموزان نيز به دليل نداشتن اطلاعات كافي در خصوص مراجع رسمي تهيه كتاب، گلايه‌اي از وضعيت فعلي ندارند. به همين سبب طبيعي است كه سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي دفتر چاپ و توزيع كتب درسي در اين زمينه تدبيري اساسي بيانديشد تا بيش از اين شاهد به تاراج كشيده شدن فرهنگ نگهداري از كتاب‌هايمان نباشيم. * حسيني: والدين براي تهيه كتب درسي تنها به انتشارات مدرسه مراجعه كنند در اين ارتباط حسيني مدير كل دفتر توزيع و چاپ كتب درسي با اشاره به اختصاص يارانه به كتب درسي تنها براي يك مرحله، مي‌گويد: به همين منظور نمي‌توانيم تعداد بيش از حد مجاز چاپ كتاب درسي داشته باشيم. وي در عين حال از دانش‌آموزاني كه به نوعي كتب درسي خود را از دست مي‌دهند خواست تا براي تهيه كتاب فقط به كتاب‌فروشي‌هاي زير نظر انتشارات مدرسه يا فروشگاه‌هاي شركت چاپ و نشر كتاب درسي مراجعه كرده يا از طريق سايت معرفي شده كتاب مورد نظر خود را تهيه كنند.