آیت الله منتظری: اشغال سفارت آمریکا اشتباه بود

آیت الله منتظری می گوید رابطه ایران با آمریکا باید براساس منافع کشور تعیین شود آیت الله حسینعلی منتظری، از مراجع تقلید شیعه در قم، در پاسخ به سوالات وبسایت "موج سبز آزادی" در مورد اشغال سفارت آمریکا در سال 1358 آن را اقدامی نادرست ارزیابی کرده است. پاسخ های آیت الله منتظری به پنج سوال این پایگاه خبری نزدیک به اصلاح طلبان روز سه شنبه و در آستانه مراسم 13 آبان منتشر شد که مخالفان می گویند قصد دارند آن را به یک راهپیمایی ضددولتی دیگر بدل کنند. این سوالات مساله اشغال سفارت آمریکا، رابطه ایران و آمریکا، نحوه رابطه با روسیه و چین، مذاکرات کنونی نمایندگان ایران با نمایندگان آمریکا و بحث استکبارستیزی را در بر می گیرد. آیت الله منتظری در پاسخ به این سوال که او زمانی از اشغال سفارت آمریکا حمایت می کرده اما بعدا آن را اشتباه توصیف کرده گفت که آن اقدام هم به لحاظ عواقب و هم به لحاظ اصول بین المللی کار اشتباهی بوده است. وی نوشت: "اشغال سفارت آمریکا در بدو پیروزی انقلاب که مورد حمایت اکثر اقشار انقلابی و مرحوم امام خمینی بود، مورد تایید این جانب نیز بود؛ ولی با آن عوارض منفى و حساسيت شديدى كه بين مردم آمريكا به‏ ‏وجود آورد كه هنوز آثار آن باقى است، معلوم شد كه كار درستى نبوده، و‏ ‏اصولا سفارت يك كشور به منزله جزئى از آن كشور است، و كشورى كه‏ ‏در حال جنگ رسمى با ما نبود اشغال سفارت آن به منزله اعلان جنگ با آن‏ ‏كشور است و كار صحيحى نمى باشد. از قرار اطلاع بعضى از جوانان انقلابى‏ ‏و متعهدى كه متصدى اين كار بودند نيز اشتباه بودن آن را قبول دارند." این اشاره ای به گروه هایی از اصلاح طلبان است که زمانی جزو دانشجویان اشغالگر سفارت آمریکا بودند اما در دوران محمد خاتمی به نوعی از آن ابراز ندامت کردند. اما آیت الله منتظری با اشاره به نقش آمریکا در کودتای 28 مرداد علیه دولت مصدق و هم نقش آن کشور در "همه شئون سیاسی و اقتصادی" ایران در زمان حکومت پهلوی و انسداد دارایی های ایران پس از انقلاب، عصبانیت مردم و حکومت از آمریکا را موجه دانست با این حال گفت که این نباید باعث خصومت دائمی بین دو کشور باشد. او با اشاره به حکم آیت الله خمینی دایر بر "نهی" تجدید رابطه با آمریکا نوشت: "ولی واضح است که چنین حکمی موقتی است و برحسب شرایط سیاسی و اقتصادی تغییر می کند، و این امر در گرو آن است که این رابطه به نفع کشور بوده و از قبیل رابطه دو کشور مستقل باشد." اشغال سفارت آمریکا ... با آن عوارض منفى و حساسيت شديدى كه بين مردم آمريكا به وجود آورد كه هنوز آثار آن باقى است، معلوم شد كه كار درستى نبوده، و اصولا سفارت يك كشور به منزله جزئى از آن كشور است، و كشورى كه در حال جنگ رسمى با ما نبود اشغال سفارت آن به منزله اعلان جنگ با آن كشور است و كار صحيحى نمى باشد. آیت الله منتظری او در انتقاد از رابطه نسبتا گرم جمهوری اسلامی با روسیه می نویسد: "چه فرقى است‏ ‏بين روسيه و آمريكا كه به اولى بايد تا اين اندازه اعتماد نمود و بيدريغ‏ ‏مقادير هنگفتى از بيت المال را به آنان حاتم بخشى نمود، و با ديگرى حتى‏ ‏حاضر نباشيم كه مذاكره و گفتگو نماييم ؟ حتى اگر احساس كنيم كه اين‏ ‏مذاكره به نفع ملت و كشور است." او همچنین در پاسخ به سوال مذاکره کنونی با نمایندگان آمریکا بر سر برنامه اتمی می گوید که دولت به علت بحران داخلی از موضع ضعف مذاکره می کند. آیت الله منتظری نوشت: "واضح است كه حاكميت با بحرانى كه به دست خود بعد از آن‏ ‏انتخابات شكوهمند به وجود آورده، در مقابل دولتهاى مقتدر نمى تواند‏ ‏موضع مستحكمى داشته باشد و هر روز موضعى مخالف روز قبل اتخاذ‏ ‏مى‎كند، و اين امر در نهايت به ضرر حتمى كشور و مردم منجر خواهد شد.‏ ‏قدرت نظام با سركوب و ساكت نمودن اجبارى مردم حاصل نمى شود، بلكه‏ ‏پشتيبانى واقعى و حقيقى و آزادانه مردم است كه قدرت نظام را به وجود‏ ‏مى‎آورد." او در این پاسخ ها به حکومت توصیه می کند با حذف "دستگاه های تفتیش عقاید" اقدام به استقرار یک نظام متکی بر "شایسته سالاری" در کشور کند. او همچنین در پاسخ به سوالی درباره مفهوم استکبار ستیزی در عصر حاضر که حقوق کشورها عمدتا براساس قوانین بین المللی تعیین می شود نوشت: " حاكميتى كه مردم را ناراضى و حقوق آنان را مورد تعدى و ظلم قرار‏ ‏داده و افراد زيادى از نخبگان و فعالان سياسى و آزادى خواهان را به‏ ‏اتهامات واهى و خلاف واقع زندانى و محاكمه و محكوم مى‎نمايد، نمى تواند‏ ‏مدعى مبارزه با استكبار و استكبار ستيزى باشد." آیت الله منتظری که زمانی برای جانشینی آیت الله خمینی به عنوان ولی فقیه تعیین شده بود در دو دهه اخیر مهم ترین چهره در میان روحانیون منتقد حکومت بوده و چند سال را در حبس خانگی گذرانده است. او در حوادث پس از انتخابات بارها رفتار حکومت را در برخورد با معترضان به نتایج انتخابات محکوم کرده است. دولت ایران اتهام تقلب در انتخابات را رد می کند و بدرفتاری با معترضان و زندانیان را به مسئولان رده پایین نسبت می دهد.