ارسال محموله‌های ناتو به افغانستان از طریق ازبکستان

خبرگزاري فارس: وزارت دفاع آمريكا اعلام كرد كه 98 درصد از محموله‌هاي مورد نياز نيروهاي ناتو در افغانستان از طريق شبكه شمال، از قلمرو ازبكستان ترانزيت مي‌شود. به گزارش فارس به نقل از پايگاه خبري ازبكي "harakat.net "، معاون وزير امور خارجه آمريكا در امور كشورهاي آسياي‌مركزي و جنوبي نيز با تاييد مطالب وزارت دفاع اين كشور، تاكيد كرده است كه در سال 2010 ميلادي بيش از 2 هزار و 500 كانتينر حامل انواع ملزومات مورد نياز نيروهاي آمريكايي و ناتو، از مسير ازبكستان به افغانستان منتقل شده است. "رابرت بليك " معاون وزير امور خارجه آمريكا در امور كشورهاي آسياي‌مركزي و جنوبي، بدون اشاره به وضعيت وخيم حقوق بشر در ازبكستان كه تا چندي پيش واشنگتن، يكي از منتقدان اصلي آن بود، مدعي شده است: حضور نيروهاي ائتلاف و ناتو در افغانستان، در واقع كمك به بهبود وضعيت زندگي اتباع كشورهاي آسياي‌مركزي است، زيرا مردم اين كشورها از طريق انجام امور تجاري در مناطق همجوار مرزي با افغانستان كه بيشتر مشتريانشان نيروهاي ناتو و آمريكايي خواهند بود، منافع اقتصادي قابل توجهي كسب خواهند كرد. وي خاطرنشان كرده است: در همين راستا همكاري‌هاي تجاري افغانستان با كشورهاي منطقه بيش از پيش گسترش خواهد يافت. اين نماينده وزارت امور خارجه آمريكا ابراز اميدواري كرد: فعال شدن توافقنامه همكاري در زمينه تجارت ترانزيتي ميان افغانستان و پاكستان در 11 فوريه سال جاري ميلادي، باعث افزايش ميزان تجارت بين افغانستان و كشورهاي تاجيكستان، ازبكستان و تركمنستان شود. بخش اعظم محموله‌هاي ترانزيتي آمريكا و ناتو از منطقه آسياي مركزي از قلمرو ازبكستان عبور مي‌كند و تاشكند اين محموله‌ها را علاوه بر مسير ريلي، از طريق بنادر رودخانه‌اي واقع در منطقه "ترمذ " در بالا دست رود "آمو " نيز به افغانستان ترانزيت مي‌كند. كارشناسان مسائل منطقه معتقدند كه "اسلام كريم‌اف " رئيس جمهور ازبكستان در سفر به بلژيك و ديدار و گفت‌وگو با مقامات اتحاديه اروپا و ناتو كه اوايل بهمن ماه جاري صورت گرفت، با آنان درباره چگونگي همكاري تاشكند با غرب در موضوع افغانستان بحث و تبادل نظر كرد. برخي منابع خبري منطقه اعلام كردند: كريم‌اف در اين سفر، 3 شرط مهم را براي غرب بويژه آمريكا براي ادامه همكاري خود با آنان در موضوع ترانزيت كالا به افغانستان مطرح كرده است كه اين 3 شرط شامل، فراهم كردن امكان ارتباط بين دولت ازبكستان و آن دسته از مخالفان كريم‌اف كه پس از حوادث انديجان به آمريكا و اروپا پناهنده شده‌اند، ناديده گرفتن و از بين بردن پرونده جنايي ايجاد شده براي گلناره كريم‌آوا دختر اسلام‌كريم‌اف در آمريكا و سرمايه گذاري عملي اروپا و آمريكا در زمينه‌هاي مختلف اقتصادي در ازبكستان بوده است. اين منابع اشاره‌اي به توافق يا عدم توافق 2 طرف در اين زمينه نكرده‌اند. اما به نظر مي‌رسد اكنون ازبكستان با توجه به مشكلاتي كه غرب و آمريكا در منطقه با آنها دست به گريبانند، در موقعيتي قرار گرفته است كه براي همكاري با واشنگتن شرايط خاص خود را تعيين مي‌كند. زيرا چند سال قبل، در ماه مي سال 2005، زماني كه در ازبكستان شورش "انديجان " بوقوع پيوست و دولت ازبكستان با استفاده از ارتش اين شورش عمومي را سركوب كرد، اتحاديه اروپا و آمريكا در اقدامي هماهنگ، ضمن محكوم كردن اقدام دولت ازبكستان در شورش انديجان، تحريم‌هايي را بر ضد اين كشور در نظر گرفته و پس از آن بيانيه‌هاي متعددي را مبني محكوميت ازبكستان به اتهام نقض حقوق بشر، در مجامع مختلف بين‌المللي صادر كردند. در نتيجه دولت ازبكستان نيروهاي آمريكايي مستقر در پايگاه خان‌آباد را از اين كشور اخراج و همكاري‌هاي خود را با روسيه و كشورهاي منطقه تقويت كرد. اما با بحراني شدن اوضاع نيروهاي ناتو و آمريكا در افغانستان و ناامن شدن مسير پاكستان براي انتقال محموله‌هاي مورد نياز ناتو به اين كشور، نياز غرب به همكاري با ازبكستان به مراتب افزايش يافت و به همين منظور با چشم پوشي از واقعيات حاكم بر جامعه ازبكستان كه بنا به اظهار بسياري از رسانه‌هاي غربي، نقض حقوق بشر و سركوب آزادي‌هاي اوليه انساني است، خواستار گسترش همكاري با تاشكند در ترانزيت محموله‌هاي مورد نياز ناتو از قلمرو اين كشور به افغانستان شده‌اند. انتهاي پيام/م