مبارزه برای حقوق زنان، اهرمی پایه ای برای رسیدن به دموکراسی بوده و خواهد بود شهلا شفیق

خیزش‌های مردمی که امروزه کشورهای موسوم به مسلمان را به لرزه در آورده اند، خواست آزادی، عدالت اجتماعی و دموکراسی را پرچم مبارزات خود کرده اند. این جنبش‌ها تمامی نظریه‌پردازی‌ها درباره ی جنگ تمدن‌ها و همه ی کلیشه‌های فرهنگ‌‌محور را که معتقدند دموکراسی حامل ارزش‌های غربی است، جارو کردند. پیش از این، در ژوئن سال ٢٠٠٩، جنبش مردم ایران که با وجود سرکوب به اشکال دیگری ادامه دارد، به نحوی انکارناپذیر نشان داد که ایرانیان خواهان حقوق دموکراتیک اند. آن هم در کشوری که اسلامگرایان با وعده ی ایجاد بدیلی نوین و اصیل در برابر شرق و غرب قدرت سیاسی را به دست گرفتند. آنان ادعا می‌کردند که در قالب جمهوری‌ اسلامی، احکام و ارزش‌های اسلامی را با نهادهای دموکراتیک پیوند خواهند زد. امّا حاصل کار، نظامی شد که مذهب را اساس تروریسمی تمامیت‌خواه قرار داد تا جامعه‌ای واقعاً اسلامی بسازد. در این نظام، سرکوب جنسیتی محور اصلی اسلامی کردن جامعه است. در واقع، استقرار و دوام این نظام سیاسی- مذهبی، نیازمند تحکیم سلسله‌مراتب جنسیتی است که به کمک قوانین پدرسالار، اطاعت شهروندان را از نظام به اصطلاح الهی تأمین کند، نظامی که در آن، حاکمان نمایندگان خدا بر روی زمین‌اند. با وجود اینکه آزادی و عدالت اجتماعی از محوری ترین شعارهای انقلاب سال ٥٧ بود، امّا غفلت از اهمیت حیاتی اصل برابری زن و مرد و بی‌اعتنایی به امر آزادی زنان، انقلابیون را به بیراهه و شکست کشانید. این نکته درسی در بر دارد که اغلب نادیده گرفته می‌شود؛ درسی که اهمیت بنیادی در تحقق تحول دموکراتیک دارد: رابطه تنگاتنگ دموکراسی با برابری جنسی و آزادی زنان. مگر در خود جوامع غربی که ارزش‌های دموکراتیک در آن‌ها به پیش رفته و آزموده شده اند، مبارزه برای حقوق زنان عامل اصلی تعمیق دموکراسی نبوده و نیست؟ نباید فراموش کرد که مبارزه ی فمینیستی اهمیتی اساسی برای گسترش آرمان‌های انقلاب فرانسه داشته است. انقلابی که پرچم آزادی، برابری و برادری به دست، زنان را با بهانه‌های طبیعت‌گرایانه و فرهنگ‌محور کنار گذاشت. در واقع، زمانی دموکراسی متحقق می‌شود که زنان به مثابه شهروندانی برابر، مستقل و آزاد به رسمیت شناخته شوند. مبارزه ی فمینست‌ها است که می‌تواند ارزش‌های برابری و آزادی را که بر پرچم دموکراسی نقش بسته، به امری واقعی بدل کند، مبارزه ای که در فرانسه همچنان ادامه دارد. در قلب جامعه ایران، این نبرد حی و حاضر است. فمینیست‌های جوان ایرانی در سال ٢٠٠٦ کمپین «یک میلیون امضا برای لغو قوانین تبعیض‌آمیز علیه زنان» را برپا ساختند. آنان همچون فعالان جنبش دانشجویی، جنبش آموزگاران و کارگران، سرکوب بی امانی را متحمل می‌شوند. با وجود این، هم از اینرو که مسئله ی حقوق زنان در مرکز مبارزه برای دموکراسی است، جنبش دفاع از حقوق زنان بیش از پیش گسترش خواهد یافت. تصادفی نیست که حاکمان اسلامی، فمینیست‌ها را دشمنانی خطرناک می‌دانند. * این مقاله در ۵ مارس امسال در روزنامه ی اومانیته، یکی از مهم ترین روزنامه های سراسری فرانسه که گرایش چپ کمونیستی دارد به چاپ رسیده است. اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید: