انتقاد نمایندگان از آمار متناقض اشتغال

تعداد بازدیدها: ۲۶ ارائه آمار اشتغالزایی از سوی دولت و عدم انطباق آن با حقایق موجود، بهارستانی‌ها را بر آن داشت تا با فراخواندن وزرای كار و امور اجتماعی، تعاون و رئیس مركز آمار به مجلس درباره مساله اشتغال، به مجلس توضیحاتی ارائه دهند. بدین ترتیب بود كه مجلس هشتم برای اولین بار در جلسه‌ای رسمی و علنی، وزرای اقتصادی دولت را به مجلس فراخواند تا پاسخگوی آمار متناقض اشتغالزایی با نرخ بیكاری واقعی در مجلس باشند؛ فراخواندنی كه تنها به منظور تعیین‌تكلیف ادعاها در زمینه اشتغالزایی صورت گرفت و اینكه آیا واقعا سال گذشته یك میلیون و ۱۰۰ هزار شغل ایجاد شده یا نه و امسال نیز زمینه تحقق ۵/۲ میلیون شغل وجود دارد یا نه؟ وزیر كار به مجلس آمده بود كه بگوید چرا آمارهای اشتغالزایی، با حقایق موجود منطبق نیست. هرچه نمایندگان در این جلسه بر غیرواقعی بودن این آمارها تاكید داشتند، وزرای كار و تعاون و رئیس مركز آمار هم پافشاری كردند كه امارهایشان صحت دارد. وزیر هم كه نتوانسته نظر مجلسی‌ها را درخصوص ارائه آمار جلب كند در آخرین دفاع از خود تنها به این جمله قناعت كرد كه «مگر من شغل ایجاد كرده‌ام كه از من سوال می‌كنید؟» شیخ‌الاسلام كه به‌عنوان نماینده دولت پشت تریبون مجلس قرار گرفته بود نه‌تنها نمایندگان را قانع نكرد بلكه با بلند شدن فریاد‌های « دو– دو » نمایندگان به نشانه مخالفت مجبور به ترك تریبون شد. البته عبدالرضا شیخ‌الاسلام وزیر كار پیش از ترك تریبون معضل بیكاری را یك مشكل جهانی دانست كه امروز ایران هم از این معضل استثنا نیست و گفت: «نرخ بیكاری در میان جوانان سه تا چهار برابر نرخ بیكاری بزرگسالان در جهان است. شیخ‌الاسلام گفت: «با صراحت ادعا می‌كنیم اگر چه تا پیش از این هیچ‌كس مسوول اشتغال نبود اما الان هر مسوولی در كشور، مسوول ایجاد اشتغال است و همه باید برای آن تلاش كنند. این هم‌افزایی، علی‌رغم برخی ان‌قلتها درباره آمار ارائه‌شده، حاصل خوبی داشت.» وی افزود: «در سال گذشته به موجب آمار استانداران، یك میلیون و ۷۷۰ هزار شغل ایجاد شده است.» نمایندگان با فریاد « دو-دو » خود نشان دادند كه اظهارات وزیر را قبول ندارند. شیخ‌الاسلام هم گفت كه این گزارش را به استناد گزارش‌های استانداران ارائه می‌دهد. تعریف اشتغال یك ساعت كار در هفته عادل‌آذر رئیس مركز آمار هم كه در این جلسه حضور داشت برای دفاع از آمار ارائه‌شده پشت تریبون قرار گرفت و با بیان اینكه این مركز بر اساس معیار معتبر بین‌المللی كه ۱۳۰ كشور جهان از آن تبعیت می‌كنند، نرخ بیكاری را اعلام كرده است، ادامه داد: حیثیت حرفه‌ای جامعه آمار كشور در گرو ارائه این آمار است. وی افزود: مبنای آمارهای ما مردمی هستند كه در نمونه‌گیری‌های خانوارها، اعلام كرده‌اند شاغل هستند. وقتی خود مردم اعلام كرده‌اند كه شاغلند، ما چه می‌توانیم بگوییم؟ اینكه شغل آنها چیست و كارشان پایدار یا فصلی است، در سوالات مركز آمار آمده و مردم به آن پاسخ داده‌اند. بنابراین نرخ بیكاری براساس اظهارنظر افراد در حال كاهش است و رشد نزولی دارد. فریادهای «دو- دو » نمایندگان همچنان در صحن علنی شنیده می‌شد كه مخالف اظهارات رئیس مركز آمار بودند. اما او همچنان می‌گفت كه یك میلیون و ۷۰۰ هزار نفر ورودی به بازار كار داشته‌ایم و این دروغ نیست. فشار دولت به مراكز آمار برای عدم اعلام نرخ رشد اقتصادی  رئیس مركز پژوهش‌های مجلس، به استناد معیارهایی كه در كلاس اقتصاد در دانشگاه‌ها تدریس می‌كند، آمارهای اشتغالزایی دولت را غیرواقعی خواند. احمد توكلی پس از استماع سخنان وزرای كار و تعاون و رئیس مركز آمار، از نسبت میان اشتغالزایی و نرخ رشد اقتصادی یاد كرد و با نمایش اسلایدهایی در مجلس گفت: از سال ۷۹ تا ۸۳، متوسط نرخ رشد، ۶۳/۶ درصد بوده وحدود ۵۸۰ هزار نفر شغل كسب كرده‌اند. در سال ۸۹، دولت نرخ رشد را نداده و صندوق بین‌المللی پول نرخ رشد ایران را یك درصد اعلام كرده است كه با فرض صحت آن، اصلا ایجاد یك میلیون و ۱۰۰ هزار شغل، نشدنی است. وی با بیان اینكه چنین معجزه‌های در جهان نشده است، ادامه داد: این آمار هیچ منطق علمی‌ای ندارد و ما نمی‌توانیم آن را بپذیریم. نماینده تهران از اعمال فشارهای دولت به مراكز ارائه آمار خبر داد كه مانع از اعلام نرخ رشد اقتصادی كشور در دو سال و نیم گذشته شده است. این در حالی است كه اگر ادعایشان برای افزایش این نرخ صحت داشت، آن را اعلام می‌كردند. رئیس مركز پژوهش‌ها از علائمی همچون افزایش چك‌های برگشتی از ۵ درصد در سال ۸۳ تا ۱۲ درصد در سال ۸۹، یاد كرد كه گویای فقدان رونق اقتصادی است و نشان می‌دهد كه معوقات بنگاه‌های اقتصادی بیشتر شده و این بنگاه‌ها قدرت پرداخت وام‌هایشان را ندارند. توكلی ادامه داد: تمام اقتصاددانان جهان بی‌تردید به این نكته صراحت دارند كه هدفمندكردن یارانه‌ها در كوتاه‌مدت ایجاد ركود می‌كند و این هم به دلیل افزایش هزینه‌های تولید است. این اولین چیزهایی است كه در دانشگاه‌ها به دانشجویان توضیح می‌دهیم كه هرچه هزینه تولید بالا برود، نرخ كالا هم بالا می‌رود. دفاع آخر: مگر من شغل ایجاد كرده‌ام كه از من سوال می‌كنید؟ وزیر كار در پایان اظهارات نمایندگان، بار دیگر پشت تریبون مجلس قرار گرفت تا دفاع آخر خود از رشد نرخ اشتغالزایی را ارائه دهد.  محمدرضا باهنر كه در غیاب لاریجانی ریاست جلسه را بر عهده داشت، از شیخ‌الاسلام خواست ظرف پنج دقیقه توضیح دهد كه چرا نرخ رشد، اعلام نمی‌شود و چرا آمارهای ارائه‌شده از سوی استانداری‌ها درمورد اشتغالزایی در استان‌ها در مقاطع مختلف، متفاوت بوده؟ وزیر كار هم با بیان اینكه احتمالا سخنانش كلی خواهد بود، از تلاش دولت برای رفع معضل بیكاری سخن گفت و افزود: مهم‌تر از حل این معضل، نیتی است كه در مسوولان كشور وجود دارد! اگرچه ممكن است برخی مسائل محقق نشده باشد اما ما تلاش‌هایمان را كرده‌ایم. مثلا درباره اصلاح قوانین موجود و رفع موانع و بسترسازی‌ها، كارهای بسیاری شده تا پازل كلی اشتغال در كشور، شكل بگیرد. وی با بیان اینكه كمیته امداد با مبالغ محدود چند میلیون تومان در هر روستا می‌تواند اشتغالزایی كند، ادامه داد: صندوق مهر امام رضا با متوسط ۵/۶ میلیون تومان، ایجاد شغل می‌كند. اینها راه‌های زودبازده‌تر برای ایجاد اشتغال است. البته چون حجم كار زیاد است، باید مدت‌ها تلاش كنیم. شیخ‌الاسلام از افزایش توان مالی دولت برای ایجاد اشتغال یاد كرد و افزود: موضع ما و مجلس یكی است و آن هم برنامه‌ریزی و نظارت بر ایجاد اشتغال است. وی از بررسی‌های میدانی باری اثبات اایجاد یك میلیون و ۱۰۰ هزار شغل در كل كشور سخن گفت و افزود: مگر من شغل ایجاد كرده‌ام كه از من سوال می‌كنید؟ در استانداری‌ها برای ایجاد اشتغال تلاش شده و سی‌دی بررسی‌های آماری آن موجود است كه نمایندگان می‌توانند به آن مراجعه كنند. وزیر كار با بیان اینكه هیچ‌كس به دولت تكلیف نكرده است كه ۵/۲ میلیون شغل ایجاد كند، ادامه داد: با این حال دولت خودش را مكلف به ایجاد اشتغال می‌داند. بعد از این سخنان بود كه محمدرضا باهنر به جمع‌بندی سخنان مطرح‌شده پرداخت و گفت: این نوع رفتار و دعوت از مسوولان اجرایی برای توضیح یكی از مسائل اساسی كشور را برای اولین بار در مجلس ایجاد كردیم تا مردم مستقیما در جریان مذاكرات علنی مجلس قرار بگیرند. نماینده تهران با بیان اینكه خالص ایجاد شغل باید ملاك قرار بگیرد، یادآورشد كه اشتغال ایجاد شده باید با محاسبه جبران اشتغال‌های از دست رفته و حفظ اشتغال موجود باشد. باید نرخ خالص در این زمینه اعلام شود. باهنر با اشاره به اینكه ایجاد اشتغال سرمایه‌ای لازم دارد ولی در استدلال‌های دولت، نرخ سرمایه متناسب با شغل‌های ایجادشده نیست، گفت: خواهشمندیم استدلالاتی ارائه شود كه نمایندگان منطقا بتوانند آن را قبول كنند. نایب‌رئیس مجلس از دولتمردان خواست آمار تفكیكی و جزئی استانی را با اسامی افرادی كه برایشان ایجاد اشتغال شده است را به نمایندگان ارائه دهند تا راستی‌آزمایی شود. البته برخی نمایندگان این كار را كرده‌اند و جواب مثبتی نگرفته‌اند. باهنر ادامه داد: ان‌شالله در جهت راستی‌آزمایی این آمارها، نمایندگان با دولت همكاری كرده و دولتمردان از نمایندگان در این زمینه استفاده كنند شاید بخشی از این معضل جدی كه نگرانیم در آینده افزایش یابد، مرتفع شود.