درس دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان

 حوزه‌نیوز: جایگاه بهشت، انواع آن و موقعیت جهنم و درخواست توفیق از خدا برای قرائت قرآن، شرح دعای بیستمین روز از ماه مبارک رمضان است که توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین عرفان بیان شده است. اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي فِيهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّي فِيهِ أَبْوَابَ النِّيرَانِ‏ وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِتِلاَوَةِ الْقُرْآنِ يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِين. اى خدا در اين روز درهاى بهشت‏ها را به روى من بگشا و درهاى آتش دوزخ را ببند و مرا توفيق تلاوت قرآن عطا فرما، اى فرود آورنده وقار و سكينه بر دلهاى‏اهل ايمان. در بعضی از نقل‌‌ها وارد شده است که بهشت، هشت در و جهنم، هفت در دارد، این نشان دهنده آن است که رحمت خداوند گسترده‌تر از غضب الهی است. در بعضی از روایات هم وارد شده است که بهشت، هشت نوع است که شامل: «جنة الفردوس، جنة الآیه، جنةالنعیم، جنةالخلد، جنة الماوی، دارالسلام، جنة المقام و جنة العَدْن، می‌باشد. در قرآن کریم به جنةالماوی، جنةالفردوس، جنةالنعیم و جنةالعدن تصریح شده است. * عملی که موجب کسب بهشت می‌شود جَاءَ أَعْرَابِيٌّ إِلَى النَّبِيِّ ص وَ هُوَ يُرِيدُ بَعْضَ غَزَوَاتِهِ- فَأَخَذَ بِغَرْزِ رَاحِلَتِهِ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَلِّمْنِي عَمَلًا أَدْخُلُ بِهِ الْجَنَّةَ- فَقَالَ مَا أَحْبَبْتَ أَنْ يَأْتِيَهُ النَّاسُ إِلَيْكَ فَأْتِهِ إِلَيْهِمْ- وَ مَا كَرِهْتَ أَنْ يَأْتِيَهُ النَّاسُ إِلَيْكَ فَلَا تَأْتِهِ إِلَيْهِمْ- خَلِّ سَبِيلَ الرَّاحِلَه. (بحارج 72ص36) پیامبر اکرم‌(ص) عازم یکی از جنگ‌ها بودند که مرد صحرانشینی به محضرشان آمد و رکاب مرکب حضرت را  گرفت و گفت: ای رسول خدا، عملی به من یاد بدهید که مرا به بهشت رهنمون کند. حضرت فرمودند: با مردم آن گونه رفتار کن که دوست داری با تو رفتار کنند و آن طوری که دوست نداری با تو برخورد نمایند با آنان برخورد نکن * دعای شهید مطهری  یکی از شاگردان شهید مطهری تعریف می‌کرد که حدود بیست سال قبل از انقلاب، شهید مطهری نهج‌البلاغه را تدریس  می‌کرد، روزی به خطبه 27، که با این فراز شروع می‌شود، رسیدند، «اما بعد فان الجهاد باب من ابواب الجنه فتحه‌الله لخاصة اولیائه»؛ یعنی جهاد دری است از درهای بهشت که خداوند به روی دوستان برگزیده خود گشوده است، استاد وقتی به این جمله رسید، کتاب را کنار گذاشت و گفت: من یک دعا می‌کنم شما آمین بگویید، گفت: خدایا به من توفیق بده تا در راه تو به شهادت برسم. هر فردی شایستگی حضور و درک بهشت را ندارد،‌ بلکه باید انسان این شرایط را برای خود فراهم کند و قرآن برخی از آن امور را نقل کرده است. قرآن در مورد باز شدن درهای بهشت در سوره نساء می‌فرماید: «وَ مَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا يُظْلَمُونَ نَقيراً»، «كسى كه چيزى از اعمال صالح را انجام دهد، خواه مرد باشد يا زن، در حالى كه ايمان داشته باشد، اینان داخل بهشت مى‏شوند؛ و كمترين ستمى به آنها نخواهد شد. سوره نساء، آیه 124 همچنین در سوره مریم آیه 63 می‌فرماید: تِلْكَ الْجَنَّةُ الَّتي‏ نُورِثُ مِنْ عِبادِنا مَنْ كانَ تَقِيًّا- اين همان بهشتى است كه به بندگان پرهيزگار خود، به ارث مى‏دهي. * نام بعضی درهای بهشت در بعضی روایات آمده است که درهای بهشت، برای ورود افراد خاص آماده شده است از جمله این درها، «باب السدر» است که این در، مخصوص کسانی است که با حضور سید‌الشهدا‌(ع) پیوند داشته باشند و آن حضرت را با اعمال خاصی یاری کرده باشند. یکی دیگر از درهای بهشت «ریّان» به معنای شاداب است که مخصوص روزه‌داران است. از دیگر درهای بهشت، در ویژه مجاهدین در راه خداست. درهای دیگر باب‌الصبر، باب رحمة، باب‌المعروف، باب‌الشکر، باب‌البلاء و باب‌الاعظم می‌باشد. * صدقه در جهنم را می‌بندد یکی از زنان بزرگوار«مدینه منوره» برای نماز عشا به مسجد‌النبی آمد تا نماز جماعت را با پیغمبر اکرم‌(ص) برگزار کند، پیامبر‌(ص) در نماز خود آیات 43 و 44 سوره حجر را خواندند «وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعينَ لَها سَبْعَةُ أَبْوابٍ لِكُلِّ بابٍ مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ» و دوزخ، ميعادگاه جهنمیان است ! هفت در دارد؛ و براى هر درى، گروه معيّنى از آنها تقسيم شده‏اند! زن که ایمان داشت پس از نماز، خدمت رسول خدا‌(ص) آمد گریه‌ زیادی کرد و گفت: یا رسول‌الله این آیه مرا سخت‌ ترسانید و ناراحت کرد چه کنم که درهای جهنم به روی من بسته گردد؟ پیامبر‌(ص) فرمود: «صدقه، سپری است که از آتش دوزخ، در امان می‌دارد.» زن گفت: یا رسول‌الله تمام دارایی من در دنیا هفت کنیز است، من برای بسته شدن هر دری از درهای جهنم، کنیزی را در راه خدا آزاد می‌کنم، شما هم به من اطمینان دهید که آتش جهنم مرا نسوزاند. در همین هنگام جبرییل نازل شد و عرض کرد: یا رسول‌الله به او بشارت دهید که خداوند درهای جهنم را بر روی او بست. * برات آزادی از امیرالمؤمنین (ع) شیخ مهدی امامی مازندرانی می‌گفت: عده‌ای از مازندرانی‌ها برای زیارت به عتبات عالیات مشرف شدند، شخص ساده‌ای در میان آنان بود که اگر چراغ سبز بارگا‌ه علی‌(ع) را می‌دید به او می‌گفتند: این نور علی‌ است، باور می‌کرد در حال برگشت از حرم، یکی پرسید، آیا تو برات آزادی از جهنم را گرفتی؟ وی گفت: نه، مگر شما گرفتید؟ گفتند: آری، او به حرم برگشت که برات آزادی را بگیرد، دوستان هر چه گفتند ما شوخی کردیم، او باور نکرد. با همان سادگی و صفای باطن به حرم حضرت علی‌(ع) رفت و به حضرت عرضه داشت: اینها مرا ساده پنداشتند، مگر شما هم مرا ساده گرفتی؟! تا برات آزادی را ندهید از اینجا نمی‌روم در همین اثنا دستی منور به نور سبز بیرون آمد و نوشته‌ای به دست او داد که نوشته بود «انت بری من النار». * فراز دیگر دعا «و وفقنی فیه لتلاوة القرآن» توفیق تلاوت قرآن را در این روز به من عنایت کن. آنچه در این فراز از دعا از خدا می‌خواهیم درخواست توفیق قرائت قرآن است که در آیات و روایات بسیاری بر آن تأکید شده است. جایگاه قرآن در لسان روایات و آیات به گونه‌ای است که حتی نگاه‌کردن به آن نیز عبادت محسوب می‌شود و تأکید شده که به هر میزانی که می‌توانیم قرآن بخوانیم و حتی یکی از ویژگی‌های ماه مبارک رمضان این است که قرآن در آن ماه نازل شده و یکی از دلائل شرافت‌های این ماه، نزول قرآن در آن است. قرآن در واقع کتاب زندگانی و سعادت است و انسان‌ها برای سعادتمند ‌شدن و رسیدن به کمال باید نسخه‌ها و دستورات آن را به کار ببرند تا روح و جانشان سالم شود. قرآن در واقع سفره خداست که در آن نیازمندی‌های روحی و معنوی انسان قرار داده شده و همه می‌توانند مهمان او شوند. امیرالمومنین علی (ع) فرمودند: أَحْسِنُوا تِلَاوَةَ الْقُرْآنِ فَإِنَّهُ أَنْفَعُ الْقَصَصِ وَ اسْتَشْفُوا بِهِ فَإِنَّهُ شِفَاءُ الصُّدُورِ، خواندن قرآن را نيكو كنيد، بدرستى كه سودمندترين حديث و گفتگو است و طلب شفا كنيد به درستى كه آن شفاى سينه‏هاست. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 112 * به تلاوت قرآن انس بگیرید مَنْ أَنِسَ بِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ لَمْ تُوحِشْهُ مُفَارَقَةُ الْإِخْوَان. هر كس؛ به تلاوت قرآن انس بگیرد جدائى برادران او را به وحشت نمی اندازد. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 112 عالم ربانی، شیخ مجتبی قزوینی خراسانی با جامعیت ویژه خود در همه علوم اسلامی، توجهی خاص به قرآن کریم داشت و آن را سرچشمه همه علوم حقیقی و معارف روحی و اسرار تربیتی و سرّ صعود روحانی و بقای جاودانی می‌دانست. ایشان تلاوت قرآن را به دو دسته فجری و عقلی تقسیم می‌کرد و می‌فرمود: خواندن قرآن کریم در پایان سحر و به هنگام طلوع فجر تاثیر خاص دارد که هر کس برآن مواظبت کند به آن آثار می‌رسد اینکه خداوند در سوره اِسرا می‌فرمایند: مفهوم این‌که قرآن «فجر مشهود و محسوس است» برای من روشن نبود! از این رو بر آن شدم که سحرگاهان قرآن بخوانم و آن را تا طلوع فجر ادامه دهم پس از مدتی حقایقی از آیات بر من آشکار شد که تحمل آن دشوار و خارج از طاقت من بود، دانستم که منظور آیه، این است که تلاوت قرآن سبب آشکار شدن حقایق آیات برای انسان می‌شود. بعد از تهجد و نماز شب، قرآن تلاوت کنید و سعی کنید آن را تا طلوع فجر ادامه دهید. تلاوت قرآن همچنین باید عقلی باشد نه فقط تلاوت لفظی، یعنی با صرف زمان و کمال توجه و تدبر و تعقل راستین در معانی حقایق آیات آسمانی در معانی آیات دقت کنید تا آیه در وجود شما، جا باز کند.