ادعای دخالت ایران در توطئه ترور سفیر عربستان بعید و مشکوک است

در پی اعلام بازداشت یک ایرانی- آمریکایی مرتبط با نیروی قدس سپاه پاسداران به اتهام طراحی و مشارکت در ترور سفیر عربستان در آمریکا و انفجارهایی در سفارت اسرائیل و عربستان در واشنگتن، الجزیزه از گفتگوی تلفنی رئیس جمهور آمریکا و پادشاه عربستان سعودی خبر داده و مدعی شد که باراک اوباما با عبدالله بن عبدالعزیز تلفنی گفتگو کرد و طرفین نیز در این تماس تلفنی اتهامات اخیر خود علیه ایران را مورد بررسی قرار دادند و توافق کردند برای محاکمه بین المللی ایران تلاش کنند. این درحالیست که برخی تحلیلگران و مقامات دیپلماتیک و امنیتی سابق آمریکا از جمله گری سیک- دخالت ایران در این ماجرا را بسیار بعید دانسته و مشکوک و با انگیزه ای خاص اعلام کرده اند. به گزارش ندای سبسایت رسمی «گری سیک»، مشاور امنیت ملی سه رییس جمهور آمریکا و از تحلیلگران سیاست خارجی، با انتشار یادداشت و تحلیلی پیرامون وقایع اخیر، با انعکاس ابراز تردید جدی وی نسبت به نقش‌داشتن ایران در طرح ترور سفیر عربستان در آمریکا آورده است: “… همان طور که در خبرها آمده، ایران به برنامه‌ریزی برای انجام اقدام تروریستی علیه سفیر عربستان صعودی در خاک ایالات متحده آمریکا متهم شده است. اما تمام این ماجرا برای من باورنکردنی است. در واقع این داستان، اگر واقعی باشد، تمام سیاست های گذشته ایران و شیوه های شناخته شده‌اش را زیر سوال می برد. ایران بدون شک برای خشمگین بودن از هر دو کشور ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی دلایل زیادی دارد؛ ایران در موج اخیر ترور دانشمندان و دانشجویان فیزیک ، آمریکا و اسرائیل را متهم می‌داند و حتی انتشار ویروس استاکسنت را هم به این دو کشور نسبت می‌دهد. در مورد عربستان هم، ایران با اطمینان اعتقاد دارد پادشاه این کشور خواستار حمله نظامی آمریکا به خاک ایران است و این درخواست را به آمریکا ارائه داده است. ردپای ایران در آخرین اقدامات تروریستی اروپا، بمب‌گذاری در آرژانتین و یا موارد دیگری از این دست دیده شده است اما در تمام این موارد و بسیاری دیگر مثل ترورهای انجام شده در دهه ۱۹۸۰ علیه افرادی که ضدانقلاب خوانده می شدند یا دست داشتن در بمبگذاری ها، ایران تحت لوای گروه‌های مختلف که البته مهمترینشان شاخه ای از “حزب‌الله” هستند، ایفای نقش کرده بود. نام ایران همیشه زیر لایه‌های مختلف پنهان نگه داشته شده؛ لایه‌هایی که مثل یک لباس مبدل نقش حقیقی این کشور را در اقدامات تروریستی از انظار پنهان کرده است. ایران هرگز -و یا حداقل ظاهرا– تلاشی برای انجام اقدامات تروریستی در خاک ایالات متحده آمریکا انجام نداده و قبول این مسئله که آنها برای انجام حساسترین ماموریت تروریستی ممکن، به یک گروه غیرمسلمان تکیه کرده باشند، واقعا مشکل است. در ماجرایی که رخ داده، گفته می شود آنها برای رسیدن به هدف خود، از یک فرد آماتور و یک باند مواد مخدر مکزیکی استفاده کرده‌اند؛ باندی که گفته می شود، اعضای آن را علاوه بر مکزیکی‌ها، برخی اعضای نفوذی سرویس های اطلاعاتی آمریکا تشکیل می‌دهند. با تمام اشتباهاتی که ایران در سال‌های گذشته مرتکب شده، با این حال این کشور به عنوان نقض کننده فعالیت‌های محرمانه سیاسی شناخته نمی‌شود. این مسئله هم واقعا شاید همانی باشد که در ظاهر به نظر می‌رسد اما به هر حال بهتر است کنگره و افکار عمومی قبل از هرگونه تصمیم‌گیری و اقدام غیرقابل بازگشت، به دنبال مدارک جزئی‌تر و شواهد مفصل‌تری برای اثبات آن باشند. اگر ایران واقعا در این حد غیرحرفه‌ای و غیرمعقول باشد که در این مورد نشان داده است، پس شاید آنها بزرگترین دشمن خود باشند؛ دقیقا چیزی بر خلاف آنچه قصد دارند از خود به نمایش بگذارند: باهوش و مصمم! ” اشتباهی محض است در همین رابطه، یکی از کار‌شناسان سابق امور امنیتی آمریکا به دولت باراک اوباما هشدار داده است که از متهم کردن ایران به دست داشتن در توطئه مربوط به ترور سفیر عربستان صرف نظر کند، چون این گونه موضع‌گیری‌ها ممکن است به آتش جنگی مهارنشدنی دامن بزند. شبکه خبری ای‌بی‌سی در مقدمه گزارش خود یادآوری می‌کند که دادستان کل آمریکا مدعی شده است دولت ایران حامی طرح ترور سفیر عربستان در واشینگتن بوده و طبق ارزیابی دستگاه‌های امنیتی و قضایی آمریکا این حمله قرار بوده اولین مرحله از عملیاتی در آینده باشد. حکومت ایران در واکنش سریع خود به این ادعا‌ها، ضمن تکذیب هرگونه دخالتی در این طرح اعلام کرد که ایراد این اتهامات بخشی از تبلیغات تهاجمی دولت آمریکا علیه ایران است. رابرت بر، کار‌شناس سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی‌آی‌ای، که حدود ۲۰ سال در بخش خاورمیانه این نهاد فعالیت داشته می‌گوید دولت آمریکا ممکن است در این ماجرا مرتکب اشتباهی بسیار خطرناک شده باشد. به اعتقاد وی، بعید به نظر می‌رسد که این توطئه توسط حکومت ایران طراحی و هدایت شده باشد و در شرایط کنونی دولت آمریکا با گشودن یک مجرای تماس مستقیم با دولت ایران باید سعی کند از تشدید تنش بکاهد. شبکه خبری ای‌بی‌سی یادآوری می‌کند که دادستان کل آمریکا حکومت ایران را مسئول این توطئه اعلام کرده و وزیر خارجه این کشور نیز گفته است که اقدامات شدیدی برای منزوی‌تر کردن حکومت ایران به اجرا درخواهد آمد. به گزارش شبکه خبری ای‌بی‌سی، رابرت بر، کار‌شناس سابق سازمان سیا، می‌گوید: “جزئیات این طرح تروریستی با اقدامات و روش‌های ایران هیچ شباهتی ندارد و هیچ دلیلی وجود ندارد که ثابت کند حکومت ایران در این اقدام مشارکت داشته است. شاید اقدام افراد خودسر باشد.” رابرت بر می‌افزاید که اگر حکومت ایران می‌خواست چنین کاری بکند به سراغ باندهای قاچاق مواد مخدر مکزیکی نمی‌رفت یا پول را مستقیما به حساب بانک‌های آمریکایی واریز نمی‌کرد. این کار‌شناس امنیتی می‌افزاید: “من رفتار امنیتی حکومت ایران را طی سی سال گذشته زیر نظر داشته‌ام؛ آن‌ها همیشه خیلی محتاط‌تر از این عمل می‌کنند. آن‌ها همیشه برای اجرای عملیات خود از یک گروه وابسته و واسطه استفاده می‌کنند.” اما رابرت بر، کار‌شناس باسابقه امور امنیتی، می‌گوید: «اگر دولت آمریکا واقعا مطمئن است که چنین طرح‌هایی توسط رهبری حکومت ایران هدایت شده باید اقدامات قاطعی انجام دهد. در آن حالت مسلما ایران و واحدهای عملیاتی آن در خارج مثل سپاه قدس، تلافی خواهند کرد که در ‌‌نهایت ممکن است به یک بحران و درگیری تمام‌عیار بدل شود.» این کار‌شناس معتقد است که بعید نیست دولت آمریکا این اتهامات خود را پس بگیرد، چون در غیر این صورت ممکن است شرایطی پدید آید که هیچ کس نتواند از گسترش درگیری در منطقه و نقاط دیگر جهان جلوگیری کند. به گفته وی، تمام منطقه خاورمیانه اکنون حالت آتش‌فشانی دارد و آمریکا به هیچ وجه نباید به یک جنگ یا تنش گسترده دیگر در منطقه دامن بزند. به همین منظور دولت آمریکا باید در شرایط بحرانی نظیر این مستقیما با حکومت ایران وارد گفت‌وگو شده و سعی کند که از دامنه تنش بکاهد. رابرت بر در پایان گفت‌وگوی خود با شبکه خبری ای‌بی‌سی می‌افزاید: “اگر این حمله یا بمب‌گذاری در شهر واشینگتن روی می‌داد و واقعا ایران پشت آن بود معنایی نداشت جز اعلام جنگ ایران به آمریکا. ولی آیا واقعا ایران چنین سیاستی دارد و به دنبال جنگ با آمریکاست؟ آیا ما واقعا تا این حد به جنگ با ایران نزدیک شده‌ایم؟ من نمی‌دانم.” داستانی تخیلی- جاسوسی است همزمان، وب‌سایت ماهنامه معتبر «آتلانتیک» در آغاز تحلیل خود از اتهام دادستان کل آمریکا که روز سه‌شنبه، یازدهم اکتبر، اعلام کرد طرح عوامل حکومت ایران برای به قتل رساندن سفیر عربستان از طریق بمب‌گذاری خنثی شده است، می‌نویسد این ماجرا بیشتر به داستان تخیلی جاسوسی شباهت دارد. به گزارش رادیو فردا، تحلیل‌گر مجله «آتلانتیک» می‌افزاید اگر سفیر عربستان در واشینگتن واقعا به قتل می‌رسید چه پیامد و نتایجی برای ایران می‌داشت؟ مناسبات عربستان و آمریکا که از مدت‌ها پیش بد بوده از زمان آغاز بهار عربی بد‌تر شده و خاندان حاکم بر عربستان در واکنش به این تحولات درست در مخالفت با نیروهایی ایستاده است که آمریکا از آن‌ها حمایت می‌کند. یک عضو ارشد خاندان آل سعود حتی تهدید کرده است که اگر باراک اوباما با اقدام فلسطینیان برای تشکیل کشور مستقل مخالفت کند مناسبات نزدیک با آمریکا را قطع خواهد کرد. اگر آمریکا و عربستان مناسبات نزدیک ۷۰ ساله و آغشته به نفت خود را قطع کنند مسلما برای ایران خبر خوبی خواهد بود. عربستان سعودی به اسلحه و تجهیزات نظامی آمریکا متکی است، و در مقابل در زمینه اطلاعات امنیتی و اوضاع منطقه آمریکا به عربستان کمک کرده و از رفتار حکومت عربستان در داخل آن کشور و کشورهای همسایه، از جمله بحرین، چشم می‌پوشد. تحلیل‌گر وب‌سایت «آتلانتیک» می‌افزاید که در صورت شکسته شدن اتحاد قدیمی آمریکا و عربستان مسلما ایران برای گسترش نفوذ خود و به خصوص در کشورهای دارای جمعیت شیعه مثل عراق و بحرین یا لبنان دست بازتری خواهد داشت. حتی ایران ممکن است برخی از کشورهای عربی را که حول محور اتحاد ریاض و واشنگتن حلقه زده‌اند به سوی خود جلب کند. بهترین قسمت در یک چنین سناریویی این است که ایران حتی لازم نیست برای وقوع این حالت کاری بکند. اگر قرار باشد مناسبات استراتژیک عربستان و آمریکا به هم بخورد ایران نیازی ندارد که حتی یک گام کوچک در این مسیر بردارد. بنابراین ابلهانه‌ترین کاری که ایران می‌تواند بکند این است که مانع شکسته شدن این اتحاد شده و عربستان و آمریکا را یک بار دیگر به یکدیگر نزدیک کند. برای مثال، با اقدام به ترور سفیر عربستان در خاک ایالات متحده آمریکا. رهبران ایران با تمام سابقه طولانی در نقض حقوق بشر و پیشبرد سیاست‌های ضد مردمی خود افراد ابلهی نیستند. هر چند آن‌ها از تروریسم به عنوان ابزار سیاست خارجی بهره می‌جویند، آن چه پشت آن نهفته سیاستی حساب‌شده و عمل‌گرایانه برای پیشبرد منافع منطقه‌ای آن کشور است. بنابراین متحد کردن واشینگتن و ریاض با یک عملیات تروریستی آن‌ هم در شرایطی که روابط آن‌ها به شدت تیره شده است باعث افزایش حمایت افکار عمومی و سیاستمداران آمریکا از عربستان خواهد شد. یک چنین اقدامی هیچ نفعی برای ایران نخواهد داشت و بنابراین اقدامی ابلهانه خواهد بود، هر چند حکومت ایران در گذشته مرتکب اشتباهات سیاسی و ایدئولوژیک فراوانی شده، کما این که تمام حکومت‌ها چنین خطاهایی دارند، ولی طراحی یک چنین توطئه‌ای آن قدر دور از ذهن است که به جای طرح اتهام علیه ایران سوالات فراوانی را به میان می‌آورد. تحلیل‌گر مجله آمریکایی «آتلانتیک» سپس به این سوالات پرداخته و از جمله می‌پرسد که اگر ایران تا این حد به خود دردسر بدهد که یک بمب‌گذاری را برای اجرا در خاک آمریکا طراحی کند چرا یک مقام نه چندان مهم را هدف قرار دهد؟ اگر ایران قرار است در خاک آمریکا حمله‌ای را سازمان‌دهی کند، چرا این کار را در سال‌های پس از حملات یازده سپتامبر و به عنوان مثال در اوج جنگ عراق انجام نداد؟ چرا یک چنین حمله‌ای را درست چندی پس از آزادی دو کوهنورد آمریکایی انجام دهد که در نوع خود نوعی مصالحه‌طلبی در برخورد با آمریکا بود. در انتهای این تحلیل آمده است: “چرا آن طور که دادستان کل آمریکا ادعا می‌کند ایران برای انجام این طرح لازم است با باندهای قاچاق مواد مخدر مکزیک همکاری کند؟ یا آن طور که برخی یادآوری کرده‌اند آیا ارسال پول به آمریکا یا صحبت در مورد این توطئه در مکالمات تلفنی واقعا می‌تواند روش مرسوم دستگاه اطلاعاتی کشوری مثل ایران باشد؟