امکان بازشماری سرشماری دوباره آمار نفوس و مسکن؛ غیبت ۴ میلیون نفر در سرشماری!

با وجود اعلام حدود ۲۱ میلیون خانوار از سوی مرکز آمار ایران در کل کشور می‌توان گفت بیش از چهار میلیون نفر اطلاعات خود را در اختیار ماموران سرشماری قرار نداده‌اند!

بنا به گزارش خبرنامه ملّی ایرانیان از روزنامه تهران امروز،  بر اساس آخرین اطلاعات دریافتی، مشخص شده است که علت تاخیر در اعلام نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال جاری، زیاد بودن تعداد خانوارهای غایب و نبود اطلاعات آنها در بانک اطلاعاتی سرشماری است.

گفته می‌شود حدود پنج درصد خانوارهای کل کشور هنگام سرشماری عمومی نفوس و مسکن غایب بوده یا اطلاعات در اختیار ماموران سرشماری قرار نداده‌اند، بنابراین با وجود اعلام حدود ۲۱ میلیون خانوار در کل کشور، در واقع بیش از یک میلیون خانوار اطلاعات خود را در بانک اطلاعاتی مرکز آمار ایران ثبت نکرده‌اند. بنابر اعلام اولیه دبیر ستاد سرشماری، بعد خانوار در کشور هم‌اکنون حدود چهار نفر است که در واقع می‌توان گفت بیش از چهار میلیون نفر اطلاعات خود را در اختیار ماموران سرشماری قرار نداده‌اند.

گفتنی است، در سرشماری عمومی نفس و مسکن دوره ششم، که از ششم تا ۲۶ آبان ماه سال ۸۵ انجام شد، مرکز آمار ایران گزارش داد که بیش از ۹۹ درصد خانوارها شمارش شده‌ و کمتر از یک درصد از خانوارها غایب بوده‌اند. همان زمان محمد مدد رئیس سابق مرکز آمار ایران از اجرای طرح بازشماری سرشماری برای تکمیل اطلاعات ناقص خبر داد. حال این سوال مطرح است که آیا با غایب بودن حدود ۵ درصد از خانوارهای کل کشور،‌ آیا بازشماری سرشماری مدنظر قرار خواهد گرفت.

حال به نظر می‌رسد تلاش‌های عادل آذر و همکارانش در مرکز آمار ایران برای ثبت تمامی اطلاعات خانوارها اگر بی‌نتیجه نبوده، اما چندان هم موثر نبوده است. در زمانی که اطلاعات اقتصادی خانوارها جمع‌آوری می‌شد بارها صحبت از این شد که این اطلاعات محرمانه است و در خود مرکز آمار بایگانی خواهد شد، البته پس از راستی‌آزمایی آن. اصل نیز بر خود اظهاری افراد گذاشته شد اما گفت‌وگوی محمد مدد در باره جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی خانوارها برای تعیین خوشه‌ها برای تعیین و پرداخت یارانه، موجب شد تا جای وی را در این مرکز عادل آذر بگیرد. در زمان عادل آذر نیز قرار شد تا علاوه بر آنکه مرکز آمار ایران، آمارهای تخصصی تولید می‌کند فاصله بین آمارگیری‌ها نیز از ۱۰ سال به پنج سال کاهش دهد. حال درست یک‌سال پس از هدفمندی یارانه‌ها و نزدیک به دوسال از جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی خانوار، آمارگیری نفوس و مسکن در حالی انجام شده که حداقل پنج درصد خانوارها در این سرشماری اطلاعات خود را ارائه نکرده‌اند. پیش از این بارها شایع شده بود که از این اطلاعات هم برای تغییر در برنامه هدفمندی یارانه‌ها و قطع یارانه دهک‌های بالا استفاده خواهد شد.

گرچه این شایعه بارها تکذیب شد اما این اخبار نشان می‌دهد که گفته‌های عادل آذر برای اطمینان به مردم و خوداظهاری صحیح هیچ فایده‌ای نداشته است. البته نباید از نظر دور داشت که این شایعه تا حدودی نیز به حقیقت پیوست چرا که پس از این موضوعات حسینی وزیر اقتصاد اعلام کرد که ممکن است، اطلاعات کلان به دست آمده در آمارگیری نفوس و مسکن برای اجرای درست‌تر قانون هدفمندکردن یارانه‌ها مورد استفاده قرار گیرد، البته وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت به طور دقیق اعلام نکرد که آمار کلان در این بحث دقیقا چیست و چه کاربردی در هدفمندی یارانه‌ها خواهد داشت. با این حال ستاد سرشماری در اطلاعیه اولیه خود جمعیت کشور را حدود ۷۵ میلیون نفر اعلام کرد، اما مشخص نیست با وجود نبود اطلاعات جمعیتی بیش از چهار میلیون نفر، این تعداد به جمعیت اعلام شده کشور افزوده می‌شود یا جزئی از آن است.

با وجود اینکه سرشماری عمومی نفوس و مسکن بیست و دوم آبان ماه یعنی بیش از یک ماه پیش پایان رسیده، اما این اخبار، نتایج اولیه این سرشماری هم هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. در حالی که در طول زمان اجرای طرح سرشماری هر سه روز یک‌بار نتایج اولیه شمارش جمعیت توسط دبیرخانه طرح اعلام می‌شد، به نظر می‌رسد یک ماه زمان زیادی برای جمع‌بندی دست کم اطلاعات اولیه سرشماری است. از سوی دیگر مشخص نیست اطلاعات خانوارهای غایب چگونه قرار است جمع‌آوری یا در نتایج طرح گنجانده شود.