شیوع بیماری مهلک تب کریمه کنگو

تعداد بازدیدها: ۱۴

سپیده یاسینیان: جای تاسف دارد که بیماری‌ای شایع در سال‌های دور در قرن بیست ویکم جان انسان‌هایی را در ایران، پاکستان، افغانستان و ترکیه می‌گیرد

 با حرکت شتابان به سمت مدرنیته و به‌روز شدن، هر روز شاهد ورود تکنولوژی‌های جدید و بالا رفتن نرخ عرضه و تقاضای کالاهای مدرن و به‌روز هستیم. در این شرایط انتظار می‌رود سایر موارد با پیشرفت صنعت، ظاهر، خودروها، ساختمان و... هم صعود کنند. اما متاسفانه در ایران، پاکستان، افغانستان و ترکیه هنوز شاهد ورود بیماری‌های واگیردار سنتی و قدیمی هستیم که ناشی از عدم رعایت بهداشت و نبود آگاهی در بعضی اقشار جامعه است. با وجود همه امکانات و پیشرفت‌های جهانی هنوز مواردی از سهل‌انگاری دیده می‌شود که جان عده‌ای را به دام می‌اندازد. اگرچه در ترکیه فقط در یک روز شش نفر بر اثر تب کریمه کنگو جان خودشان را از دست دادند و اگرچه بحث در مورد سطح بهداشت در کشورهای همسایه مجالی دیگر می‌خواهد، اما بهداشت در ایران نسبت به آنچه در گذشته وجود داشته، پیشرفت چشمگیری داشته است. با این وجود با به‌روز شدن، اخباری از گوشه و کنار این سرزمین پهناور به گوش می‌رسد که نه تنها چندان خوشایند نیست بلکه نگران‌کننده است، تنها نه به خاطر اینکه کشنده و خطرناک است بلکه آه از نهاد برمی انگیزد که چرا در این قرن باید شاهد بیماری‌ها و نگرانی‌های سده‌های گذشته بود. گذشته از اخبار انتشار شده راجع به همه‌گیری وبا، تب مالت و... این روزها خبر تب کریمه‌کنگو به گوش می‌رسد که برای این روزها با گرانی قیمت گوشت چندان خوشایند نیست. انسان‌ها همیشه چیزی برای نگرانی دارند. وجود برخی سودجویان زندگی را بر مردم زهر می‌کند.تاریخچه تب کریمه، کنگو به جنگ جهانی دوم برمی‌گردد که فکر می‌کردند این بیماری توسط ماده شیمیایی به کار رفته در جنگ در منطقه‌ای در روسیه شیوع پیدا کرده است اما ۲۵ سال بعد همین مورد در منطقه کنگو دیده شد و متوجه شدند که بیماری ویروسی است. کریمه‌منطقه‌ای در روسیه و کنگو منطقه‌ای در آفریقا بوده است. ویروس آن توسط بندپایان به‌صورت بیولوژیکی منتقل می‌شود و ناقل اصلی آن کنه‌های سخت هستند که این بیماری را به افراد منتقل می‌کنند، ولی روش‌های دیگری برای انتقال هم هست.
 این عارضه مشترک بین انسان و برخی نشخوارکنندگان است و می‌تواند از طریق شیر و گوشت آلوده و حتی انسان به انسان منتقل شود.بیماری‌های ویروسی درمان خاصی ندارند و در واقع علایم بیماری کنترل و مدیریت می‌شوند تا‌اینکه سیر تکاملی خود را انجام می‌دهند و اگر فرد بدن قوی داشته باشد به مرور زمان بهبود می‌یابد. تب خونریزی‌ دهنده کریمه‌کنگو یک بیماری ویروسی است که توسط کنه‌های سخت بین دام‌ها منتشر می‌شود و پس از ورود ویروس به کمک گزش کنه به بدن دام معمولاً علائمی ندارد و تا یک هفته ویروس در داخل بدن دام وجود دارد؛ چنانچه طی این یک هفته دام ذبح شود موجب می‌شود که فرد ذبح‌کننده و افرادی که با لاشه این دام تماس پیدا می‌کنند به این عارضه مبتلا شوند. گفته می‌شود دوره نهفتگی این بیماری کمتر از ۲ هفته است و علائم آن با درد بدن، سردرد و تب شروع می‌شود، ممکن است تظاهرات خونریزی‌دهنده آن سه تا چهار روز بعد ظاهر شود. اگر بیماری به موقع تشخیص داده نشود و تحت درمان قرار نگیرد، شخص فوت می‌کند.برنامه پیشگیری از این عارضه به اداره مبارزه با بیماری‌های وزارت بهداشت برمی‌گردد. برنامه‌ای وجود دارد اما اینکه کمیته‌ای وجود داشته باشد، این کمیته نیست. این بیماری هر ازگاهی خود را نشان می‌دهد و تعدادی قربانی می‌گیرد و چون بعد از مدتی فراموش می‌شود برنامه مدونی برای پیشگیری از این عارضه وجود ندارد.
دام‌های قاچاق که بدون نظارت و تایید سازمان دامپزشکی وارد کشور می‌شوند، علاوه بر افراد مرتبط با آنها، سایر دام‌ها را هم به تب کریمه‌کنگو مبتلا می‌کنند.
ابتلای دام‌های دیگر به این بیماری منجر به گسترش روزافزون تب کریمه‌کنگو در کشور می‌شود و جا دارد مقامات مسئول به‌خصوص سازمان دامپزشکی و مراکز ذبح دام و قصابی‌ها، به نکات بهداشتی در این زمینه توجه کامل داشته باشند. باید از مردم خواست تا دامی که مورد تایید سازمان دامپزشکی نیست، خریداری و ذبح نکنند.
مهم‌ترین راه پیشگیری از این بیماری نظارت سازمان دامپزشکی و مراکز ذبح بر فروش و عرضه دام‌هاست، عدم کنترل دام‌های وارداتی، احتمال ابتلا به این بیماری را در کشور افزایش می‌دهد.
آموزش اختصاصی پزشکان، پرسنل بهداشتی بیمارستانی، دامپزشکان، آگاهی‌رسانی به مسئولان بخش سیاسی و اجرایی کشور، اطلاع‌رسانی عمومی از طریق رسانه‌های گروهی، آموزش و ترویج عمومی جهت گروه‌های آسیب‌پذیر نظیر پرسنل بهداشتی و پرستاری و پرسنل دامپزشکی دامداران، سلاخان و کارکنان کشتارگاهی، کشتار دام‌ها در کشتارگاه‌های مجاز و صنعتی، نگهداری لاشه حداقل به مدت ۲۴ ساعت و آلایش خوراکی به مدت ۴۸ ساعت در برودت یخچالی، دوری از هرگونه کشتار دام خارج از کشتارگاه یا خرید گوشت فاقد مهر دامپزشکی، بهسازی دامدارای سنتی، مبارزه با کنه‌های ناقل در دامداری‌های نواحی آلوده، از اقدامات راهبردی و تاکتیکی برای محدود‌سازی یا کاهش کنترل این بیماری است.
سید‌محسن دستور، رئیس سازمان دامپزشکی کشور در گفت‌وگو با فارس در مورد وقوع تب کریمه، کنگو در کشور گفت: این بیماری سال‌های گذشته هم در کشور وجود داشت اما دلیل انتقال آن در سال جاری به دام‌های قاچاقی بر می‌گردد که هیچ‌گونه موانع کنترلی و قرنطینه‌ای برای آنها وجود ندارد.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور افزود: همه دام‌هایی که به روش قانونی وارد کشور می‌شود، دو کار عمده برای مقابله با تب کریمه‌کنگو روی آنها انجام می‌شود. در نخستین گام سم‌پاشی بدن دام‌های زنده است که بیشتر برای امحای کنه‌های عامل انتقال این بیماری انجام می‌شود، زیرا کنه‌ها عامل انتقال بیماری از دام به انسان است و اگر در مواردی مشکوک باشیم میزان سم‌پاشی بیشتر می‌شود. همچنین دام‌ها پس از کشتار و قبل از توزیع حدود ۲۴ ساعت در اتاق‌های سرد که حدوداً دمای چهار درجه دارند، نگهداری می‌شوند که این کار سبب از بین رفتن ویروس‌های احتمالی گوشت‌ها می‌شود.
به هر حال، وقتی شنیدیم چند روز پیش یک نفر در ورامین به علت ابتلا به این بیماری فوت کرده است، پی به عمق فاجعه بردیم.یعنی بیماریی که در قرن بیستم شایع بود می‌تواند جان انسان‌های را در قرن بیست‌و یکم بگیرد. چرا کشور ما همچنان درگیر تب کریمه‌کنگو شده است.گفته می‌شود دلیل مرگ این ورامینی ذبح دام به صورت غیربهداشتی و غیرمجاز است و این اتفاق زمانی می‌افتد که مکان‌های توزیع دام تحت نظر اداره کل دامپزشکی نباشد.
وزارت بهداشت اعلام کرده است که ۷۵ درصد غرامت دام‌های بیمار در صورت مراجعه داوطلبانه به کشتارگاه‌ها پرداخت می‌شود. ضعف مدیریت قرنطینه‌ای و قاچاق دو عامل بروز تب کریمه‌کنگو در کشور است.