انزوای کامل ایران درکمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل: حمایت قاطع از گزارش سوم احمدشهید و درخواست برای همکاری با گزارشگر

به گزارش کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران از محل سازمان ملل و نشست کمیته سوم مجمع عمومی که در آن احمدشهید گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل درخصوص وضعیت حقوق بشر در ایران به ارائه گزارش خود پرداخت، عمده محورهای مطرح شده در این جلسه توجه گزارشگر ویژه و اکثر اعضای سازمان ملل که در این مورد ابراز عقیده کردند به موضوع انتخابات آینده ایران و تضمین های مربوط به برگزاری یک انتخابات عادلانه و آزاد و اینکه اساسا آیا چنین امکانی وجود دارد یا نه بود. موضوع زندانی بودن مدافعان حقوق بشر، حقوق اقلیت های قومی و مذهبی و اعدام‌های فزآینده نیز از جمله موضوعاتی بود که در این جلسه مورد توجه خاص قرار گرفت

نزدیک به هشت ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری دوره بعدی در ایران، کشورهای مختلف نگرانی خود را نسبت به روند نقض آزادی‌های فردی و سیاسی و همچنین نبود آزادی بیان و در نهایت شرایط نگران کننده ای که می تواند یک انتخابات آزاد را با خطرمواجه کنند مطرح کردند. از جمله نماینده کشورچک از آقای شهید پرسید وقتی که دوکاندیدای ریاست جمهوری قبلی آقای موسوی و کروبی همچنان در حصر خانگی هستند چطور می شود به انتخابات آزاد در ایران امیدوار بود؟ موضوع زندانی بودن تعداد کثیری از حقوق دانان و فعالین حقوق بشر مانند نسرین ستوده، نرگس محمدی، محمدسیف زاده، محمدعلی دادخواه، عبدالفتاح سلطانی و جمعی کثیری از روزنامه نگاران نیز از مواردی بود که توسط کشورهایی که از گزارش آقای شهید استقبال کردن مطرح شد. به خصوص وضعیت سلامت و اعتصاب غذای نسرین ستوده موضوع نگرانی بسیاری از کشورهای حاضر و همچنین احمدشهید بود.

نکته جالب توجه آنکه برخلاف جلسات قبلی، نماینده ایران با لحنی متعارف تر و ملایم تر به انتقاد از دستورکارآقای شهید و گزارش او پرداخت. درواقع رویکرد تیم ایرانی در جلسه از یک چرخش اساسی با حضور قبلی هیات ایرانی که جوادلاریجانی آن را در شهر‌ژنو رهبری می کرد خبر می داد . در آن نشست جوادلاریجانی با لحن پرخاشگرانه و حملات شخصی غیرمتعارف و غیردیپلماتیک و به صورت شخصی به آقای شهید حمله کرد تا آنجایی که رئیس جلسه مجبور به قطع میکروفون وی شد. نماینده ایران در جلسه امروز خانمی بود که از دیپلمات های شناخته شده ایران در سازمان ملل نبود و افراد حاضر در جلسات مختلف سازمان ملل با وی آشنا نبودند. به علاوه برخی از افراد تیم ایرانی نیز به جای حضور در جایگاه خود ترجیح داده بودند که در دیگر نقاط سالن جلسه را دنبال کنند. در طی مدت جلسه که کشورهای عضو به انتقاد از ایران می پرداختند سه عضو هیات ایرانی با یکدیگر صحبت می‌کردند و یادداشت برمی‌داشتند با این وجود بعد از اینکه ایران بیانیه خود را خواند به نظر می رسید که نگرانی درخصوص اظهارات کشورهای منتقد وجود ندارد.

برخلاف دوره های قبل که کشورهایی مانند پاکستان، ونزوئلا و کوبا و برخی کشورهایی که ایران بعد از مدتها مذاکره آنها را متقاعد به دفاع از مواضع ایران در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل می کرد، این بار تنها دولت چین به صورت بسیار مختصر به اظهار نظرپرداخت و در چند جمله کوتاه گفت که از بیانیه ایران حمایت می کند بدون اینکه وارد جزییات شود و یا به دستورکار احمدشهید حمله کند تا به این سان بار دیگر کشور چین در کنار متحد سیاسی خود در منطقه خود را نشان بدهد. اما عدم حضور کشورهایی که به صورت ثابت در کنار ایران قرار می گرفتند تعجب بسیاری را در جریان جلسه برانگیخته بود.

موضوع همکاری نکردن مقامات ایران با احمدشهید عملا یکی از مواردی بوده است که عملا کشورهای عضو کمیته سوم به عنوان یک تخطی جدی از تعهدات ایران به حساب می آورند و اظهارات رئیس قوه قضاییه ایران بدون در نظر گرفتن عرف بین المللی و مناسبات متعارف دیپلماتیک در حمله شخصی به احمدشهید و دستورکار او که توسط اعضای شورای حقوق بشرو سازمان ملل به تصویب رسیده است نیز عامل دیگری در انزوای محسوس ایران در جریان جلسه می تواند محسوب شود.

بیانیه ایران به جای درنظرگرفتن انتقاداتی که نسبت به وضعیت حقوق بشر در کشور می شود حول رد کردن اعتبار اظهارات آقای شهید- بدون اینکه حتی برای یک نمونه موارد نقض صحبت های او مطرح شود- بود. همین موضوع با توجه به اعتبار قانونی دستور کار آقای شهید ونیز متدولوژی استاندارد و قابل قبول او درجمع آوری اطلاعات عملا اظهارات ایران را به عنوان یک کارشکنی آشکار درجریان اجلاس نمایش می داد. برای مثال انتقاد نماینده ایران در خصوص اینکه چرا جواب ۵۷ صفحه ای آنها ضمیمه گزارش نبوده نیز با تعجب حاضرین مواجه شد. چرا که مقررات سازمان ملل این گونه گزارش ها را تنها به ۱۰ هزار کلمه محدود می کندو ضمیمه ای که چندین برابر خود گزارش باشد اساسا امکان انتشار ندارد. به علاوه در گزارش ایران اساس به هیچ کدام از پرونده های نقض حقوق بشری که آقای شهید به آنها اشاره کرده بود پرداخته نشده و تنها به موارد شکلی و قانونی و روش کار دستور کار دکتر شهید انتقاد شده است و همچنین بخش هایی از آن به انتقاد از کشورهای عضو شورای حقوق بشر و به خصوص آمریکا می پردازد.