انحلال ارکستر موسیقی ملی، بدترین اتفاق سال ۹۱ در حوزه موسیقی

چکیده :تنی چند از خبرنگاران درمورد موضوعات یاد شده به اظهار نظر پرداختند و در این میان از نبود ثبات در دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انحلال ارکستر موسیقی ملی و حذف بانوان از جشنواره بیست و هشتم موسیقی فجر به عنوان فرودها و حضور رنو گارسیا فونس فرانسوی و پخش فیلم هایی با موضوع موسیقی در جشنواره فجر به عنوان فرازهای موسیقی 91 یاد کردند....

موسیقی در سالی که گذشت همچون سایر هنرهای دیگر با فراز و فرودهایی همراه بود، گرچه در این بین شاید فرود آن سهم بیشتری از فراز آن داشت. اما به هر حال بودند اتفاقاتی که در حد وسع، دلگرمی اهالی موسیقی از مسوولان، خبرنگاران و موزیسین‌ها تا مردم را به دنبال داشت.

به گزارش خبرگزاری مهر، موسیقی در نخستین روزهای سال ۹۱ و در بدو تولد بهار با سکوت زخمه‌های جلال ذوالفنون و پژمردگی گل صدبرگ، کلید خورد و بعد از خاموشی نای حسن کسایی در واپسین روزهای بهار، با از دست رفتن همایون خرم به زمستان خود رسید. اما در این بین فارغ از درگذشت موزیسین‌های یاد شده که کم هم نبودند و از میان آنها می‌توان امیرحسین ملک، نوازنده ویلن و سه تن از اهالی موسیقی فولکلور کشور، حسین سمندری، سراج الدین باش قره و عبدالله سرور احمدی را نیز نام برد، موسیقی ایران در سالی که گذشت با فرودهایی چون تخفیف گران بودجه، حذف بانوان از جشنواره موسیقی فجر، کوک سازهای ارکستر ملی برای تصنیف قطعه‌ای سراسر سکوت، اجراهای کم‌رنگ و صرفا مناسبتی ارکستر سمفونیک، لغو مجوز برخی کنسرت‌ها در شهرستان‌ها و اتفاقاتی از این دست روبه‌رو شد.

با این همه، تقویت بخش بین‌الملل جشنواره موسیقی فجر با حضور موزیسینی چون “رنو گارسیا فونس”، برگزاری کنسرت‌های متعدد در آخرین ماه‌های سال از پاپ تا اصیل هم چون به صحنه رفتن شهرام ناظری بعد از دو سال، اجرای محمد معتمدی در جشنواره، کنسرت رضا یزدانی و انتشار مجموعه‌های موسیقی از اثر تصویری محمدرضا شجریان تا نشر “من خود آن سیزدهم” محسن چاوشی بعد از گذشت بیش از سه سال را می‌توان از جمله فرازهای موسیقی سال ۹۱ خواند. گرچه شاید جدا از حضور “رنو گارسیا فونس” سایر اتفاقات یاد شده، تنها منحصر به خوشایندی عموم مردم جامعه می‌شد تا فراز ویژه‌ای در عرصه موسیقی.

به هر رویی بهانه‌های یاد شده سبب شد تا بر خلاف رویه همیشگی، این بار به جای مسئولان پای صحبت خبرنگاران حوزه موسیقی بنشینیم تا ضمن گپی دوستانه، “ترین‌های” یک سال اخیر موسیقی مورد نظر خودشان را با ما در میان بگذارند.

برترین مدیر به انتخاب خبرنگار انجمن موسیقی

سعید اداک، خبرنگار انجمن موسیقی، علی مرادخانی مدیر موزه موسیقی را به عنوان بهترین و کارآمد ترین مدیر عرصه موسیقی انتخاب می کند و درمورد ویژگی‌های او می گوید: مرادخانی ضمن سابقه و تجربه بسیاری که در حوزه فعالیت خود دارد با آگاهی به حوزه موسیقی و محور فعالیتش موفق به پیشبرد برنامه های موزه موسیقی به شکل مطلوبی شده است.

وی با بیان این که مرادخانی از همه ارتباطاتی که یک مدیر برای بهبود کار خود باید استفاده کند بهره برده است، گسترش آرشیو صوتی موزه موسیقی که بسیار ارزشمندی هم هست از جمله دیگر فعالیت های مثبت او می خواند و می افزاید: همچنین مراد خانی در حال تاسیس بزرگترین استودیو ایران در موزه موسیقی با امکانات ویژه ای است.

اداک درباره انتظارات خود از یک مدیر فعال در حوزه موسیقی، نخستین شاخصه یک مدیر حوزه موسیقی را شناخت آن مدیر از موسیقی عنوان می کند و در این باره ادامه می دهد: البته نمی خواهم بگویم که یک مدیر حتما باید موسیقیدان باشد اما در وهله اول باید محیط، فضا و مناسبات حوزه موسیقی را به خوبی بداند و بر آن مسلط باشد. همچنین تجربه مدیریتی نیز می‌تواند کمک شایانی به او بکند.

خبرنگار انجمن موسیقی در راستای انتقادات خود از عرصه موسیقی در سالی که گذشت، می گوید: اتفاقات پیش آمده در عرصه موسیقی، نگرانی و نا امیدی جامعه موسیقی را همراه داشته است. اتفاقاتی که شکل گرفتن آن ها به سیاستگذاری‌های اشتباه مسوولان بازمی‌گردد. به عنوان نمونه ناتوانی در اداره دو ارکستر موسیقی ملی و سمفونیک یا برگزار نکردن جشنواره موسیقی نواحی که ظاهرا اولویت نخست مسئولان است، از جمله اتفاقات نگران‌کننده موسیقی در سالی که گذشت به شمار می روند یا جشنواره موسیقی فجر که مثلا قرارست مهمترین و معتبرترین جشنواره موسیقی کشور باشد کمترین بودجه را دارد.

وی در پایان صحبت های خود، بی ثباتی عجیب و غریب دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را مهمترین اتفاق موسیقی کشور در سال ۹۱ عنوان می کند و می گوید: شایعات متفاوتی از این دفتر خارج می شود که همین موضوع سبب شده تا خانواده موسیقی اعتماد خود به آن نهاد را از دست بدهد.

یک سال موسیقایی به روایت خبرنگار روزنامه اطلاعات

هومن ظریف، خبرنگار روزنامه اطلاعات، رامین صدیقی، مشاور بخش بین الملل بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر را به عنوان بهترین مسئول سال گذشته موسیقی معرفی می کند و درباره او می گوید: حضور موثر رامین صدیقی در بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر بسیار حائز اهمیت بود چرا که جشنواره موسیقی فجر، بعد از ۲۷ دوره برگزاری، فیلم‌هایی در زمینه موسیقی به خود دید.

وی با اشاره به این که ما نیازمند رسیدن به تعریفی درست از فیلم در زمینه موسیقی هستیم، اظهار می کند: در جشنواره بیست و هشتم با اینکه پخش فیلم در زمینه موسیقی نخستین تجربه خود را پشت سر می گذاشت اما شاهد تم‌های انتخاباتی و چیدمان مناسبی برای پخش فیلم ها توسط رامین صدیقی بودیم. البته با همه حضور فیلم هایی از کشورهای ایران، فرانسه، ایتالیا و کانادا اما باز هم جشنواره به تنهایی بضاعت جامه عمل پوشاندن به اهداف او به لحاظ مدیریتی و حتی مادی را نداشت، هرچند که در کل، اتفاق مبارکی بود.

خبرنگار روزنامه اطلاعات، از لغو مجوز کنسرت ها در برخی شهرستان ها به عنوان اتفاق بد عرصه موسیقی یاد می کند و در این باره ادامه می دهد: متاسفانه ارشاد نیز در زمینه پاسخ گویی به این مسئله شانه خالی می کند. حتی وقتی قرار است کنسرت موسیقی اصیل که معنویت خاصی هم در خود دارد، برگزار شود اما باز هم در برخی از شهرستان ها نظیر مشهد با این که ارشاد مجوز می دهد اما افرادی مانع برگزاری کنسرت ها می شوند.

وی ادامه می دهد: حال پرسش من اینجاست در حالی که دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نمی تواند از حقوق گروه‌ها برای برگزاری کنسرت در برخی شهرستان ها دفاع کند، چطور ما باید شاهد کنسرتی از حسام الدین سراج به آهنگسازی محمد میرزمانی در سالن همایش های برج میلاد باشیم؟ به قول زنده یاد فقیه که یک فرد نمی تواند هم مدیر و هم هنرمند باشد.

ظریف در پایان، حضور رامین صدیقی در بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر که منجر به حضور فیلم هایی با موضوع موسیقی در جشنواره شد را بهترین و حذف بانوان از حضور در جشنواره را بدترین اتفاقات سال ۹۱ موسیقی عنوان می کند.

 

نگاه عضو انجمن منتقدان موسیقی به موسیقی در سال ۹۱

 

یاشار اطاعتی، عضو انجمن منتقدان جهانی موسیقی نیز در ابتدای صحبت های خود در مورد بهترین مدیر حوزه موسیقی، می گوید: از مسئولان عرصه موسیقی هیچ شخصی به اندازه خود موسیقی کار نکرده است بنابراین، ترینی نمی‌توان برای آن انتخاب کرد اما به هر حال، رامین صدیقی، مشاور بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر با توجه به وضعیت بودجه و مشکلات موجود، خوب کار کرد.

وی در این باره می افزاید: رامین صدیقی با همه کمبود بودجه، کیفیت بخش بین الملل را با دعوت از موزیسینی چون رنو گارسیا فونس ارتقا داد و در کل بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر در مقایسه با دو سال اخیر پیشرفت خوبی داشته است.

این منتقد درباره وضعیت موسیقی در سالی که گذشت این چنین توضیح می دهد: شرایط موسیقی در جامعه ما چندان مناسب نیست. از آن رو که در هر جای دنیا بخشی از سرگرمی مردم موسیقی است و در برخی از شهرها حتی برگزاری شبی ۵۰ کنسرت در گونه های رنگارنگ را شاهد هستیم اما در تهران آن زمان که اوج برگزاری کنسرت ها هم باشد، شاید در خوشبینانه ترین حالت تنها شبی سه کنسرت برگزار شود.

وی، وضعیت نامناسب کمی و کیفی سالن های میزبان گروه های موسیقی را نیز از دیگر مشکلات عرصه موسیقی کشور می خواند و اظهار می کند: متاسفانه ما تنها دو تالار وحدت و رودکی را برای برگزاری کنسرت در ایران داریم که استانداردهای صدابرداری در آن ها لحاظ شده است.

اطاعتی، برقرار نکردن ارتباط با مخاطب خارجی را از دیگر مشکلات موسیقی ایران می خواند و در ادامه تاکید می کند: وقتی جامعه ای فرهنگسازی موسیقایی نداشته باشد، نمی توان توقع بیش از این هم برای بهبود وضعیت موسیقی اش داشت.

وی، حضور گارسیا فونس در جشنواره موسیقی فجر را بهترین اتفاق حوزه موسیقی در سال ۹۱ می خواند و با بیان این که، گارسیا فونس در ایران کنسرت آموزشی برگزار کرد، می افزاید: تا پیش از اجرای گارسیا، تالار وحدت این همه مخاطب فرهیخته و پرسواد موسیقایی به خود ندیده بود. او توانست بسیاری از موزیسین های ایرانی را به لحاظ تکنیک و قدرت اجرای در صحنه مجذوب خود کند.

سهیلا صدیقی از خبرگزاری ایسنا، دیگر خبرنگاری است که نظر او را درباره وضعیت موسیقی در سالی که گذشت جویا می شویم. وی علی ترابی، مدیرکل انجمن موسیقی را به عنوان بهترین مدیر انتخاب می کند و درمورد شاخصه های مدیریتی او نیز، می گوید: علی ترابی یکی از افراد با ثبات در اخلاق، رفتار و کار در حوزه موسیقی است. چون زمانی که موسیقی در رکود به سر می برد و میرزمانی نیز استعفاء داده بود، او جشنواره را به سمت و سوی خوبی هدایت کرد.

وی درباره انتظارات خود از مدیران عرصه موسیقی می گوید: در ابتدا امیدوارم فردی که به عنوان مدیر هر بخشی از موسیقی انتخاب می‌شود، از دل موزیسین‌ها باشد تا بهتر بتواند سایر اهالی موسیقی را درک کند، چرا که حضور چنین مدیرانی به پیشرفت موسیقی کشور کمک شایانی می کند.

خبرنگار خبرگزاری ایسنا معتقد است موسیقی درجا هم نمی زند که هیچ حتی عقب گرد هم کرده است، زیرا در دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان بزرگترین متولی موسیقی کشور هیچ ثباتی وجود ندارد. صدیقی در پایان صحبت های خود، از انحلال ارکستر موسیقی ملی و اجراهای صرفا مناسبتی ارکستر سمفونیک به عنوان اتفاقات تلخ موسیقی ۹۱ یاد می‌کند. اتفاقاتی که بیکاری نوازندگان جوان متعددی را به همراه داشته است.

 

روح‌الله فرقانی از خبرگزاری فارس، آخرین خبرنگاری است که با او به بررسی اجمالی موسیقی در سالی که گذشت، می پردازیم. وی، رضا مهدوی مدیر سابق بخش موسیقی حوزه هنری را به عنوان بهترین مدیر سال اخیر انتخاب می کند و درمورد شاخصه های او نیز اظهار می کند: رضا مهدوی از آن رو که پیگیر کار و برای انجام فعلی مصمم است و ضمن آشنایی با موسیقی، جشنواره های موفقی چون ۱۴۰۴ را برگزار کرده است، به نظر من بهترین مدیر یک سال اخیر عرصه موسیقی معرفی می شود.

وی درباره انتظارات خود از مسئولان حوزه موسیقی، می‌گوید: اولویت و هدف اصلی یک مدیر باید احقاق وعده‌هایش باشد. یعنی دست کم آنچه را که می‌گوید و وعده می‌دهد، عملی کند.

فرقانی، کم‌توجهی مسئولان به رسانه‌ها را جدی ترین انتقاد خود، عنوان می کند و در پایان از انحلال ارکستر موسیقی ملی و نشان ندادن واکنش جدی به ثبت ساز تار در یونسکو به نام آذربایجان به عنوان دو اتفاق مهم موسیقایی در سال ۹۱ یاد می کند.

تنی چند از خبرنگاران درمورد موضوعات یاد شده به اظهار نظر پرداختند و در این میان از نبود ثبات در دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انحلال ارکستر موسیقی ملی و حذف بانوان از جشنواره بیست و هشتم موسیقی فجر به عنوان فرودها و حضور رنو گارسیا فونس فرانسوی و پخش فیلم هایی با موضوع موسیقی در جشنواره فجر به عنوان فرازهای موسیقی ۹۱ یاد کردند.

در این بین بیان یک نکته خالی از لطف نیست. در حالی که برخی از خبرنگارن، شفاف و واضح درمورد وضعیت موسیقی کشور در سالی که گذشت اظهار نظر می کردند، برخی نیز از ایراد نظر به دلایلی از جمله ممانعت رسانه شان از مصاحبه، اعتقاد بر این که نمی توانند همه موضوعات را بی پرده بیان کنند و… از گفتگو با ما سر باز زدند.

 

اشتراک‌گذاری: