تایید صلاحیت روحانی و عارف با وساطت جنتی
» نسخه قابل چاپ
» ارسال به بالاترین
» ارسال به فیس بوک »
عباسعلی کدخدایی الان نه عضو حقوقدان شورای نگهبان است و نه سخنگوی آن، او فعلا فقط معاون اجرایی این نهاد است. اما حرفهای زیادی برای گفتن دارد. سخنان او در این سالها از این جهت اهمیت داشته یا دارد که یگانه مجرای انتقال مواضع رسمی این نهاد به افکارعمومی بوده است؛ نهادی که اگرچه 12 عضو دارد اما معمولا فقط دو نفر هستند که سخنانشان از سوی مردم بهعنوان مواضع این شورا تلقی میشود. سخنگو در شکل رسمی و مستقیم و آیتالله جنتی در شکل غیرمستقیم. اگرچه کدخدایی این تعبیر را درباره دبیر شورا قبول ندارد و معتقد است که صحبتهای او مثلا در جایگاه خطیب نمازجمعه از شخصیت حقوقی دوم ناشی میشود نه جایگاه دبیری شورای نگهبان. صحبتهای سخنگوی پیشین در جریان انتخابات اخیر هرگاه رسانهای میشد خالی از اهمیت نبود. «کدخدایی» امسال برای نخستینبار از طرح شورای نگهبان برای دریافت برنامه از برخی نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری خبر داد. طرحی که تا پیش از این مسبوق به سابقه نبوده است. همینطور گفت که نحوه تاییدصلاحیت در انتخابات ریاستجمهوری و مجلس با هم متفاوت است. در اولی شورا در کار احراز صلاحیت است درحالی که در مجلس بحث بر سر ردصلاحیت است. او در گفتوگوی مفصلش با «شرق» هم از ناگفتهها و حواشی انتخابات اخیر گفته است. از چگونگی ردصلاحیت هاشمی و نیز پادرمیانی «علی لاریجانی» و «حسن روحانی» بهعنوان پیغامبر از شورا به مجمع تشخیص مصلحت نظام با هدف راضی کردن «آیتالله» به کنارهگیری و انصراف از ادامه حضور در کارزار انتخابات تا نحوه تاییدصلاحیت «روحانی» و «عارف» که به قول کدخدایی با وساطت آیتالله جنتی صورت گرفت. با او از شرایط سنی و توانایی هم بهعنوان دلیل ردصلاحیت هاشمی صحبت کردیم. کدخدایی معتقد است که نظر اعضا بر این بود که ایشان بهطور کلی «توانایی» برعهدهگیری این سمت را نداشتهاند.
الان چه کسی سخنگوی شورای نگهبان است، شما هستید؟
نه، باید دوباره انتخابات برگزار و سخنگو هم انتخاب شود. امروز که خدمت شما هستم به عنوان سخنگو صحبت نمیکنم.
امکان دارد دوباره سخنگو شوید؟
به نظر آقایان و تصمیم شورا بستگی دارد.
یکی از ایراداتی که به شورای نگهبان گرفته میشود علنینبودن جلسات است اخیرا یکی از حقوقدانها گفته بود که مشکلی از این بابت نیست و میتوان جلسات را علنی برگزار کرد. واقعا چرا تا به حال این اتفاق نیفتاده و مثل مجلس جلسات علنی برگزار نشده است. آیا این ممنوعیت در قانون هست یا رویه خود شوراست؟
درباره علنیبودن جلسات شورا ما نیاز به قانون داریم و صرفا با یک اظهارنظر نمیتوان گفت جلسات علنی بشود یا نشود. مثلا در قانون اساسی آمده که جلسات مجلس یا مراجع رسیدگی در دادگستری باید علنی باشد مگر مواردی که قانون تعیین کرده است. نکته دوم این است که ما برای چه دنبال علنیبودن هستیم؟ برای مراجع سیاسی که تصمیمگیریهای کلان را برعهده دارند و وارد جزییات نمیشوند و جاهایی که پای حیثیت و شخصیت افراد مطرح است معمولا قانونگذار محدودیتهایی قایل شده است.
یعنی ما الان محدودیت قانونی در عدم برگزاری علنی جلسات شورای نگهبان داریم؟
نهخیر. بلکه ما قانونی نیاز داریم که بگوید جلسات علنی باشد.
پس یعنی قانون سکوت کرده است.
بله. ولی در مواردی که حیثیت افراد در میان است نمیتوان این کار را کرد. در قانون انتخابات مجلس اعلام شده است که موارد ردصلاحیت به خود فرد اعلام شود یعنی افراد دیگری نباید در جریان قرار گیرند. اسناد مختلف درباره اشخاص میآید باید بررسی شود که کدام درست است و کدام نیست خب در این موارد نمیتوان جلسات را علنی برگزار کرد. اما در زمانی که شورای نگهبان به کار تطبیق قوانین مشغول است ذاتا علنیبودن جلسات اشکالی ندارد که البته این کار در چند نوبت انجام شده و مشروح مذاکرات شورای نگهبان در سالهای قبل منتشر شده است. البته در نحوه انتشار مشروح مذاکرات، آقایان اختلافنظر داشتند برای همین فعلا توزیع نشده است. یعنی اگر الان اعضا توافق کنند، ما نسبت به انتشار مشروح مذاکرات مربوط به تطبیق قوانین آمادگی داریم و کار هم انجام شده است و اتفاقا استقبال هم میکنیم چون میتواند به خود شما یا حقوقدانها کمک کند که مثلا اگر یک مصوبه خلاف شرع یا قانون اساسی شناخته شده استدلال اعضا چه بوده است.
من دقیقا متوجه نشدم علت عدم انتشار مذاکرات اخیر چه بوده است.
خب، بالاخره اختلاف نظر بود. حتی برخی شمارههای آن چاپ شد اما توزیع نشد. چون برخی آقایان نظر داشتند که مثلا یکبار دیگر بررسی شود که فرصت نشد و همچنان باقیمانده است. در سالهایی که من مسوولیت داشتم به شکلی دیگر این کار را انجام دادیم یعنی شرح تفصیلی نظرات شورای نگهبان روی سایت منتشر میشد که آنهم باز به دلایلی متوقف شد. ما بدون ذکر نام اعضا، مشروح مذاکرات را منتشر میکردیم.
چرا متوقف شد؟
شلوغی کارها و مباحث اداری بود.
راستی چرا برخلاف مجلس موارد ردصلاحیت نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری به آنها اعلام نمیشود؟
در انتخابات ریاستجمهوری فقط شرایط مطرح شده و ذکری از موانع نشده است، علاوه آنکه در انتخابات ریاستجمهوری احراز صلاحیت مطرح است و نه ردصلاحیت، بنابراین صرفا اسامی کسانی که صلاحیت آنها احراز شده به وزارت کشور اعلام میشود و درخصوص سایر افراد، اعلام نظری صورت نمیگیرد.
جناب کدخدایی من خیلی دوست داشتم درباره رویه کار شورای نگهبان در تایید یا ردصلاحیت افراد سوال کنم. به نظر میرسد که یک رویه یا سازوکار ثابت و مشخصی در همه این سالها وجود نداشته است، مثلا آقای زوارهای که خودشان یک دورهای عضو حقوقدان شورای نگهبان بودند، در سال 76 برای انتخابات ریاستجمهوری تایید صلاحیت اما سال 84 ردصلاحیت میشوند. چه اتفاقی مگر افتاده است که عضو حقوقدان شورای نگهبان خودش ردصلاحیت میشود؟
یعنی شورای نگهبان به عضو خودش هم رحم نکرد (خنده). میگویند «آفتاب آمد دلیل آفتاب» و دوستان مجلس و بیرون شورای نگهبان خیلی انتظار نداشته باشند. در بحث بررسی صلاحیتها، انتخابات مجلس و ریاستجمهوری دو مکانیزم متفاوت دارد. واقعیت این است که با وجود اسناد و مدارکی که باید بررسی شود اما قانون گفته است اعضای شورای نگهبان باید رای دهند. فرض کنید مثلا خود شما خانم جزینی عضو شورای نگهبان هستید اسناد و مدارکی به شما میرسد و قرار است صلاحیت من کدخدایی را بررسی کنید آنها را بررسی میکنید و یک تصوری در ذهن شما در رابطه با من ایجاد میشود و ممکن است با عنایت به همه اینها رای منفی به کدخدایی دهید.
اصلا این تصور میتواند کاملا شخصی و سلیقهای باشد؟
قانونگذار، این را به رای شما محول کرده است. کاری دیگر نمیشود کرد. مجلس که رای میدهد مگر بر چه اساسی رای میدهد؟ قانون گفته است رای نمایندگان. آن نماینده به هر دلیلی ممکن است رای مثبت یا منفی دهد ولو اینکه مسوولیت اجتماعی دارد و باید به مردم پاسخگو باشد. اما واقعیت این است که شما به عنوان عضو یک نهاد تصمیمگیری به هر علتی یک رای میدهید و مجموع این آرای شماست که میشود نتیجه نهایی. حالا شما امروز عضو هستید فردا نیستید کسی دیگر میآید نظری مخالف شما دارد با همین پرونده و اسناد و مطالب، نظر دیگری دارد. این را چهکار باید کرد؟ قانون گفته رای اکثریت اعضا شورای نگهبان ملاک است؛ یعنی اگر هفترای مثبت داشتید.
حالا اگر نخواهیم اسمش را شخصمحوری بگذاریم اما میتوان گفت رای و سلیقه افراد بیش از واقعیت اسناد و مدارک در تایید یا ردصلاحیت افراد تاثیرگذار است. اینطور نیست؟
نه. من مکانیزم رایگیری را توضیح میدهم. در هر نهادی فرق نمیکند. رای شورای نگهبان یا مجلس یا... یعنی چه؟ یعنی مجموع نظرات اعضاي دیگر.
با این وصف ما مکانیسم مشخصی نداریم و نمیتوانیم بگوییم که به این دلایل مثلا آقای زوارهای در سال 76 تایید صلاحیت میشود اما به این دلایل در سال 84 ردصلاحیت میشود. درست است؟ و درواقع، توضیحی نیست.
به هر حال ما یک پروندهای داریم که سندی در آن هست. این سند را من نوعی قبول میکنم اما دیگری نه و میگوید از نظر او این سند مخدوش است. همین باعث میشود که من رای منفی دهم دیگری نه. خود شما مثلا در «انجمن صنفی روزنامهنگاران» میخواهید به فردی رای دهید بر چه اساسی رای میدهید؟ بر اساس شناختی که از فرد دارید که یا مستقیم است این شناخت یا غیرمستقیم. اما در نهایت نظر شماست که تعیینکننده است. غیر از این راه دیگری نیست شما بفرمایید بگویید چه راه دیگری هست؟ بله یک وقتی هست که من میآیم در شورای نگهبان میگویم که شخص ایکس بدون دلیل باید الا و بلا رد شود. شما حق دارید سوال کنید چرا؟ چون من وقتی میگویم که این رای را میدهم دارم به مدارک استناد میکنم. حالا ممکن است این سند را یکی قبول داشته باشد یکی نداشته باشد.
تا به حال شده است که شورای نگهبان به یک نامزد پیغام دهد که مثلا به نفع شماست از انتخابات کنارهگیری کنید و رقابت را ادامه ندهید؟
رویهای در شورای نگهبان است که بیجهت، اعتبار و آبروی افراد زیر سوال نرود چون ما معتقد هستیم که شورای نگهبان یک مرجع خاص است کاری نداریم که این شخص در کجا هست و چه سمتی دارد و بنابراین خیلی از افرادی که صلاحیتشان در شورای نگهبان تایید نشده است، الان از مقامات و سیاسیون هستند و مشکلی هم نداشتند و ما هم هیچوقت مدعی نبودیم که فرد نباید جای دیگری باشد. برای همین برای حفظ حرمت افراد ما فکر میکنیم اگر راههای میانبری هم هست وارد شویم. یکی این است که مثلا اگر رای گرفتیم باید بفرستیم به وزارت کشور قبل از آن میشود با خود فرد صحبت کرد یا گاهی خود افراد مراجعه میکنند که اگر صلاحیت ما تایید نمیشود، بگویید که ما انصراف دهیم.
این چند بار رخ داده است؟
افراد زیادی به ما مراجعه میکنند.
مواردی که خود شما به فرد مراجعه کردهاید، چه تعداد بوده است؟
از مقامات ما افرادی را دعوت کردیم و گفتیم ظاهرا برای شما رایی در شورا نیست اگر مایل هستید، میتوانید انصراف دهید. بعضیها پذیرفتهاند برخی گفتهاند نه ما تا آخر میایستیم
به طور مشخص من روایت آقای هاشمی را میخواستم مطرح کنم. اینکه هم خودشان و هم یکی از نزدیکانشان گفتهاند که یکبار آقای لاریجانی و یکبار یک شخصیت سیاسی دیگر از طرف شورای نگهبان برای ایشان پیغام میآورند به نفع شماست که کنار بروید و اعلام انصراف کنید چون ردصلاحیت شما هزینه زیادی را به نظام تحمیل میکند که ایشان نمیپذیرندو...
درباره آقای هاشمی وقتی رایگیری شد ایشان رای لازم را نداشت آقایان فقهای شورای نگهبان بهویژه دبیر شورا، حضرت آیتالله جنتی گفتند که بهتر است برخی آقایان بزرگان با ایشان ملاقاتی داشته باشند و بگویند با توجه به این رای، بعد گلایهای نکنند که چرا به ما نگفتید. خیلی وقتها میگویند که چرا از قبل به ما نگفتید. با برخی آقایان علما صحبت کردند که یا قم بودند یا دلایلی که آوردند، نشد.
یعنی قرار بود آنها به آقای هاشمی پیغام بدهند؟
بله، اما نشد. بعد با من مشورتی شد من عرض کردم که مثلا جناب دکتر لاریجانی با آقای هاشمی رفتوآمدی دارند و ممکن است صحبت کنند.
چون قبلا هم با آقای لاریجانی در مسایلی دیگر صحبتی شده بود. آقایان فقهای شورای نگهبان پذیرفتند و بعد هم گفتم که با جناب آقای روحانی هم که بررسی صلاحیت ایشان تمام شده بود هم سلامعلیکی داریم از طریق ایشان هم میشود اقدامی کرد که پذیرفتند. من تلفن زدم به آقای لاریجانی، ایشان اول مقداری سختشان بود اما بعد پذیرفتند و گفتند امشب روضه دارند فردا صحبت میکنند. جناب آقای روحانی را زنگ زدم احوالپرسی کردیم گفتند دود سفیدی بلند شده است از شورای نگهبان؟ گفتم سفید و سیاه است و اگر ممکن است تشریف بیاورید اینجا برای گفتوگو که بعد از نماز مغرب حدود ساعت 9 شب بود آمدند. آنجا من هر دو مطلب را خدمت ایشان گفتم. ابتدا گفتم تبریک میگویم که شما رای لازم را آوردید و آقایان اعتماد کردهاند و نکته دوم این خبر در رابطه با جناب آقای هاشمی است که رای لازم را نداشتند و نظر آقایان این است که با ایشان صحبتی شود که اگر مایل هستند انصراف دهند. ایشان هم تعجب کردند هم گفتند برویم با بقیه آقایان صحبت کنیم که شاید نظر عوض شود.
منبع خبر: گویا
اخبار مرتبط: سخنگوی سابق شورای نگهبان: حسن روحانی برای تایید صلاحیت یک رای کم داشت
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران