مرور روزنامه‌های صبح تهران؛ پنج‌شنبه ۲۵ مهر

امروز فقط به تعداد انگشتان یک دست در ایران روزنامه منتشر شده چرا که بعد از تعطیلی عید قربان در روز چهارشنبه به طور سنتی باید پنج‌شنبه را هم به تعطیلی روز جمعه اضافه کرد اما موضوع نشست ژنو و تصویر لبخند دیپلماتیک محمد جواد ظریف از طرف ایران و کاترین اشتون از طرف کشورهای پنج بعلاوه یک، ناگزیر باید در چند روزنامه داخلی هم چاپ شود تا این واقعه تاریخی ثبت مطبوعاتی می‌شد.

در انتظار گام اول

غلامعلی خوشرو، عضو تیم مذاکره هسته‌ای دولت اصلاحات در سرمقاله روزنامه شرق نوشته است؛ اگرچه پیرامون مذاکرات اخیر، اخبار خاصی اعلام نشده اما همه امیدوار هستند طرفین در قدم اول به یک چارچوب مشترک برسند که به نظر نگارنده می‌تواند دربرگیرنده این باشد که در انتهای این مسیر، حق غنی‌سازی برای ایران به رسمیت شناخته شده و ایران هم نکات مدنظر جامعه جهانی برای تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود را با تکیه بر فتوای رهبری مدنظر قرار دهد.

به اعتقاد آقای خوشرو اگر این تفاهم حاصل شود و غرب دریابد با تاکید روی تحریم‌ها نمی‌توان مردم ایران را به زانو درآورد و پیام رفتار مدنی ملت ایران در انتخابات را فهم کند، مسیر فعلی را رها می‌کنند تا تحریم‌ها هرچه سریعتر برداشته شود.

نویسنده سرمقاله روزنامه شرق در پایان ذکر یک نکته را نیز ضروری دانسته است؛ این که مذاکرات، پیچیده بوده و دارای ابعاد فنی، حقوقی، اقتصادی، امنیتی و سیاسی است. برای گشودن هرکدام از مسیرها، نیاز به مشورت با پایتخت شش کشور وجود دارد.

گره‌ای که به سادگی باز نمی‌شود

روزنامه رسالت در گزارشی اختصاصی به نقل از خبرنگار خود از محل اجلاس ژنو نوشته است که مذاکرات هسته‌ای ایران و نمایندگان پنج بعلاوه یک در حالی برگزار شد که آمریکا کماکان در حال تلاش جهت مدیریت صحنه و تنظیم قواعد بازی به سود اهداف خود بود.

با این حال آنچه در ژنو قابل مشاهده بود، تلاش موفقیت‌آمیز طرف ایرانی جهت ارائه تصویری واقع‌بینانه و گویا در خصوص برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود بود. از سوی دیگر تاکید وزیر امور خارجه کشور بر فاکتور زمان و لزوم پرهیز طرف‌های مذاکره از وقت‌کشی نیز از نقاط قوت و قابل تحسین در مذاکرات ژنو محسوب می‌شود.

به نوشته رسالت، واقعیت امر این است که هنوز گام‌های بسیاری تا گشوده شدن این گره کور باقی مانده است. مذاکرات ژنو نشان داد که نه از منظر تعامل با دشمن، بلکه در قالب مدیریت رفتار رقیب و تاکید بر منافع ملی و عدم عبور از خطوط قرمز می‌توان به نتایج مطلوبی در آینده دست یافت.

اعتماد یا ایجاد باور؟

سعدالله زارعی، در سرمقاله روزنامه کیهان نوشته است؛ در مواجهه با محیط بین‌المللی به خصوص آنگاه که به تعبیر این روزنامه با دشمنان مواجه هستیم، نمی‌توانیم با مبنای اعتمادسازی شروع به کار کنیم چرا که از یک سو با این مبنا ما می‌پذیریم که رفتار و عملمان در گذشته به گونه‌ای بوده که نگرانی‌هایی را برای طرف مقابل پدید آورده و به این مناقشه چندین ساله منجر شده است. یعنی در همین قدم اول زیر یک صورت حساب بدهکاری امضا می‌کنیم و اجازه می‌دهیم حریف در بالای امضای ما هرچه را که خواست بنویسد و آنگاه بگوید بسیار خوب حالا به این مثلا ۱۰۰ مورد یکی یکی پاسخ بدهید و طرف هم اجازه داشته باشد بعد از هر مورد بگوید قبول دارم یا قبول ندارم.

به اعتقاد کیهان باید در طرف مقابل به جای اعتماد، باور ایجاد کرد. باور به این که شما توانایی دارید به رغم همه این مخالفت‌ها و جبهه‌گیری‌ها راه خود را ادامه دهید. آنها باید باور کنند که تاثیر فشارهایشان و توانایی اعمال فشارهایشان در حدی نیست که طرف مقابل را وادار به تسلیم کند.

انتقاد آیت‌الله هاشمی از صدا و سیما

علی ذهابی، در گزارشی در روزنامه شرق نوشته است؛ به رغم آن که تعدادی نزدیک به ۱۵ نفر با شعارهای مرگ بر آمریکا در جلسه سخنرانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در کرمانشاه اخلال کردند، اما حاشیه‌سازی این سفر ادامه یافت.

آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در دیداری که با جمعی از نخبگان استان کرمانشاه داشت، صدا و سیما را جعبه سانسور خواند و گفت مردم دیگر تحت تاثیر صدا و سیما و جعبه‌ای که مطالب را با سانسور به مردم تحویل می‌دهد، نیستند.

نویسنده گزارش در ادامه با ذکر رویدادهایی از قبیل حمله به سفارت بریتانیا در تهران توسط گروه فشار و ماجرای پرت کردن لنگه کفش به علی لاریجانی در قم یادآور شده که هیچ گاه با این افراد برخورد جدی صورت نگرفته است.

به اعتقاد آقای ذهابی شاید جدی‌ترین برخورد در طول این سال‌ها تشکیل کمیته‌ای حقیقت یاب از سوی مجلس نهم برای بررسی حوادث ۲۲ بهمن سال گذشته باشد. براساس گزارش کمیسیون امنیت ملی برخی از افراد از شاگردان آیت الله مصباح یزدی بودند. اما با این که چند ماهی است گزارش این کمیته به قوه قضائیه و نهادهای بالادستی نظام ارسال شده، همچنان خبری از پیگیری حقوقی آن وجود ندارد.

آیا خزانه کشور خالی است؟

محمدکاظم انبارلوئی، سردبیر روزنامه رسالت در سرمقاله این شماره نوشته است؛ در پایان جنگ با آن که خزانه کشور خالی بود و درآمد نفت زیر پنج میلیارد دلار هم نبود آبروداری کردیم، حرفی نزدیم. حالا که دولت صاحب میلیاردها دلار ذخایر طلا در بانک مرکزی است و در صندوق توسعه ملی هم بیش از ۵۰ میلیارد دلار پول نقد دارد و کشور در حالت طبیعی دارد اداره می‌شود و بازارهای ایران و بورس با نشاط‌ ‌‌ترین ایام خود را می‌گذراند، نباید رئیس دولت بدون اطلاع از این همه ظرفیت چیزی را بگوید که خالی از واقعیت است. قرار بود این دولت، دولت راستگویان باشد.

به اعتقاد آقای انبارلوئی این که گفته شود خزانه کشور خالی است مفهوم آن این است که خزانه داخلی از باب درآمد عمومی، درآمد دارایی‌های سرمایه‌ای و درآمد دارایی‌مالی ندارد، پس مملکت در این شش ماه چگونه اداره می‌شد.