مشکلات عراق از کجا ریشه می‌گیرند؟

سنی های افراطی عضو داعش موصل، دومین شهر عراق، را اشغال کرده اند

مرزهای خاورمیانه تا حدود زیادی میراث جنگ جهانی اول بوده و پس از شکست دادن امپراتوری عثمانی توسط قدرتهای استعماری ترسیم شدند.

این مرزها اکنون به دو دلیل تحت مخاطره قرار دارند - یک دلیل بحران سوریه است و دیگری یورش گروه 'دولت اسلامی در عراق و شام' (داعش) در عراق است.

اگر پیشروی داعش متوقف نشود و آنها از مناطق تحت تسلط خود بیرون رانده نشوند، دولت عراق در خطر جدی قرار خواهد داشت.

وجود بحران در سوریه و عراق می تواند امکان تشکیل یک حکومت واحد در مناطق شرقی سوریه و مناطق غربی عراق را، آن گونه که جهادی ها می‌خواهند، فراهم کند.

مشکلات عراق در آغاز تاسیس آن کشور شروع شدند. بریتانیا به عنوان قدرت استعماری یک پادشاهی هاشمی تاسیس کرد که توجهی به جامعه شیعیان و همچنین کردها نداشت.

سپس دولت پادشاهی توسط یک کودتای نظامی توسط حزب بعث سرنگون شد و صدام حسین، چهره اصلی این حزب، حکومتی از اکثریت سنی ها را در دست گرفت که به سرکوب شیعیان و کردها ادامه داد.

حمایت غرب از صدام در طول هشت سال جنگ علیه ایران نیز تنها به تثبیت حکومت سرکوبگر او انجامید.

اما حکومت صدام هم پس از حمله نظامی آمریکا و متحدانش به عراق در سال ٢٠٠٣ سرنگون شد و صدام هم به دست دولت جدید محاکمه و اعدام شد.

سرنگونی او که به گفته نومحافظه‌کاران آمریکایی تلاشی برای گسترش دموکراسی در منطقه بوده است، مناسبات سیاسی عراق را تغییر داد و دولتی با اکثریت شیعان پدید آورد.

برای بسیاری این سوال مطرح شد که آیا عراق می تواند یک کشور واحد باقی بماند، بخصوص که کردها در شمال کشور از خود مختاری قابل توجهی برخوردارند.

با خروج نظامیان آمریکایی از عراق در سال ٢٠١١ برخی گروههای تندرو سنی مذهب 'جهاد' خود را علیه دولت جدید آغاز کردند.

یک نتیجه بزرگ اقدام نظامی آمریکا در سرنگون کردن حکومت صدام حسین، افزایش نفوذ ایران در عراق بوده است. ایران شیعیان عراق را متحد خود در منطقه تلقی می کند.

برخی از سنی های عراق از نزدیکی ایران با دولت نوری مالکی، نخست وزیر شیعه عراق، ناخوشنود هستند و این مسئله می تواند در بدتر شدن وضع امنیتی عراق نقش داشته باشد.

علی رغم ثروت نفتی، مردم عراق از رفاه زیادی برخوردار نیستند و میزان فساد اداری در آن کشور بسیار بالا است.

حمایت دولتهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس از شورشیان مسلح تندرو سنی مذهب به شکل گیری گروههایی مثل داعش در منطقه کمک کرده است.