کردها، داعش و تراژدی پیروان آئین ایزدی

پیشمرگ‌های کرد بر بالای سد موصل

دو هفته پیش، هنگامی که به اربیل، مرکز اقلیم کردستان رسیدم، بسیاری نگران بودند که گروه "دولت اسلامی" (داعش) به زودی به این شهر خواهد رسید. جو سنگینی حاکم بود. جهادی‌ها منطقه سنجار و شهرهای مسیحی نشین را در مدت کوتاهی تصرف کرده بودند.

اعضای گروه "دولت اسلامی" تصاویر کشتار فجیع مخالفان خود را در اینترنت منتشر می کنند. به نظر می‌رسد که هدف آنان ایجاد رعب و وحشت در دل مخالفانشان است و این تاکتیک بسیار موفق بوده است.

آنان با به راه انداختن جهادی‌های "شهادت طلب" در کاروانی از خودروهای مجهز به سلاح سنگین، شهرها را به سرعت و بدون مواجه شدن با مقاومت جدی تصرف می کردند. پیش‌مرگ‌های کرد (نیروی مسلح اقلیم کردستان عراق) بدون مقاومت زیاد مناطق سنجار و قره قوش را خالی کردند.

اما حمایت هوایی ارتش آمریکا از کردها، معادله جنگ را تغییر داد. هر گاه چند خودر یا گروهی از جهادی‌ها جمع می شوند، پهپادها آنان را از هوا هدف قرار می دهند.

با کم شدن خطر دولت اسلامی در کردستان، حال بسیاری این سئوال را مطرح می کنند که چرا پیش‌مرگ ها نتوانستند در مقابل تندروهای اسلامی مقاومت کنند و چرا ایزدی‌ها را رها کردند؟

آراز بارزانی پزشک است. او و سه برادرش با نزدیک شدن گروه "دولت اسلامی" به اربیل، اسلحه دست گرفتند و به جبهه رفتند. او می‌گوید: "من شرمنده برادران ایزدی‌ام". بغض گلویش را می گیرد و ادامه می دهد: "هرگز این فاجعه را فراموش نخواهم کرد".

سیروان بارزانی، برادرزاده مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان است. او که فرمانده منطقه عملیاتی در نزدیک موصل است، می‌گوید: "یکی از دلایل سقوط سنجار این بود که بسیاری از پیش‌مرگ ها ابتدا سعی کردند خانواده های خود را از منطقه دور کنند و سپس به جنگ داعش برگردند، اما وقتی برگشتند دیر شده بود. دومین مشکل هم این بود که سلاح سنگین برای مقابله با داعش در اختیار نداشتند".

سیروان بارزانی ادامه می دهد: "سلاح‌های ما قابل مقایسه با سلاح‌های داعش نیست. در مطبوعات از کمک نظامی به پیش‌مرگ ها زیاد سخن گفته می شود، ولی هنوز سلاح سنگین به ما نرسیده است. باید جنبید، ممکن است دیر شود".

"سازمان ملل متحد می‌گوید که بیش از ۲ میلیون نفر به کردستان عراق پناهنده شده‌اند"

چند هفته پیش بازار اسلحه در برخی از شهرهای کردستان داغ بود. قیمت اسلحه بالا رفته بود. بسیاری از مردم و پیش‌مرگ ها با پول خود سلاح و مهمات خریداری می کردند. اما پس از قولهای کشورهای اروپای برای کمک تسلیحاتی به کردها، بسیاری سلاح‌هایشان را می فروشند و این باعث پایین آمدن قیمت اسلحه در کردستان شده است.

پیش‌مرگ ها و نیروهای ضد ترور عراق هفته پیش برای اولین بار پس از خروج نیروهای آمریکایی، در عملیات مشترکی با حمایت نیروی هوایی آمریکا توانستند سد مهم موصل را پس بگیرند. به نظر می رسد که دشمن مشترک و خطر مشترک کردها و دولت عراق را وادار به همکاری با هم کرده است.

دولت مرکزی عراق از ژانویه امسال از پرداخت سهمیه ۱۷٪ بودجه به کردها خودداری کرده است. دولت همچنین با فروش مستقل نفت توسط کردها در بازارهای بین المللی مخالفت است. مخالفت ها بر سر قرادادهای امضا شده نفتی توسط کردها بدون اجازه بغداد است.

بسیاری از رهبران سیاسی عراق چشم به حیدر عبادی، نخست وزیر جدید عراق بسته اند. عبدالرزاق شمری، سخنگوی "عشایر انقلابی" که در اربیل به سر می برد، می گوید که دولت جدید بایستی سهم سنی ها در اداره کشور را افزایش دهد و خواهان منطقه خودمختار سنی است. او می گوید: "اگر سیاستهای دولت قبلی علیه سنی ها ادامه داشته باشد، ما با کسی نخواهیم جنگید. اما اگر وضعیت سیاسی تغییر کند، ما می توانیم منطقه را از داعش پاک کنیم".

سازمان ملل متحد می گوید که بیش از ۲ میلیون نفر به کردستان عراق پناهنده شده اند. بسیاری از این پناهندگان ایزدی و مسیحی هستند. این سازمان قرار است در ده روز آینده ۲۵۰ هزار تن وسایل مورد نیاز پناهندگان را از طریق هوا و زمین به آنان برساند.