گنجینه عظیم زبان فارسی در پاکستان در عطش توجه مسئولان ایران

گنجینه عظیم زبان فارسی در پاکستان در عطش توجه مسئولان ایران اسلام آباد - ایرنا - آنقدر غریب است این گنجینه عظیم فرهنگی و تاریخی که شاید نامش حتی برای بسیاری از اهالی فرهنگ و ادب هم ناشناخته باشد. نامش کتابخانه 'گنج بخش' مرکز تحقیقات زبان فارسی ایران و پاکستان است.

این گنیجینه گرانبها و سند ذی قیمت حیات زبان فارسی در منطقه شبه قاره هند، دهها سال است با وجود بی مهری ها و شرایط نه چندان مساعد، هنوز نفس می کشد اما نفس هایش دیگر به شماره افتاده و برای ادامه حیات، سخت نیازمند توجه جدی از سوی نهادهای ذیربط در داخل کشور است.دهها هزار کتاب نسخه خطی و چاپ سنگی نفیس و بی نظیر متعلق به قرون گذشته که حدود 80 درصد آنها به زبان فارسی است، تنها نسخه خطی کتاب 'تکلمه الاصناف' نوشته علی بن محمدبن سعید ادیب کرمینی متعلق به قرن ششم هجری قمری، حدود 400 نسخه خطی قرآن و ... به عنوان ریشه دار ترین سندی که ثابت می کند زبان فارسی، در گذشته ای نه چندان دور زبان مادری مردم سراسر شبه قاره هند بوده است، سال های سال است مورد بی مهری قرار گرفته و به رغم تلاش های فراوان نمایندگی های مختلفی سیاسی-فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در پاکستان برای پاسداشت این گوهر گرانبها، حفظ و نگهداری شایسته از آن، حمایت شایسته و درخور از سوی دستگاه های ذیربط در داخل جمهوری اسلامی ایران را طلب می کند..'عیسی کریمی' که 26 سال کار در زمینه پیوستگی های فرهنگی ایران و پاکستان را در کارنامه دارد و از سی ماه پیش مدیر مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان است و در این مدت تلاش بسیاری برای بهبود شرایط نابسامان آن داشته ، این روزها با هزار امید و آرزو برای رهایی مرکز از گرداب مشکلات دهها ساله و رساندن آن به جایگاهی درخور و شایسته، پیش از پایان دوره ماموریت ، بار سفر بربسته و راهی ایران است، در گفت و گویی با خبرنگار ایرنا، می گوید: تا زمانی که حمایت های لازم از سوی نهادها و دستگاه های ذیربط در داخل جمهوری اسلامی ایران برای نگهداری و حفظ این میراث گرانبها انجام نشود، نمی توان آینده روشنی را برای برای حفظ این گنجینه متصور بود؛ گنیجینه ای که نمی توان قیمت و بهایی برای آن تعیین کرد.بخش هایی از حرف های دل عیسی کریمی در گفت و گو با ایرنا و خواسته های وی از دستگاه ها و نهادهای ذیربط در داخل کشور برای حمایت جدی تر از این میراث گرانبها، در پی می آید:'تاریخ تاسیس مرکز تحقیقات زبان فارسی، به نزدیک به یک دهه سال قبل از پیروزی انقلاب برمی گردد، این مرکز، به عنوان یک موسسه مشترک میان ایران و پاکستان در سال 1350 بر اساس امضای یک قرارداد رسمی میان ایران و پاکستان، بطور رسمی پایه گذاری شد.در آن سال ها، قرار بر این بود که هر چهار سال یک بار، مدیریت این مرکز به صورت دوره ای بین ایران و پاکستان رد و بدل شود و در هر دوره مدیریت، هزینه های مربوطه نیز از سوی کشوری که عهده دار مسئولیت مدیریت است، تامین شود. با توجه به شرایطی که پاکستان در آن سال ها داشت و نیز با توجه به حُسن روابط دو کشور، ایران از همان آغاز تاسیس این مرکز تا به امروز، عهده دار مدیریت مرکز تحقیقات زبان فارسی ایران و پاکستان بوده و هزینه های آن را بر عهده گرفته است و تا به امروز هیچ یک از دو کشور به این که چرا ایران در تمام این سال ها مدیریت را در اختیار داشته، اعتراضی نداشته اند.این مرکز، قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، زیر نظر وزارت 'فرهنگ و هنر' بود و پس از پیروزی انقلاب نیز جزو زیرمجموعه های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت . پس از تاسیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اسلامی در سال 1374، مرکز تحقیقات زبان فارسی به گروه زیرمجموعه های این سازمان منتقل شد و شاید اگر این اتفاق نمی افتاد و این مرکز همچنان زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باقی می ماند، حالا حال و روزی به مراتب بهتر داشت.تازه سرنوشت مرکز تحقیقات زبان فارسی ایران و پاکستان به همین جا ختم نمی شود. پس از آنکه 'بنیاد سعدی' به عنوان یک سازمان مردم نهاد در سال 1393 شکل گرفت، مرکز تحقیقات زبان فارسی ایران و پاکستان یک بار دیگر تنزل جایگاه پیدا کرد و از آغاز سال 1394 جزو زیر مجموعه های بنیاد سعدی قرار گرفت.این اتفاق مبارکی برای مرکز تحقیقات زبان فارسی نبود. زیرا اصولا بنیاد سعدی با هدف آموزش و گسترش زبان فارسی ایجاد شد اما کار مرکز تحقیقات زبان فارسی ایران و پاکستان، در واقع ارتباط مستقیم به آموزش زبان فارسی ندارد.علاوه بر این، بنیاد سعدی یک سازمان مردم نهاد و غیر دولتی است درحالی که مرکز تحقیقات زبان فارسی ایران و پاکستان حاصل یک قرارداد مشترک میان دولت های ایران و پاکستان است. همچنین بنیاد سعدی، اگر چه یک نهاد فرهنگی است، اما شرایط آن به گونه است که به ناچار به فضای سیاسی نیز آلوده است و طبیعی است آلوده بودن یک نهاد فرهنگی به سیاست، می تواند دست کم در مقاطعی محدودیت هایی برای فعالیت های فرهنگی این نهاد ایجاد کند.طبق قرارداد دهه های گذشته میان ایران پاکستان، برای تامین یک ساختمان مناسب برای این مرکز، پاکستان متعهد شد زمین مورد نیاز را تامین کند و ایران هم هزینه ساخت آن را تقبل کند.پاکستان بیش از 20 سال پیش زمینی به مساحت 14 هزار متر مربع در منطقه ای دانشگاهی-فرهنگی در اسلام آباد در اختیار مرکز تحقیقات قرار داد و در سال 1374 همزمان با سفر مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی به پاکستان، حتی کلنگ احداث این مرکز توسط رئیس جمهوری وقت ایران در مراسمی با حضور غلام اسحاق خان رئیس جمهوری وقت پاکستان به زمین زده شد. در زمان دولت مرحوم آیت الله هاشمی مبلغ حدود یک میلیون دلار از سوی ایران برای احداث ساختمان مرکز تحقیقات اختصاص یافت و حتی به حساب بانکی این مرکز در اسلام آباد واریز شد. انشعابات هم به نام مرکز تحقیقات زبان فارسی ایران و پاکستان برای این زمین فراهم شد و دور آن دیوار کشی شد اما هرگز فراتر از این مرحله نرفت.به مرور زمان، از این حساب بانکی حدود یک میلیون دلاری، با مجوزهایی که با عناوین گوناگون و برای کارهایی غیر از احداث ساختمان مرکز تحقیقات صادر می شد، اندک اندک برداشت می شد تا اینکه ته مانده این حساب حالا تنها چیزی حدود چند ده هزار دلار است.اگر در سال های گذشته کار احداث ساختمان مرکز یاد شده انجام می شد، امروز مشکلاتی چون مصرف شدن بودجه و مهم تر از آن، سنگ اندازی های دولت پاکستان نبودیم. مدتی است شرایط از سوی دولت پاکستان سخت شده است. دولت پاکستان اختیارات شهرداری اسلام آباد را در خصوص زمین مورد نظر محدود کرده و دستگاه هایی دولتی نظیر وزارت امور خارجه را بر آن ناظر کرده است. در ماه های اخیر تلاش های خوبی از سوی مهدی هنردوست سفیر جمهوری اسلامی ایران برای رفع موانع مربوط به طرف پاکستانی آغاز شده و علاوه بر ملاقات سفیر با وزیر میراث ملی پاکستان که بلافاصله موجب بازدید این وزیر از محل کنونی مرکز تحقیقات و مشاهده اهمیت و عظمت این مرکز و مسائل و مشکلات آن شد، ملاقاتی نیز با شهردار اسلام آباد انجام شد و این رایزنی های برای برطرف کردن موانع موجود(مربوط به طرف پاکستانی) بر سر راه احداث ساختمان جدید مرکز تحقیقات زبان فارسی ادامه دارد.از سال 1350 که مرکز تحقیقات زبان فارسی رسما پایه گذاری شده، به دلیل نداشتن جا و مکان مشخص و مناسب، تا به امروز یک موسسه خانه به دوش بوده و نزدیک به 10 بار نقل مکان کرده و هر بار نقل مکان برای این مرکز که مسئول نگهداری از یک گنجینه بسیار ارزشمند از آثار چند صد ساله فرهنگی-تاریخی به عنوان سندی از حقانیت ایران و زبان فارسی در تمام منطقه شبه قاره است، به مثابه یک آتش سوزی برای نسخ خطی و کتاب های چاپ سنگی است زیرا باعث وارد شدن آسیب های جدید بر پیگر نحیف این گوهرهای نایاب و کمیاب می شود.آساق**1723 - انتشار دهنده: محمدرضا منافی

انتهای پیام /*

برچسب ها

فرهنگی

پاکستان

زبان فارسی

کتابخانه گنج بخش

باشگاه مخاطبان ایرنا برای ارسال نظرات از فرم پایین صفحه استفاده کنید. فرستنده * پست الکترونیک کد امنیتی ارسال یادداشت ارسال نظر   موضوع از شما گزارش از ما سخن شما با مسئولین دیدگاه شما با موفقیت ارسال شد.

ارتباط با سردبیر newsroom@irna.ir

تماس بی واسطه با مسئولین

گالری تصاویر پربیننده ترین ها هیلی در پاسخ به اظهارات وزیر امور خارجه آلمان: ایرانی‌ها مرگ بر آلمان نمی‌گویند/ قوانین آمریکا مجزا از بحث برجام است برخی منابع غیر رسمی از حمله موشکی به فرودگاه دمشق خبر می دهند ابومرزوق: بر روی سلاح مقاومت چانه زنی نمی کنیم/رابطه با ایران غیر قابل اجتناب است ایرنا گزارش می دهد؛ شکستن طلسم 15 ساله در قلب اروپا تداوم رایزنی های دیپلماتیک ایران در حاشیه نشست سالیانه سازمان ملل ظریف: مذاکره با آمریکا بی فایده است جدیدترین مطالب سایت تمهیدات ترافیکی بازگشایی مدارس در کهگیلویه و بویراحمد اجرا می شود استاندار: مجموعه مدیریت هرمزگان تمهیدات لازم را برای محرم و صفر در نظر گرفته است بیش از پنج هزارتن انار از باغات سیستان و بلوچستان برداشت شد باغ انار در دامغان/ عکس: میثم اسماعیلی رویداد های خبری یکم مهر در مازندران موضوعات مرتبط

• بین الملل
• آسیا و اقیانوسیه
• فرهنگی
• فرهنگ و ادب