آغاز عملیات هوایی و زمینی ترکیه در خاک سوریه علیه نیروهای کُرد

رئیس‌جمهوری ترکیه روز چهارشنبه ۱۷ مهرماه اعلام کرد که ارتش این کشور عملیات خود علیه نیروهای شبه‌نظامی کرد را در شمال شرق سوریه آغاز کرده است. رجب طیب اردوغان در صفحه توئیتری با اشاره به آغاز این حمله، نام عملیات را «چشمه صلح» اعلام کرده است. رئيس‌جمهوری ترکیه گفته است هدف از این عملیات مبارزه با «تروریسم» و ایجاد یک «منطقه امن» است. وی همچنین نوشته که این عملیات زمینه بازگشت پناهجویان سوری را فراهم می‌کند. رئيس‌جمهوری ترکیه با تاکید بر اینکه هدف اصلی این عملیات، نابودی «تروریسم» در جنوب ترکیه است، مدعی شده که حمله ارتش این کشور موجب حفظ تمامیت ارضی سوریه نیز خواهد شد. ‎ مصطفی بالی، سخنگوی نیروهای دمکراتیک سوریه، که کنترل آن در دست کردهای شمال سوریه است در توئیتی خبر داده که هواپیماهای نظامی ترکیه «غیرنظامیان» را هدف گرفته‌اند. به گفته وی، «مردم منطقه دچار رعب و وحشت زیادی شده‌اند». تلویزیون تی آر تی ترکیه گزارش داده که ارتش این کشور پنج موقعیت را در راس‌العین، در شمال شرقی سوریه و در نزدیکی مرز ترکیه، بمباران کرده است. این تلویزیون همچنین فیلمی از پرواز جنگنده‌های اف-۱۶ ترکیه از یک پایگاه نظامی در دیاربکر پخش کرده است و گفته که آنها وارد این عملیات شده‌اند. در همین نیروهای دمکراتیک سوریه از دولت آمریکا خواسته‌اند که برای حفاظت از جان غیرنظامیان منطقه پرواز ممنوع اعلام کند. ‎ این عملیات سومین عملیات از نوع خود طی چهار سال گذشته است. دولت ترکیه پیش از این دو عملیات «سپر فرات» و «شاخه زیتون» را در نواحی مرزی خود با سوریه انجام داده بود. عملیات «سپر فرات» شهریور ۱۳۹۵ در حوالی شهر مرزی جرابلس در شمال سوریه صورت گرفت و هدف آن پاکسازی منطقه از نیروهای گروه «حکومت اسلامی» و شبه‌نظامیان کرد اعلام شد. عملیات «شاخه زیتون» از دی‌ماه ۱۳۹۶ انجام شد و بیش از دو ماه به طول انجامید. در جریان عملیات شاخه زیتون که علیه نظامیان کرد موسوم به «یگان‌های مدافع خلق» صورت گرفت، شهر کردنشین عفرین مورد حمله قرار گرفت. حمایت فرانسه از کُردها این عملیات در حالی آغاز شده است که ساعاتی پیشتر رئیس‌جمهوری فرانسه در دیدار با سخنگوی «نیروهای دمکراتیک سوریه»، از کردها حمایت کرده بود. بر اساس اعلامیه‌ دفتر امانوئل مکرون در روز چهارشنبه، وی همچنین از طرح ترکیه برای انجام عملیات نظامی در مناطق کردنشین سوریه  به «شدت» ابراز نگرانی کرده بود. در این میان وزارت خارجه سوریه گفته است که با استفاده از راه‌های قانونی در مقابل هرگونه «تهاجم» ترکیه مقابله خواهد کرد. دولت بشار اسد دوباره تاکید کرده است که از بازگشت کردها به آغوش سوریه استقبال می‌کند. کردهای سوریه پس از اشغال بخش وسیعی از خاک این کشور توسط داعش، با حمایت آمریکا وارد جنگ با این گروه تروریستی شدند. بدنبال پاکسازی بخش‌هایی از شمال و شمال شرق خاک سوریه توسط کردها، یک نظام خودمختار محلی برای اداره این منطقه مستقر شده است. گزارش‌ها حاکی است که ترکیه روز سه‌شنبه خودروهای زرهی بیشتری به مرز سوریه فرستاد و وزارت دفاع این کشور گفته که آنکارا آماده انجام عملیات فرامرزی در خاک سوریه است. تحولات تازه در مرز سوریه و احتمال حمله ترکیه به مناطق کردنشین این کشور پس از آن سرعت گرفت که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، از خروج نیروهای ایالات متحده از این مناطق خبر داد. ولی بعد آقای ترامپ تحت فشار گسترده جمهوریخواهان و مخالفان خروج آمریکا از شمال سوریه، تهدید کرد که اگر ترکیه «از حد خود» تخطی کند اقتصاد این کشور را نابود خواهد کرد. در این میان، شبکه «ان‌تی‌وی» ترکیه روز چهارشنبه گزارش داد مقامات ترکیه و آمریکا درباره موضوع ایجاد «منطقه امن» در شمال سوریه مذاکره کردند. بر اساس این گزارش، ابراهیم کالین معاون رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه این موضوع را با رابرت اوبراین مشاور امنیت ملی ایالات متحده آمریکا در میان گذاشته است. این گزارش در ادامه می‌گوید موضوع سفر ماه آینده اردوغان به آمریکا نیز یکی دیگر از محورهای مذاکره میان طرفین بوده است. ایران با عملیات نظامی ترکیه در سوریه مخالفت کرده است. شبکه دولتی «تی‌آر‌تی» ترکیه نیز روز چهارشنبه گزارش داد رجب طیب اردوغان با ولادیمیر پوتین همتای روس خود درباره عملیات سوریه تلفنی گفت‌وگو کرده است. اردوغان گفته است «عملیات نظامی که قرار است ترکیه در شرق رود فرات ترتیب دهد، به تامین صلح و ثبات در سوریه یاری خواهد کرد و راه روند سیاسی در این کشور را باز خواهد کرد». منابع: رویترز، ان‌تی‌وی، تی‌آر‌تی، رادیو فردا/ ف.ق/ ک.ر