انتخابات پارلمانی تاجیکستان؛ یک حزب مخالف و ۶ حزب متحد؟

انتخابات مجلس نمایندگان تاجیکستان و مجلس‌های محلی این کشور روز یکشنبه، ۱ مارس (یازدهم اسفند) برگزار می‌شود. رأی‌گیری از ساعت ۶ صبح آغاز خواهد شد و تا ۸ شب به وقت محلی ادامه‌ خواهد یافت.

تأسیس ۳۴۱۰ مرکز رأی‌گیری

به گفته کمیسیون مرکزی انتخابات و همه‌پرسی تاجیکستان که مسئولیت برگزاری انتخابات را بر عهده دارد، نزدیک چهار میلیون و هشتصد هزار واجدین شرایط، حق رأی دادن در انتخابات را دارند.

در سراسر تاجیکستان ۳۴۱۰ مرکز رأی‌گیری تأسیس شده است. در ۳۰ کشور جهان نیز ۳۹ مرکز رأی‌گیری فعال شده که در نمایندگی تاجیکستان در سازمان ملل متحد، ۲۹ سفارت و ۹ کنسولگری این کشور واقع هستند.

امسال بیش از ۲۱۰ هزار افرادی که تازه به سن ۱۸ رسیده‌اند، برای نخستین بار در انتخابات رأی خواهند داد.

چه کسانی می‌توانند رأی بدهند؟

بر اساس قانون، همه شهروندان تاجیکستان که تا روز انتخابات به سن ۱۸ سالگی می‌رسند، صرف‌نظر از"منسوبیتشان به ملت، نژاد، جنس، زبان، اعتقاد دینی، موقع سیاسی، وضع اجتماعی، تحصیلات و دارایی مال و ملک حقوق انتخاب کردن دارند."

انتخابات پارلمانی در تاجیکستان هر پنج سال یک بار برگزار می‌شود. افرادی می‌توانند داوطلب نمایندگی پارلمان شوند که بالای ۳۰ سال باشند، تحصیلات عالی کرده‌اند و زبان دولتی را بلدند.

مجلس نمایندگان یا مجلس سفلای پارلمان تاجیکستان ۶۳ کرسی دارد. ۴۱ نماینده یا ۶۵ درصد نمایندگان مجلس در حوزه‌های انتخاباتی تک‌نفری انتخاب می‌شوند. ۲۲ نماینده پارلمان یا ۳۵ درصد از اعضای مجلس بر اساس فهرست حزبی برگزیده خواهند شد.

شرکت هفت حزب سیاسی در انتخابات

امسال در انتخابات پارلمانی تاجیکستان هفت حزب سیاسی شرکت می‌کنند. این احزاب در وزارت دادگستری کشور ثبت نام شده و رسماً فعالیت می‌کنند.

این حزبها چنین نام دارند: (به ترتیب الفبای سیریلیک)

حزب اگرری (کشاورزی) تاجیکستان

حزب دموکرات تاجیکستان

حزب اصلاحات اقتصادی تاجیکستان

حزب کمونیست تاجیکستان

حزب سوسیالیست تاجیکستان

حزب سوسیال دموکرات تاجیکستان

حزب خلق دموکرات تاجیکستان

رقابت ۲۴۰ نامزد برای ۶۳ کرسی مجلس

این احزاب طبق فهرست حزبی از حوزه واحد سرتاسری برای ۲۲ کرسی مجلس نمایندگان ۶۵ نفر را نامزد کرده‌اند. ۱۷۵ نفر دیگر در حوزه‌های انتخاباتی تک‌نفری نامزد شده‌اند. یعنی برای تکیه زدن به ۶۳ کرسی پارلمان ۲۴۰ نفر رقابت خواهند کرد.

از همه بیشتر حزب حاکم خلق دموکرات به رهبری امام علی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان به انتخابات پارلمانی نامزد معرفی کرده است و تعداد آنها ۱۰۱ نفر است.

حزب کشاورزی (اگرری) ۴۳ نامزد و حزب اصلاحات اقتصادی ۱۷ نامزد دارند.

• داستان یکی از ۴۸ نامزد زن در انتخابات پارلمانی تاجیکستان
• جایگاه رسانه‌ها در تبلیغات انتخاباتی در تاجیکستان
• انتخابات پارلمانی تاجیکستان؛ با شرکت ۷ حزب، اما بدون رقابت؟

یک حزب مخالف و شش حزب متحد؟

کمترین تعداد افراد را حزب سوسیال- دموکرات تاجیکستان برای انتخابات پارلمانی نامزد کرده است.

این حزب تا حالا نماینده‌ای در پارلمان نداشته و در این انتخابات تنها پنج نفر را بر اساس فهرست حزبی نامزد کرده است.

حزب سوسیال- دموکرات تاجیکستان که حزب مخالف دولت محسوب می‌شود، در حوزه‌های انتخاباتی تک‌نفری نامزد ندارد.

رحمت‌الله‌ زایراف، رئیس این حزب، گرو انتخاباتی را مانع اصلی در راه معرفی تعداد بیشتر نامزدهای حزبش به انتخابات مجلس نمایندگان می‌داند.

طبق قانون انتخابات، هر حزب سیاسی و یا داوطلب نمایندگی پارلمان، پیش از ثبت نامش به حساب ویژه بانکی باید معادل صد نشان‌دهنده (هر نشان‌دهنده ۵۸ سامانی) ، یعنی ۵۸۰۰ سامانی (معادل ۵۸۰ دلار) واریز کند.

در صورتی که حزب سیاسی بیش از پنج درصد رأی انتخاب‌کنندگان را به دست آورد، حق بازپس گرفتن مبلغ انتقال داده‌اش را خواهد داشت.

همین طور نامزدهای انتخابات پارلمانی از حوزه‌های تک‌نفری اگر بیش از ده درصد از آرای انتخاب‌کنندگان حوزه را صاحب شوند، می‌توانند مبلغشان را بازپس بگیرند. در غیر این صورت، این مبلغ‌ها به بودجه دولت واریز می‌شود.

رحمت‌الله‌ زایراف، رئیس حزب سوسیال- دموکرات تاجیکستان یک خودرو شخصی و یک آپارتمان یک اتاقه خودش را در بانکی به گرو گذاشته است تا بخشی از گرو انتخاباتی را برای پنج نامزد این حزب در انتخابات پارلمانی پرداخت کند.

پخش این فایل در دستگاه شما پشتیبانی نمی شود. تاجیکستان برای انتخابات پارلمانی آماده می‌شود حضور ۲۳۴ ناظر خارجی در انتخابات

روند آمادگی برای انتخابات و جریان رأی‌گیری در روز انتخابات را بیش از ۲۳۰ ناظر خارجی از اتحاد کشورهای مستقل مشترک‌المنافع، سازمان همکاری‌های شانگهای و برخی سازمان‌های منطقه‌ای نظارت خواهند کرد.

دفتر نهادهای دموکراتیک و حقوق انسانی سازمان امنیت و همکاری اروپا هیئت کوچکی را برای این کار به تاجیکستان اعزام کرده است. این سازمان گفته است که ارزیابی های نهایی خود را بعد از دو ماه برگزاری انتخابات در گزارشی اعلام خواهد کرد.

این نهاد اروپایی دست کم ۴ انتخابات پارلمانی گذشته در تاجیکستان را مغایر با معیارهای بین‌المللی ارزیابی کرده است.

انتخابات بدون حزب نهضت اسلامی

در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۵ حزب حاکم خلق دموکرات۵۱ کرسی، حزب کشاورزی ۵ کرسی، حزب اصلاحات اقتصادی ۳ کرسی، حزب کمونیست ۲ کرسی و احزاب سوسیالیست و دموکرات هر کدامی یک کرسی به دست آوردند.

حزب نهضت اسلامی و حزب سوسیال- دموکرات در انتخابات گذشته نتوانستند به پارلمان راه یابند. در سه انتخابات پارلمانی سال‌های ۲۰۰۰، ۲۰۰۵ و ۲۰۱۰ حزب نهضت اسلامی هر بار دو کرسی را به خود اختصاص می‌داد.

حزب نهضت اسلامی تاجیکستان به دست داشتن در کودتای نافرجام ژنرال عبدالهلیم نظرزاده، معاون پیشین وزیر دفاع این کشور در اوایل ماه سپتامبر سال ۲۰۱۵، متهم شد. تقریباً ماهی بعد از وقوع این حادثه، دادگاه عالی کشور حزب نهضت اسلامی را یک سازمان تروریستی و افراط‌‌گرا شناخت و فعالیتش را در قلمرو این کشور ممنوع کرد.

دادگاه ۱۳ فعال این حزب را به دوره‌های طولانی و حبس ابد محکوم کرد. محی‌الدین کبیری، رهبر این حزب حالا با تعدادی از طرفدارانش در اروپا پناهنده است.