لزوم بازنگری آموزش پزشکی در دانشگاه های علوم پزشکی در دوران کرونا

به گزارش خبرگزاری مهر، روزنگار کمیته تحلیل اپیدمیولوژیک کووید ۱۹ که از سوی معاونت آموزشی وزارت بهداشت منتشر می‌شود در گزارشی به موضوع بازنگری آموزش پزشکی در دانشگاه‌های علوم پزشکی در دوران کرونا پرداخته است.

این گزارش که نمونه‌هایی از دانشگاه‌های دنیا را در دوران کرونا عنوان کرده این سئوال را مطرح کرده است که آیا محتوی آموزش پزشکی فعلی، می‌تواند پاسخگوی پاندمی باشد؟

در این گزارش آمده است: «از زمان‌های گذشته، پاندمی یکی از پیچیده‌ترین موضوعات بشریت بوده و منجر به تلفات گسترده‌ای نیز شده است. کروناویروس یک پاندمی بدون واکسن و درمان مؤثر بوده و این باعث نگرانی‌های کارکنان سلامت و جامعه شده است.

جهانی شدن و تأثیر آن در مؤلفه‌های اجتماعی سلامت، نابرابری‌ها را بیشتر و شرایط را سخت‌تر می‌کند. در شرایط فعلی، پزشکان نقش اصلی را در مبارزه با کووید ۱۹ در بیمارستانها ایفا کرده و
حتی به قیمت نادیده گرفتن سلامتی خود، تمام تلاش خود را برای مقابله با آن، به کار می‌برند.

با این حال، این بیماری سریعاً گسترش یافته و بیشتر، خارج از بیمارستان‌ها است. برای صاف کردن منحنی و کاهش اپیدمی، کنترل آن در جامعه کارآمدتر خواهد بود. از جمله پارامترهای موفقیت در کنترل بیماری در جامعه، شناسایی بیماران، قرنطینه، ایزولاسیون، فاصله گذاری فیزیکی، رعایت بهداشت و ماسک صورت هستند؛ که باید به طور مداوم ادامه یابند.

به احتمال زیاد عدم تطابق بین علوم مبتنی بر شواهد و پاسخ جامعه به این شواهد، وجود دارد و نقش مسئولین سلامت در متقاعد کردن مردم درباره اقدامات توصیه شده، به صورت نسبی مؤثر است.»

این گزارش به موضوع آموزش پزشکی پرداخته و یادآور شده است: از طرفی کروناویروس تأثیر بی سابقه‌ای در آموزش پزشکی در کل دنیا داشته و منجر به لغو سخنرانی‌ها، امتحانات، دروس اختیاری و در نهایت، تعطیلی دانشگاه‌ها شده است. کمبود برنامه‌های جامعه نگر در خصوص کووید ۱۹، جنبه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و پزشکی آموزش پزشکی را به چالش می‌کشد.

در این شرایط دانشجویان برای ارائه مراقبت‌های سلامتی در سراسر جهان، بسیج شده‌اند. در انگلستان دانشجویان سال آخر پزشکی، زودتر از موعد فارغ التحصیل می‌شوند؛ تا به پزشکان خط مقدم، بپیوندند. دانشگاه بیرمینگام، ۷۰۰ دانشجوی پزشکی داوطلب را برای ارائه خدمات رایگان، به NHS فرستاده است.

در چنین شرایطی، فرصت‌های بی نظیری برای خودآموزی های بالینی و نیز فعالیت‌های تحقیقاتی، پیش می‌آید. این تجربیات بدون شک در آموزش و پیشرفت دانشجویان پزشکی، سودمند خواهند بود. تأمل در این تجربیات و استفاده از آنها برای بازنگری برنامه‌های آموزشی پزشکان آینده، ضروری است.

دانشکده‌های پزشکی، شروع به سازگاری با پاندمی کووید ۱۹ کرده‌اند؛ که از جمله آنها ارائه خدمات از راه دور و آموزش‌ها و آزمون‌های از راه دور است. با این حال از دانشگاه‌ها خواسته شده با
سرعت بیشتر به تدوین استراتژی‌های انعطاف پذیر برای مقابله با چالش‌های اخیر و ایجاد فرصت‌های جدید آموزشی، بپردازند.

متأسفانه جواب سؤال آیا محتوی آموزش پزشکی فعلی می‌تواند پاسخگوی پاندمی باشد؟ با توجه به تجربیات موجود، «بله» نیست. برنامه ریزان باید برای آمادگی در برابر پاندمی، محتوی ها را
بازبینی و بازنگری‌های لازم را انجام دهند.

موارد زیر باید در کوریکولوم های جدید مد نظر قرار گیرد: شبیه سازی پاندمی، حاکمیت در پاندمی، اپیدمیولوژی، مفهوم پاسخگویی اجتماعی، جنبه‌های اخلاقی و معضلات آن، رویکردهای بین رشته‌ای، مدل‌های مبتنی بر جامعه، مدل‌های جامعه محور.

آموزش پزشکی مبتنی بر جامعه، به مفهوم ارائه آموزش‌ها در بستر جامعه است. فراگیران بخشی از جامعه شده و یادگیری در جامعه رخ می‌دهد. جامعه محوری و پاسخگویی اجتماعی، نشان دهنده
اهمیت تأمین نیازهای سلامت جامعه و بازتاب آن در محتوای درسی است.

اگر دانشکده‌های پزشکی از چنین رویکردهایی استفاده و اصول آموزش مبتنی بر جامعه و پاسخگویی اجتماعی را پیاده سازی کنند، دانشجویان پزشکی به خوبی برای پاندمی ها آماده می‌شوند، در جامعه کار می‌کنند و پاسخگوی نیازهای جامعه، خواهند بود. انتظار می‌رود چنین آماده سازی هایی با شیوه‌های واقع بینانه تر، به مبارزه با تهدیدات احتمالی در آینده کمک کند.

این گزارش ترجمه از دو نشریه آموزش پزشکی آنلاین و پزشکی بالکان بوده است.