اخبار ماتریالیسم تاریخی

در گفت‌وگو با کامران متین: جنبش ژینا، مسئله‌ی ملل و «سیاست هویت» در ایران
رادیو زمانه

در گفت‌وگو با کامران متین: جنبش ژینا، مسئله‌ی ملل و «سیاست هویت» در ایران

رادیو زمانه - ۱۵ بهمن ۱۴۰۲
جنبش انقلابی «ژینا» (زن، زندگی، آزادی) برای اولین بار پس از انقلاب ۵۷ مسئله‌ی اقلیت‌های ملی را به کانون مناقشات سیاسی و تأملات روشنفکری فراخواند. اما فضای گفت‌وگو در این مورد از همان ماه‌های ابتدایی جنبش تا به امروز تنش‌آمیز بوده است. بخشی از این امر ناشی از بن‌بست‌های... نتایج منفی نظری و عواقب فاجعه‌آمیز سیاسی این حادث یا ثانویه تلقی کردن امر بین‌الملل در ماتریالیسم تاریخی به‌مثابه‌ی یک نظریه‌ی عام اجتماعی را می‌توان در ناکامی مارکسیسم در تبیین و تعامل با پدیده‌ی ناسیونالیسم به روشن‌ترین وجه مشاهده کرد

میکائیل لووی: «آری! شور ضروری است، اما سازماندهی و سیاست نیز»

رادیو زمانه - ۱۴ بهمن ۱۴۰۲
این مصاحبه‌ بخشی از گفت‌وگویی است که در پاریس و در ماه‌ آگوست ٢٠١٩ منصور تیفوری با همراهی کاوه‌ قریشی با میکائیل لووی (میشل لووی)‌ انجام داده‌‌ است. میکائیل لوی به‌ چند پرسش کاوه‌ قریشی درباره‌ی روژاوا و اشغال عفرین توسط دولت ترکیه‌ پاسخ داد، که‌ متن آن قبلن... در تز اول تزهای مفهوم تاریخ بنیامین با برساختن یک تمثیل می‌خواهد استدلال کند که‌ اتحادی بین الهیات و ماتریالیسم تاریخی لازم است
رویکرد چپ‌های ایران نسبت به نظریه داروین چه بود؟
خبرگزاری مهر

رویکرد چپ‌های ایران نسبت به نظریه داروین چه بود؟

خبرگزاری مهر - ۲۰ دی ۱۴۰۲
به گزارش خبرنگار مهر، عصر روز گذشته (سه شنبه ۱۹ دی ماه) نشست «چپ داروینی به روایت ایرانیان» با سخنرانی محمد معصومی، پژوهشگر تاریخ علم در مؤسسه حکمت و فلسفه برگزار شد. معصومی در ابتدای سخنانش گفت: حدود ۱۲ سال است که د رباره نظریه تکامل در ایران مشغول پژوهش... ماتریالیسم دیالکتیک و ماتریالیسم تاریخی
مفروضات جان‌سخت: ملت‌های فرودست در موضع چپ
رادیو زمانه

مفروضات جان‌سخت: ملت‌های فرودست در موضع چپ

رادیو زمانه - ۸ دی ۱۴۰۲
محمدرضا نیکفر طی سال گذشته در سلسله یادداشت‌هایی درباره‌ی جنبش انقلابی ژینا، مسائل بسیار جدی و در عین حال مناقشه‌برانگیزی را مطرح کرده است. در جدیدترین یادداشت‌اش تحت عنوان «چالش چپ» به بررسی بحران چپ ایرانی و ضرورت بازاندیشی در موضع آن با توجه به تغییرات جهانی، منطقه‌ای و...اینکه اساساً بنیان این مفرضات را می‌توان در دولتِ‌ملی‌محور بودن فهم چپ از تغییر اجتماعی و یا عمیق‌تر، باید در اروپامحوری ماتریالیسم تاریخی مارکس ردیابی کرد بحث مفصل و جذابی است
کدام افق چپ؟ ما در کجای جهان ایستاده‌ایم؟
رادیو زمانه

کدام افق چپ؟ ما در کجای جهان ایستاده‌ایم؟

رادیو زمانه - ۲۹ آذر ۱۴۰۲
پیش از شروع، یک توضیح برای خوانندگان: در سوگند‌نامه‌ی بقراط اصلی هست مبتنی بر اینکه همان اندازه که یک بیمار حق دارد پزشک خود را انتخاب کند، یک پزشک هم می‌تواند -مطابق با شرایط ویژه‌ای- بیمار خود را انتخاب کند. در مثل مناقشه نیست: نه خوانندگان بیمار هستند نه... در طول تمام این اتفاقات چپ‌های اروپا یا به دشنام گفتن به یکدیگر مشغول بودند یا برای پنهان نگه‌داشتنِ هاج و واجی‌شان با پوزخند به این «تلاش مذبوحانه» که «از نظر ماتریالیسم تاریخی محکوم به شکست بود» می‌نگریستند

جامه‌های مندرس در جعبه‌های سیستمی ـ به بهانه سمینار "چپ از نگاه امروز"، محمود تجلی مهر - Gooya News

گویا - ۲۲ آذر ۱۴۰۲
اتاق فکر چپ سبز روز ۹ دسامبر ۲۰۲۳ سمیناری به نام "چپ از نگاه امروز" در شبکه "زوم" برگزار کرد که محمدرضا نیکفر و علیرضا بهتویی سخنرانان آن بودند. هدف سمینار تا آنجا که به عنوان شنونده دریافتم، بررسی جایگاه عمومی چپ در جهان و در ایران بود. برای... محمدرضا نیکفر در سخنان خود تفکر "جعبه"‌ای را به همه چپ‌های ایرانی نسبت داد و این که این تفکر تحت تاثیر "مارکسیسم روسی" و "ماتریالیسم تاریخی"، جهان و سیاست خود را با کلیشه‌ها و به گفته او "جعبه"‌ها توضیح می‌داد
غرب زدگی مانند طاعون و نوعی اضمحلال فرهنگی است/ جلال آل‌احمد از مفهوم غرب‌زدگی در ساحت فرهنگی و فکری استفاده می‌کند
خبرگزاری دانشجو

غرب زدگی مانند طاعون و نوعی اضمحلال فرهنگی است/ جلال آل‌احمد از مفهوم غرب‌زدگی در ساحت فرهنگی و فکری استفاده می‌کند

خبرگزاری دانشجو - ۱۳ آذر ۱۴۰۲
 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو به نقل از روابط عمومی شبکه کتاب، سیدجواد میری با اشاره به چگونگی آشنایی جلال آل‌احمد با ادبیات چپ در جهان، گفت: یکی از نقاط کانونی جریان چپ در جهان وجود پدیده‌ای به نام «امپریالسیم» است. این پدیده یا استکبار به نوعی رد هیئت... امپریالیسم در این جریان بیشتر ذیل نگاه دیالکتیک و ماتریالیسم تاریخی است و در گام بعدی اقتصاد مطرح می‌شود

باقر مومنی و بازنگری در مواجهه با تاریخ

رادیو زمانه - ۵ آذر ۱۴۰۲
باقر مومنی نویسنده، تاریخ‌پژوه، پژوهشگر و فعال سیاسی یکشنبه ۲۸ آبان ۱۴۰۲ در سن ۹۷ سالگی در پاریس درگذشت. مومنی از معدود پژوهشگران معاصر سنت چپ در ایران بود، که در کنار انجام مطالعات اجتماعی و سیاسی، به کار تاریخ‌پژوهی ــ نه تاریخ‌نگاری ــ نیز گرایش داشت. برایِ مومنی... مارکسیسم مومنی در پرداخت به وضعیت پیشاسرمایه‌داری ایران (سال‌هایِ قبل از انقلاب مشروطیت)، مبتنی بر چهارچوب نظری ماتریالیسم تاریخی است که مومنی از آن به‌عنوان یک رویکرد علمی در فهم تاریخ یاد می‌کند که بر تغییر شیوه تولید و مناسبات طبقاتی متمرکز است

جلال ملکشا: شاعر واژه‌های اسیر

رادیو زمانه - ۱۱ آبان ۱۴۰۲
دهم آبان‌ سال جاری سومین سال‌مرگ جلال ملکشا (۱۳۳۰-۱۳۹۹) بود. او شاعری نوگرا، داستان‌نویس، منتقد ادبی، فعال فرهنگی و زندانی سیاسی سابق روژهلات (کوردستان ایران) بود. اما ملکشا عمدتاً با تجربه‌های بدیع شعری‌اش شناخته می‌شود. جلال فقط شعر نمی‌سرود، بلکه در شعرهایش می‌زیست. گرچه در انزوا زندگی کرد، اما... از جمله تأثیرگذارترین آن‌ها «بهروز حقی منیع» -از اعضای سازمان چریک‌های فدائیان خلق و اهل تبریز- بود که در زندان «ماتریالیسم تاریخی» را تدریس می‌کرد
ایران در دوره رضاخان چگونه تبدیل به یک پادگان بزرگ شد؟ / نظریه استبداد منور چگونه شکل گرفت؟
خبر آنلاین

ایران در دوره رضاخان چگونه تبدیل به یک پادگان بزرگ شد؟ / نظریه استبداد منور چگونه شکل گرفت؟

خبر آنلاین - ۱ آبان ۱۴۰۲
گروه اندیشه:خانه اندیشمندان علوم انسانی مراسم بررسی و رونمایی از کتاب «حکومت قانون و دولت پادگانی» را برگزار کرد و در آن دکتر علیرضا ملایی توانی استاد تمام پژوهشگاه علوم انسانی، دکتر محمدعلی بهمنی قاچار پژوهشگر حوزه تاریخ، و دکتر حسین آبادیان استاد تمام دانشگاه بین المللی امام خمینی و... اما شومیاتسکی خیلی در چارچوب ماتریالیسم تاریخی و دیالکتیک عمل نمی کرد، به همین دلیل می گوید رضاشاه را انگلیسی ها برای تحقق چه اهدافی آورده اند