هشدار نیروهای خودی درباره تصرف پاسگاه‌های مرزی توسط ارتش بعث عراق

به گزارش خبرنگار مهر، چهل سال پیش در چنین روزهایی ملت ایران که به‌تازگی از بند جور و ستم رژیم طاغوت رسته و طعم شیرین پیروزی انقلاب را مزمزه می‌کرد، ناباورانه شاهد تجاوز ارتش بعث عراق به فرماندهی صدام به مرزهای غربی و جنوبی کشورش شد؛ تجاوزی که از سوی قدرت‌های غربی بالاخص آمریکا مورد پشتیبانی قرار گرفت و نهایتاً به عنوان طولانی‌ترین جنگ در سده‌های اخیر شناخته شد!

به همین مناسبت با مراجعه به جلد نهم روزشمار مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با عنوان «تصمیم صدام به جنگ علیه ایران» حوادث آن روزها را مورد بازخوانی قرار می‌دهیم.

۲۲ شهریور ۱۳۵۹ در حالی آغاز می‌شود که از روز سه‌شنبه هفته گذشته، کلیه پاسگاه‌ها و مرکز گروهان خان‌لیلی به تصرف نیروهای مهاجم ارتش عراق درآمده است و نیروهای خودی همچنان درصدد اجرای عملیاتی برای بازپس‌گیری این منطقه هستند، [۱]

پیشروی تانک‌های عراقی در مرزهای شمال غربی

همچنین تانک‌های عراق به‌سوی پاسگاه‌های سلمان‌کشته، سانواپا و بازرگان در حال پیشروی هستند. به طوری که گروهان سومار طی گزارشی هشدار داده است: چنانچه از طریق مقتضی از ارتش کمک به پاسگاه‌های فوق نرسد و اقدام جدی نگردد پاسگاه‌های تابعه گروهان سومار به تصرف عراق درخواهد آمد. [۲] پاسگاه تلخاب نیز وضعیت مشابهی داشته و همانند پاسگاه بازرگان، تقاضای کمک فوری کرده است. [۳]

علاوه بر نواحی مختلف سومار، نفت‌شهر نیز زیر آتش سنگین عراق قرار گرفته و اوضاع شهر متشنج است. [۴] عصر امروز درگیری شدیدی در منطقه نفت‌شهر رخ داد.

"به طوری که گروهان سومار طی گزارشی هشدار داده است: چنانچه از طریق مقتضی از ارتش کمک به پاسگاه‌های فوق نرسد و اقدام جدی نگردد پاسگاه‌های تابعه گروهان سومار به تصرف عراق درخواهد آمد"به‌طوری‌که با آتش متقابل نیروهای خودی مواضع و سنگرهای عراق درهم کوبیده شد و به دشمن تلفاتی وارد آمد. [۵]

ازسرگیری آتش دشمن در قصرشیرین

اوضاع قصرشیرین و اطراف آن نیز پس از چند روز آرامش نسبی، بار دیگر به‌هم ریخته است و از ساعت ۱۳ امروز، ارتش عراق با آتشباری روی مسیر جاده قصرشیرین به سرپل ذهاب به مدت دو ساعت این جاده را بند آورده است. [۶] دشمن بعثی عراق از ساعت ۶ بعدازظهر نیز شهر قصرشیرین و پاسگاه پرویز را با توپخانه سنگین خود تا بامداد روز بعد، زیر آتش شدید گرفت و نیروهای مستقر در این پاسگاه نیز به آتش توپخانه عراق پاسخ دادند. [۷] گزارش تلفنی گروهان قصرشیرین حاکی است در ساعت ۱۹:۳۰ دقیقه، تعدادی از تانک‌های ارتش بعث عراق از روبه‌روی پاسگاه تنگاب‌نو شروع به پیشروی نموده که بلافاصله از واحد ارتش مستقر در خرناصرخان تقاضای پشتیبانی شده که به آتش واحد موصوف، تانک‌های دشمن درهم کوبیده شده و مجبور به عقب‌نشینی شدند.» [۸]

تجاوز عراق به حریم هوایی ایران

علاوه بر حملات توپخانه‌ای و پیشروی تانک‌ها، عراقی‌ها از طریق هوایی نیز به حریم هوایی کشور تجاوز کردند. در ساعت ۲۰:۳۰ دقیقه، ۲ فروند میگ عراقی به حریم فضایی ایران در نوار مرزی قصرشیرین تجاوز کردند که بلافاصله با به پرواز درآمدن فانتوم‌های ایران و تعقیب میگ‌های دشمن، آن‌ها متواری شده و در این نبرد هوایی، یکی از هواپیماهای عراقی به‌وسیله فانتوم‌ها هدف قرار گرفت و سرنگون شد.

[۹]

هنگ ایلام نیز در گزارشی اعلام کرد که در ساعت ۱۵ امروز، یک فروند هواپیمای عراقی به ایستگاه (سایت) نخجیر حمله کرد که براثر تیراندازی مأموران ایستگاه (سایت)، متواری شده و در حین فرار، کوه‌های اطراف ایلام را بمباران کرد، اما قبل از خروج از مرزهای کشور، در کوه‌ها در منطقه چمن‌بولی واقع در ۶۵ کیلومتری غرب شهرستان ایلام سقوط کرد. [۱۰]

درحالی‌که در مناطق مرزی قصرشیرین و ایلام نبردهای سختی میان قوای مهاجم عراق و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در جریان است، امروز بنی‌صدر، رجایی و هیئت همراه وارد کرمانشاه شدند و به مدت ۱۳ ساعت، در دو جلسه صبح و عصر با فرماندهان قوای مسلح ارتش، سپاه و ژاندارمری در محل ستاد عملیات مشترک غرب کشور وارد شور و جلسه شدند. این دو جلسه با تصمیمات مهمی همراه بود و آقایان بنی‌صدر و رجایی در پایان این جلسات وضع امنیتی غرب کشور را مطلوب اعلام کردند. به گفته رجایی، نخست‌وزیر، یکی از تصمیمات مهم این دو جلسه امنیتی تشکیل یک ستاد عملیات مشترک در تهران است تا در رفع نارسایی‌ها و هماهنگی نیروها سرعت بیشتری به خرج داده شود.

روز پرحادثه در مرزهای جنوبی کشور

برای مرزهای خوزستان، به‌خصوص منطقه عمومی خرمشهر و آبادان، امروز روز پرحادثه‌ای بود؛ زیرا عراقی‌ها علاوه بر تعرضات مرزی، دست به تحکیم و تقویت بیشتر نیروها و تجهیزات خود زدند، طوری که گزارش ستاد مشترک ارتش حاکی است: «با توجه به گسترش اخیر یگان‌های عراقی در مرزهای خوزستان و طی تجاوزاتی که این کشور در منطقه لشکر ۸۱ انجام داده، چنین استنباط می‌شود که ممکن است عراق حمل اصلی خود را در منطقه خوزستان انجام دهد.» در پایین این دستورالعمل از کلیه یگان‌های نیروی زمینی مستقر در منطقه خوزستان خواسته‌شده که گسترش پدافندی خود و سایر اقدامات تأمینی ازجمله تجهیز پاسگاه‌ها ازنظر نیرو و تجهیزات را به عمل‌آورند. [۱۱]

ازجمله حوادث دیگر امروز را می‌توان پیاده شدن تعداد زیادی سرباز عراقی در مقابل مرز خرمشهر در خاک عراق [۱۲]، استقرار موشک‌های زمین‌به‌هوای سام در منطقه مقابل استان خوزستان در خاک عراق به وسعت ۲۰ کیلومتر به‌همراه تعداد زیادی تانک و زره‌پوش در اطراف آن‌ها [۱۳]، نام برد.

در منطقه عمومی خرمشهر و آبادان، پیش از حمله صبحگاهی عراق که برای نیروهای نظامی ایران مسجل شده بود، نیروهای خودی برای جلوگیری از نفوذ دشمن، پیش‌دستی کرده و بنا به گفت یک مقام آگاه از سپاه خرمشهر در ساعت ۳:۱۵ دقیقه بامداد شنبه، افراد نظامی ایران توانستند از مرز عراق عبور کنند و پاسگاه بوارین عراق را که در مقابل منطقه جرگه ایران است، مین‌گذاری کنند که به دنبال آن، پاسگاه مزبور براثر تیراندازی‌های قوای نظامی ایران منهدم شد.

انکار گروه‌های سیاسی مختلف در دخالت خود در جریان کودتای نقاب

درحالی‌که تهدید عراق هرروز جدی‌تر می‌شود، در داخل نیز نظام جمهوری اسلامی، با مشکلات متعدد امنیتی و سیاسی روبه‌رو است.

"[۲] پاسگاه تلخاب نیز وضعیت مشابهی داشته و همانند پاسگاه بازرگان، تقاضای کمک فوری کرده است"ازجمله اینکه در کنار درگیری‌های مربوط به گروه‌های سیاسی، تبعات مسئله کودتای ۱۸ تیر گذشته هنوز مبتلابه نظام است. از طرف دیگر، گروه‌های سیاسی همچون سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و سازمان چریک‌های فدایی خلق که رفته‌رفته ماهیت ضدانقلابی و برانداز آنها آشکارتر می‌شود، سعی در انکار دخالت خود در جریان کودتای نقاب دارند. [۱۴]

دستگیری فرمانده پیشین نیروی هوایی

تیمسار باقری، فرمانده پیشین نیروی هوایی که در زمان حمله نظامی تکاوران امریکایی به طبس به دستور بنی‌صدر حکم بمباران بقایای اجساد و لاشه هواپیما و بالگردهای امریکایی را صادر کرده بود و از سوی حاکم شرع دادگاه‌های ویژه ارتش ممنوع‌الخروج شده بود، ساعت ۶ صبح امروز در حین خروج از کشور، توسط پاسداران انقلاب در فرودگاه مهرآباد دستگیر شد. [۱۵]

ادامه دارد…

منابع

[۱] سند شماره ۲۷۶۸۸۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به تهران (ر) مرز (ژاجا)، ۲۲/۶/۱۳۵۹.

[۲] سند شماره ۲۸۳۱۷۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ۰۵ ژ (رکن ۳) به فرمانده ع م غ (رکن ۳)، ۲۲/۶/۱۳۵۹، برابر گزارش گروهان سومار؛ و سند شماره ۲۷۶۸۸۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به تهران فرمانده ژ، ۲۲/۶/۱۳۵۹، برابر اعلام یگان سومار.

[۳] سند شماره ۲۷۶۸۲۰ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به تهران فرمانده ژاجا (دایره عملیات)، ۲۲/۶/۱۳۵۹.

[۴] روزنامه کیهان، ۲۳/۶/۱۳۵۹، ص ۲، خبرنگار کیهان از قصرشیرین.

[۵] سند شماره ۶۵۱۲۴ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه مرکز فرماندهی به سماجا ۳ (مرکز فرماندهی)، ۲۲/۶/۱۳۵۹، ساعت ۱۵:۳۰ دقیقه؛ و روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۴/۶/۱۳۵۹، ص ۴، به نقل از خبرگزاری پارس در گفت‌وگو با فرماندار قصرشیرین، ۲۳/۶/۱۳۵۹.

[۶] سند شماره ۳۴۴۴۴ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی جمهوری اسلامی ایران به وزارت کشور، ۲۳/۶/۱۳۵۹، برابر تلفنگرام واصله از شهربانی قصرشیرین، ۲۲/۶/۱۳۵۹.

[۷] روزنامه کیهان، ۲۳/۶/۱۳۵۹، ص ۲، خبرنگار کیهان از قصرشیرین.

[۸] سند شماره ۲۷۶۸۸۶ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به تهران فرمانده ژاجا (دایره عملیات)، ۲۲/۶/۱۳۵۹، برابر گزارش گروهان قصرشیرین.

[۹] روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۴/۶/۱۳۵۹، ص ۴، به نقل از خبرگزاری پارس در گفت‌وگو با آذربان فرمانده سپاه قصرشیرین.

[۱۰] سند شماره ۲۸۳۴۰۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ۰۵ (رکن ۳) به تهران ف ژاجا (مرکز فرماندهی)، ۲۲/۶/۱۳۵۹، برابر گزارش هنگ ژاندارمری ایلام.

[۱۱] سند شماره ۵۰۵۸۹ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا ۳ (مرکز فرماندهی) به نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، ۲۲/۶/۱۳۵۹؛ و سند شماره ۲۱۴۲۰ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش استانداری خوزستان، شماره سریال ۸، ص ۳، ۲۳/۶/۱۳۵۹، بنا به گزارش لشکر ۹۲ زرهی (رکن ۳)، ۲۲/۶/۱۳۵۹.

[۱۲] سند شماره ۵۰۵۹۹ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش سماجا ۳ (مرکز فرماندهی)، ۲۲/۶/۱۳۵۹.

[۱۳] سند شماره ۵۱۲۸۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش سماجا ۳ (مرکز فرماندهی)، ۲۲/۶/۱۳۵۹.

[۱۴] روزنامه کیهان، ۲۳/۶/۱۳۵۹، ص ۳؛ و روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۳/۶/۱۳۵۹، ص ۱۰.

[۱۵] روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۳/۶/۱۳۵۹، ص ۱۰.