کرونا؛‌ روند بهبود بیمار بعد از بستری شدن در بخش مراقبت‌های ویژه چگونه است؟

حق نشر عکس

Reuters

شمار افرادی که به دلیل ابتلا به کووید-۱۹ به مراقبت‌های ویژه نیاز پیدا کرده‌اند در سراسر جهان از حد طبیعی بالاتر رفته است.

در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان، مبارزه برای زنده ماندن با کمک تجهیزات پیشرفته ادامه دارد. دستگاه‌هایی که هم در نفس کشیدن و انجام سایر اعمال حیاتی اولیه به بیمار کمک می‌رسانند و هم داروها را به بدن او وارد می‌کنند.

از آنجایی که هنوز درمان اثبات‌شده‌ای برای کووید-۱۹ وجود ندارد، اساس کار در بخش مراقبت‌های ویژه بر این است که حین مبارزه سیستم ایمنی بدن با ویروس، اکسیژن کافی به ریه‌های بیمار وارد شود. اما به گفته کارشناسان این تازه نقطه شروع دوره بهبودی به حساب می‌آید.

بیمارانی که مراقبت‌های ویژه رویشان موفق عمل کرده و آماده ترک بیمارستان هستند، برای بهبودی کامل سفر پیچیده‌ای پیش رو دارند که ممکن است سال‌ها به طول بینجامد و زخم‌های روانی عمیقی به جای بگذارد.

• کرونا؛ دستگاه‌های تنفس در خانه و بیمارستان، آنچه باید بدانیم
• کرونا؛ چرا کادر درمانی بریتانیا از کیسه زباله برای حفاظت خود استفاده می‌کنند؟
• کرونا در ایتالیا؛ 'باید تصمیم بگیریم کدام بیمار را درمان کنیم و کدام را درمان نکنیم'

یادگیری دوباره نفس کشیدن

بیماری که مدتی طولانی در بخش درمان/مراقبت‌های ویژه بوده، طبیعی است برای یادگیری دوباره راه رفتن و حتی نفس کشیدن، به فیزیوتراپی نیاز داشته باشد.

"دستگاه‌هایی که هم در نفس کشیدن و انجام سایر اعمال حیاتی اولیه به بیمار کمک می‌رسانند و هم داروها را به بدن او وارد می‌کنند"

این بیماران ممکن است روان‌پریش شوند و اختلال استرس پس از سانحه را تجربه کنند. هر چقدر دوره درمان آن‌ها طولانی‌تر باشد، زمان بیشتری طول خواهد کشید تا به حالت طبیعی خود برگردند.

حق نشر عکس

Getty Images

یوید هپبورن، پزشک بخش مراقبت‌های ویژه در بیمارستان رویال گوئنت بریتانیا می‌گوید:‌ "اگر کارتان به بخش مراقبت‌های ویژه کشیده شود، این تجربه زندگی‌ شما را تغییر خواهد داد. حتی اگر حالتان بهتر شود، هزینه زیادی برایتان به همراه خواهد داشت. بیماران ما وقتی به هوش می‌آیند، آنقدر ضعیف هستند که بدون کمک نمی‌توانند بنشینند.

بسیاری از آن‌ها به دلیل ضعف شدید توانایی بلند کردن دست‌شان از روی تخت را هم ندارند."

اگر بیمار نیاز به تغذیه از طریق لوله داشته باشد، ممکن است در حرف زدن و بلعیدن هم دچار مشکل شود.

دکتر هپبورن در توییتر خود همچنین نوشته: " عده‌ای دچار اختلال استرس پس از سانحه، مشکلات شناختی و نگرانی در مورد تصویر بدنی‌ خود می‌شوند. حال آن‌ها به مرور بهتر می‌شود اما ممکن است یک سال طول بکشد و به یک لشکر متخصص شامل فیزیوتراپ، کارشناس گفتاردرمانی، روانشناس و کادر پرستاری نیاز باشد تا چنین چیزی میسر شود."

حق نشر عکس

Getty Images

به عقیده این متخصص زمانی که فرد در بخش مراقبت‌های ویژه می‌گذراند تنها نوک کوه یخ به حساب می‌آید و سلامتی بیمار ممکن است دچار اختلالات زیادی شود که به مراقبت‌های طولانی مدت نیاز دارند.

"استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی برای چند هفته، تنها شمه کوچکی از کل فرایند به حساب می‌آید."

اختلال روان‌پریشی بخش مراقبت‌های ویژه

روان‌پریشی یا هذیان‌ بخش مراقبت‌های ویژه اختلالی رایج به حساب می‌آید و طبق پیش‌بینی‌ها بین یک چهارم تا یک سوم بیماران بستری در این بخش به آن دچار می‌شوند.

دیوید آرونوویچ، روزنامه‌نگار بریتانیایی که سال ۲۰۱۱ به دلیل ابتلا به ذات‌الریه در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد به بی‌بی‌سی از تجربه به هوش آمدن در این بخش گفت: "بی تعارف بگویم، به تدریج دیوانه‌ و دیوانه‌تر می‌شدم.

"از آنجایی که هنوز درمان اثبات‌شده‌ای برای کووید-۱۹ وجود ندارد، اساس کار در بخش مراقبت‌های ویژه بر این است که حین مبارزه سیستم ایمنی بدن با ویروس، اکسیژن کافی به ریه‌های بیمار وارد شود"دچار توهم‌های شنیداری شده‌ بودم. فکر می‌کردم حرف‌هایی را می‌شنوم که در واقع نمی‌شنیدم. حس می‌کردم اتفاقاتی برایم می‌افتند که در حقیقت رخ نمی‌دادند. به تدریج به این باور رسیدم که کادر بیمارستان من را به یک زامبی تبدیل کرده‌اند. دست آخر هم تصور می‌کردم آن‌ها قصد خوردن من را دارند.

"

او در ادامه گفت:‌ "به این ترتیب، سه یا چهار روز را در نکبت‌بارترین هراس دوران زندگی‌‌ام سپری کردم."

Image caption

دیوید آرونوویچ

او کمی بعد متوجه شد بسیاری از مردم تجربه‌ای مشابه را از سر می‌گذرانند و این پدیده‌ایست که از دهه ۱۹۶۰ در بیماران بخش مراقبت‌های‌ ویژه گزارش شده است.

پژوهشگران عوامل زیادی را در بروز این اختلال مؤثر می‌دانند که بیماری، کمبود اکسیژن در مغز، داروهای مسکن و آرام‌بخش و حتی محرومیت از خواب در پی از بین رفتن اثر این داروها از جمله آن‌هاست.

اما آرونوویچ می‌گوید روان‌پریشی بخش مراقبت‌های ویژه مسأله‌ایست که هنوز هم به ندرت در موردش حرف زده می‌شود چون بیماران می ترسند به عنوان یک دیوانه یا فریب‌خورده از سوی دیگران طرد شوند.

• کرونا؛ همه آنچه باید درباره ماسک بدانید
• ترس کرونا و تغییر طرز فکر ما
• زنی که اولین ویروس کرونا را کشف کرد
• چرا تئوری آغاز کرونا از آزمایشگاهی در چین بالا گرفته؟

بازگشت به خانه

هر چقدر هم که کادر پزشکی آرام و کارآزموده باشند، بخش مراقبت‌های ویژه مکانی پر از استرس به حساب می‌آید.

هیو مونتگومری، استاد مراقبت‌های ویژه پزشکی در کالج دانشگاهی لندن و بیمارستان ویتینگتون می‌گوید: " اگر به انواع راه‌های شکنجه فکر می‌کنید، بیشتر آن‌ها را در بخش مراقبت‌های ویژه تجربه خواهید کرد.

"هر چقدر دوره درمان آن‌ها طولانی‌تر باشد، زمان بیشتری طول خواهد کشید تا به حالت طبیعی خود برگردند""

او به روزنامه گاردین گفت بیماران در این بخش بیشتر اوقات برهنه هستند و بدن‌شان در معرض دید قرار دارد. آنجا ‌در ساعات مختلف روز سر و صداهای اضطراب آور شنیده می‌شود و در طول شب بارها بیماران را برای انجام اعمال پزشکی و خوردن دارو بیدار می‌کنند که این باعث اضطراب و سردرگمی آن‌ها می‌شود.

گاهی اوقات هم ممکن است بیماران دچار حس گیجی و ترس شوند و فکر کنند در خطر هستند.

حق نشر عکس

Getty Images

بنابراین تعجبی ندارد که بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه و حتی خانواده‌های آن‌ها بعد از بازگشت به خانه به اختلال استرس پس از سانحه دچار شوند.

این افراد ممکن است مشکل خواب پیدا کنند و به یاد نیاورند که در بخش مراقبت‌های ویژه بوده‌اند.

نظام خدمات درمانی بریتانیا ( ان اچ اس) توصیه می‌کند خانواده‌ها اتفاقات این روزها را ثبت کنند تا بیماران حین بهبود به آرامی متوجه شوند در این بخش چه اتفاقاتی برایشان افتاده است.

ضرورت استفاده از دستگاه برای کمک به انجام اعمال اصلی حیاتی به این معناست که بدن بیمار برای بازگشت به حالت عادی راه درازی پیش رو دارد و ممکن است دچار ضعف و تحلیل عضلانی شود.

طبق مطالعه‌ای که دانشگاه جان هاپکینز آمریکا طی دو سال بعد از مرخص شدن بیماران از بخش مراقبت‌های ویژه روی آن‌ها انجام داد،، افراد به ازای هر روز بستری بودن در این بخش ۳ تا ۱۱ درصد از قدرت عضلانی خود را از دست دادند.

دوران طولانی نقاهت

برای بسیاری از مبتلایان به کووید-۱۹، وصل بودن به دستگاه تنفس مصنوعی که کار ریه‌ها را به طور خودکار انجام می‌دهد به این معناست که آن‌ها برای بازگشت به حالت طبیعی به نسبت به زمان بیشتری نیاز دارند.

دستگاه تنفس مصنوعی یا ونتیلاتور، به بیماری که خودش نمی‌تواند نفس بکشد کمک می‌کند اکسیژن را وارد ریه‌ها و دی‌اکسید کربن‌ را از آن‌ها خارج کند.

"حق نشر عکسGetty Imagesیوید هپبورن، پزشک بخش مراقبت‌های ویژه در بیمارستان رویال گوئنت بریتانیا می‌گوید:‌ "اگر کارتان به بخش مراقبت‌های ویژه کشیده شود، این تجربه زندگی‌ شما را تغییر خواهد داد"

برای انجام این کار، در حالی که بیمار نیمه‌بیهوش است لوله را از طریق بینی یا دهان وارد نای او می‌کنند. گاهی اوقات ممکن است لازم باشد لوله از طریق جراحی مستقیم وارد نای شود که این کار روند بهبود را پیچیده‌تر هم می‌کند.

طبق آخرین آمار مربوط به انگلستان، ولز و ایرلند شمالی که روز ۴ آوریل منتشر شد، بیماران بستری در بخش‌های مراقبت‌های ویژه، ۴ تا ۵ روز آنجا مانده‌اند.

طبق این گزارش از مجموع ۲۲۴۹ بیماری که اطلاعاتشان در دسترس بوده، تنها ۱۵درصد از افراد بستری در بخش مراقبت‌های ویژه از بیمارستان مرخص شده‌اند.

Image caption

ماری- فیلیپسون

طبق این گزارش درصد مشابهی هم جان خود را از دست داده‌اند و نزدیک به ۱۶۰۰ نفر همچنان تحت مراقبت‌های ویژه باقی مانده‌اند.

اما در رابطه با آمار و ارقام باید محتاطانه قضاوت کرد چون درصد بیمارانی که از بیمارستان مرخص شده و بهبود یافته‌اند در کشورهای مختلف، متفاوت است.

بنابر گزارش منتشر شده در بریتانیا، ۶۷ درصد از مبتلایان به کووید ۱۹ که "مراقبت‌های پیشرفته تنفسی" دریافت کرده‌اند، جان باخته‌اند. این در حالی است که بنابر یک مطالعه‌ در چین، تنها ۱۴ درصد از بیمارانی که کارشان به استفاده از دستگاه‌های تنفس مصنوعی کشیده شده، زنده مانده‌اند.

بهبودی قدم به قدم

هیلتون ماری- فیلیپسون ۶۱ ساله بعد از بروز علائم شدید کووید-۱۹ به دستگاه تنفس مصنوعی وصل شد.

هیلتون علاوه بر این از طریق لوله غذا می‌خورد و ۱۵ درصد کاهش وزن داشت. بعد از ترک بیمارستان او باید دوباره راه رفتن یاد می‌گرفت.

حق نشر عکس

PA

Image caption

ماری- فیلیپسون

ماری- فیلیپسون روند بهبودی خود را فرایندی "قدم به قدم " توصیف می‌کند.

"بسیاری از آن‌ها به دلیل ضعف شدید توانایی بلند کردن دست‌شان از روی تخت را هم ندارند."اگر بیمار نیاز به تغذیه از طریق لوله داشته باشد، ممکن است در حرف زدن و بلعیدن هم دچار مشکل شود"او به بی‌بی‌سی گفته:‌ "احساس فوق‌العاده‌ای بود که می‌توانستم سه ساعت روی صندلی بنشینم و مجبور نبودم روی تخت به پشت بخوابم و تمام مدت طلب رحمت کنم. "

ویدیویی از لحظات مرخص شدن هیلتون از بیمارستان لستر منتشر شده که نشان می‌دهد کادر پزشکی در حالی که او با صندلی چرخدار بخش را ترک می‌کند برایش دست می‌زنند.

او می‌گوید از این که زندگی "فرصتی دوباره" به او داده سپاسگزار است و یاد گرفته قدر چیزهایی که قبلا برایش بدیهی بوده‌اند را بداند: " صدای جیک جیک پرندگان، گل‌های نرگس و آسمان آبی. وقتی در بیمارستان بودم، در مورد خوردن نان تست با مارمالاد، رویاپردازی می‌کردم، این‌ها چیزهایی هستند که معمولا قدرشان را نمی‌دانی. در نهایت به من غذای مایع داده شد و بعد از آن، اوه خدای من، سوپ سیب‌زمینی و تره فرنگی بیمارستان! حس می‌کردم می‌توانم بقیه عمر همین غذا را بخورم.".

• خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید

.