اعدام برای شاه شکار

همواره در طول تاریخ افرادی بر پیکره اجتماع نام خویش را حک می کنند که با فدا کردن جان، گام های موثری را برای تحول یک ملت بر می دارند. میرزا رضا کرمانی یکی از این تحول خواهان بود که با عزمی راسخ در یک حرکت انقلابی دوران حاکمیت پنجاه ساله ناصرالدین شاه قاجار را خاتمه بخشید و در تاریخ ماندگار شد. 'میرزا رضا کرمانی' در سال ۱۲۲۶ هجری خورشیدی، در کرمان بدنیا آمد. پدر وی 'ملاحسین' پس از چندی فرزندش را به مدرسه فرستاد و خط را به او آموخت، سپس رضا را برای کار و زندگی راهی تهران کرد. وی از همان ابتدا با دست فروشی، سمساری و با استفاده از استعداد خویش توانست در این شغل موفقیت‌ هایی به دست آورد و کم کم نزد تجار تهرانی اعتباری کسب کند.

"همواره در طول تاریخ افرادی بر پیکره اجتماع نام خویش را حک می کنند که با فدا کردن جان، گام های موثری را برای تحول یک ملت بر می دارند"میرزا رضا از حاج ملاحسن ناظم التجار، بازرگان معروف تهرانی، شال ترمه به امانت می‌ گرفت و در خانه‌های اعیان و شاهزادگان پایتخت‌ نشین به فروش می ‌رساند. شاید یکی از عوامل روی آوردن وی به عالم سیاست، همین رفت و آمد او به خانه رجال و اعیان شهر بود. میرزا رضا با استفاده از موقعیت و جایگاه خویش، توانست بارها بر منبر رود و با نفوذ کلامش، بعدها مقدمات شورش تنباکو را ایجاد نماید. وی پیام میرزای شیرازی در باب تحریم تنباکو را تا کنج خانه های اعیان شهر می برد و همگان را به اطاعت از مرجع تقلید عصر فرا می خواند. این امر موجب شد او را به زندان افکندند و پس از آنکه هفت ماه و نیم در زندان قجری به سر برد با تن مجروح به خارج از کشور رفت و در آنجا از محضر سید جمال الدین اسد آبادی بهره های فراوان برد.

میرزا رضا کرمانی در بیست و ششم رجب سال ۱۳۱۳ هجری قمری به طرف ایران حرکت کرد و در دوم شوال همان سال وارد شهر ری شد او که در بازگشت از عثمانیه از نظر فکری و روحی آماده از بین بردن ریشه فساد در ایران بود در این شهر به دیدار شیخ هادی نجم آبادی شتافت، دیداری که در رقم خوردن تصمیم او برای ایجاد یک تحول بزرگ کارساز بود و سرنوشت یک مملکت را می توانست تغییر دهد. این تصمیم اعدام انقلابی ناصرالدین شاه بود. در همین زمان ناصرالدین شاه قاجار برای تدارک بر گزاری جشن‌های پنجاهمین سال سلطنت خود به مرقد حضرت عبدالعظیم می ‌رود و میرزا رضا کرمانی در همان روز به بهانه عریضه رسانی به شاه، او را در حرم حضرت عبدالعظیم به ضرب پنج گلوله از پای در می آورد اما خود به دست محافظان شاه دستگیر می شود. میرزا محمدخان امین خاقان پیشخدمت شاه در این باره گفته است:'شخصی دست از زیر عبا در آورده کاغذ بزرگی بعنوان عریضه بطرف شاه دراز کرد تقریبا یک شبر به شاه مانده صدای پیشتاب شش لوله از زیر کاغذ عریضه بلند شد ...' میرزا رضا پس از دستگیری و تحمل شکنجه های فراوان، عاقبت به مرگ با چوبه دار محکوم شد و در بیست و یکم مرداد سال ۱۲۷۵، این حکم در میدان توپخانه تهران به اجرا در آمد و همانگونه خود پیش بینی کرده بود مردم بسیاری برای مشاهده مراسم اعدام او به محل اجرای حکم آمده بودند. او در برابر این سوال دادگاه که اطرافیان شاه ظلم کردند چرا آنها را نکشتی گفت: 'پادشاهی که پنجاه سال سلطنت کرده باشد و هنوز امور را به اشتباه‌کاری بعرض او برسانند و تحقیق نفرمایند و بعد از چندین سال سلطنت ثمر آن درخت، وکیل‌الدوله، آقای عزیزالسلطان، امین خاقان و این اراذل و اوباش ...‌ که ثمره این شجره شده‌اند و بلای جان عموم مسلمین گشته باشند چنین شجر را باید قطع کرد که دیگر این نوع ثمر ندهد...' او با استدلال یاد شده، اولین اعدام انقلابی در تاریخ معاصر ایران را رقم زد و به قول خودش همانطور که اسم ناصرالدین شاه در تاریخ ایران ماند، نام او نیز به گونه ای دیگر ماندگار شد.

اطلاع**9128**1717 انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) / کد خبر ۳۰۵۱۷۵۲۷