کودتا در نیجر؛ محمد بازوم از قدرت برکنار شد
گروهی از نظامیان گارد ریاست جمهوری نیجر چهارشنبه شب ۴ مرداد / ۲۶ ژوئیه ساعاتی پس از بازداشت محمد بازوم رئیس جمهوری ۶۳ ساله این کشور در کاخ ریاست جمهوری، در تلویزیون ظاهر شدند و برکناری بازوم از قدرت را اعلام کردند.
همزمان در نیامی خوروهای نظامی ورودی کاخ ریاست جمهوری و وزارتخانههای مجاور آن را بستند.
در تصاویری که صبح پنجشنبه ۵ مرداد / ۲۷ ژوئیه منتشر شد سرهنگ آمادو عبدالرحمن، از فرماندهان ارتش که در کنار ۹ افسر دیگر نشسته بود، گفت نیروهای دفاعی و امنیتی تصمیم گرفتهاند «به رژیمی که آن را به دلیل وخامت اوضاع امنیتی و حکومتداری بد میشناسید، پایان دهند».
عبدالرحمن گفت مرزهای نیجر بسته است، قانون منع رفتوآمد در سراسر کشور اعلام شده است و همه نهادهای حکومتی به حالت تعلیق درآمدهاند.
کودتاگران همچنین نسبت به هرگونه مداخله خارجی هشدار دادند و افزودند که به امنیت و سلامت بازوم پایبند خواهند بود.
محمد بازوم در واکنش به این کودتا در توییتر از مردمی که خواهان «دموکراسی و آزادی» هستند خواست تا از این «دستاوردهایی که به دشواری بهدست آمده است» محفاظت کنند.
حسومی مسعودو، وزیر امور خارجه نیجر نیز دولت بازوم را «قانونی» خواند.
این کودتا هفتمین کودتا در منطقه غرب و مرکز آفریقا از سال ۲۰۲۰ تاکنون است و میتواند تلاشهای غرب برای کمک به کشورهای منطقه ساحل برای مبارزه با شورشهای جهادی را که در دهه گذشته از مالی گسترش یافته است، پیچیدهتر کند.
کشور نیجر با ۲۶ میلیون نفر جمعیت، محصور در خشکی و مستعمره سابق فرانسه، به متحد اصلی قدرتهای غربی در مبارزه با شورشهای اسلامگرایان در منطقه ساحل تبدیل شده بود. پس از دو کودتای نظامی در مالی و بورکینافاسو، نیجر آخرین کشور از سه کشور همسایه در منطقه ساحل بود که دولتی دموکراتیک آن را اداره میکرد.
این کشور همچنین یکی از متحدان کلیدی اتحادیه اروپا در جلوگیری از پناهجویی از جنوب صحرای آفریقا بهشمار میرود.
فرانسه سال گذشته پس از تیره شدن روابطش با مقامات مالی، نیروهایش را از این کشور به نیجر منتقل کرد. همچنین در میان تنشهای مشابه نیروهای ویژهاش را از بورکینافاسو خارج کرد.
انتخاب محمد بازوم بهعنوان رئیس جمهوری در نیجر نخستین انتقال دموکراتیک قدرت در کشوری بود که از سال ۱۹۶۰، زمان استقلال از فرانسه، شاهد چهار کودتای نظامی بوده است.
آمریکا میگوید از سال ۲۰۱۲ حدود ۵۰۰ میلیون دلار برای کمک به نیجر برای تقویت امنیت خود هزینه کرده است. آلمان در ماه آوریل اعلام کرد که در یک مأموریت نظامی سه ساله اروپا با هدف بهبود ارتش این کشور شرکت خواهد کرد.
اولف لِسینگ، مدیر بنیاد «کنراد ـ آدناوئر» آلمان برای منطقه ساحل گفت: «محمد بازوم تنها امید غرب در منطقه ساحل بوده است. فرانسه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا بسیاری از منابع خود را برای تقویت نیجر و نیروهای امنیتی آن در منطقه هزینه کردهاند.»
لِسینگ افزود این کودتا فرصتی برای روسیه و سایر بازیگران ایجاد میکند تا نفوذ خود را در نیجر گسترش دهند.
سازمان ملل، جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (Ecowas)، اتحادیه اروپا و آمریکا کودتا در نیجر را محکوم کردند و خواهان آزادی محمد بازوم و بازگشت به قانون اساسی شدند.
آنها گفتند که با نگرانی رویدادها را دنبال میکنند.
پاتریس تالون، رئیس جمهوری بنین، بعد از ظهر چهارشنبه پس از دیدار با بولا تینوبو، رئیس جمهوری نیجریه و رئیس جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا، برای ارزیابی وضعیت به نیجر پرواز کرد.
تالون در نیجریه به خبرنگاران گفت: «در صورت لزوم از همه ابزارها برای بازگرداندن نظم قانون اساسی در نیجر استفاده خواهد شد، اما مطلوب آن است که همه چیز در صلح و هماهنگی انجام شود.»
سرهنگ امادو عبدالرحمن - نشسته - در حالی که چند فرمانده نظامی دیگر او را احاطه کرده بودند رسما اعلام کودتا کرد
در نیجر گروهی از فرماندهان ارتش این کشور با قطع برنامههای تلویزیونی در برابر بینندگان اعلام کردند با کودتا قدرت را در دست گرفتهاند. آنها در مقابل دوربین پخش زنده تلویزیون ملی نیجر از انحلال قانون اساسی این کشور گفتند و این که مرزهای این کشور در غرب آفریقا را بستهاند و دولت را منحل کردهاند.
محمد بازوم، رئیس جمهوری نیجر هم از صبح چهارشنبه تحت حفاظت نیروهای گارد ریاستجمهوری بوده و به نوعی محصور بوده است.
با این حال، آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا «حمایت خدشه ناپذیر» واشنگتن از آقای بازوم را اعلام کرده است.
همزمان آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد حمایت این نهاد بینالمللی را از محمد بازوم و دولت او اعلام کرده است.
کشورهای غربی محمد بازوم را متحد اصلی خود برای مبارزه با گروههای افراطی اسلامگرا در غرب آفریقا میدانند.
همزمان دو کشور بورکینا فاسو و مالی که با نیجر هم مرزند هم در چند سال اخیر تجربه کودتا توسط گروههای جهادگرا را داشتهاند و همین مساله کودتای امشب در نیجر را برای کشورهای غربی و سازمان ملل متحد حساستر کرده است.
در هر دو کشور مالی و بورکینافاسو کودتاگران با مداخله نظامی فرانسه سرنگون شدند. نیجر هم پیشتر مستعمره فرانسه بوده است.
روز چهارشنبه - ۲۶ ژوئیه - سرهنگ امادو عبدالرحمن، از فرماندهان ارتش نیجر در حالی که ۹ فرمانده دیگر او را احاطه کرده بودند برابر دوربین پخش زنده تلویزیون ملی نیجر گفت: «ما نیروهای نظامی و امنیتی... تصمیم گرفتیم به حکومت رژیمی که شما میشناسید پایان دهیم».
این فرمانده نظامی گفت: «این (کودتا) در پی تداوم تحلیل رفتن امنیت، رکود اقتصاد و زمامداری جامعه صورت گرفته است».
او همچنین گفت که تمامی ادارات دولتی در نیجر به حالت تعلیق درآمدهاند اما سرپرستان امور روزانه این سازمانها را در دست خواهند گرفت.
سرهنگ عبدالرحمن در این اعلامیه تلویزیونی خطاب به مردم کشورش گفت: «از همه عوامل و نیروهای خارجی خواستهایم دخالت نکنند». او ادامه داد که: «مرزهای زمینی و هوایی نیجر تا زمان تثبیت اوضاع بسته خواهد ماند و تا اطلاع ثانوی مقررات منع آمد و شد شبانه از ساعت ۱۰ شب تا ۵ صبح به اجرا گذاشته خواهد شد».
این فرمانده نظامی که خود را سخنگوی کودتاگران معرفی کرده گفته نظامیان اکنون در قالب شورای ملی برای کنترل اوضاع زمام کشور را در دست خواند گرفت.
تنها دقایقی پس از اتمام این اعلامیه تلویزیونی، آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا خواستار آزادی فوری محمد بازوم، رئیس جمهوری نیجر، شد.
بلوک اقتصادی غرب آمریکا «تلاش برای گرفتن قدرت با استفاده از نیروی نظامی را قویا محکوم کرده است».
ساعتی قبل از حضور نظامیان روی صفحه تلویزیون، هزاران نفر از مردم نیجر با آمدن به خیابانهای نیامی، پایتخت، از محمد بازوم حمایت کردند. گزارشگر بیبیسی در نیجر میگوید شاهد حضور سنگین نیروهای نظامی وفادار به آقای بازوم بوده که در اطراف ساختمان تلویزیون ملی مستقر شده بودند.
بنابر گزارشها، اوضاع پایتخت - نیامی - نسبتا آرام گزارش شده است هر چند اینجا و آنجا سربازان حامی کودتا با شلیک هوایی به دنبال متفرق کردن معترضان در خیابانها بودهاند.
نیجر در سالهای اخیر با ناآرامی و خشونتهای دو گروه شبه نظامی اسلامگرا در جنوب غرب این کشور روبرو بوده که از سال ۲۰۱۵ و از مرز مالی وارد این کشور شده اند. جبهه دیگر در جنوب شرقی که متاثر از ورود گروههای جهادگرایی است که از شمال شرق نیجریه وارد نیجر شدهاند.
هر دو گروه اسلامگرا خود را شاخههایی از القاعده و داعش معرفی میکنند و خواستار استقرار «حکومت اسلامی» در این کشورند.
محمد بازوم که در سال ۲۰۲۱ طی رایگیری سراسری در نیجر به قدرت رسیده از متحدان فرانسه و غرب محسوب میشود.
با این حال، تاریخ نیجر از زمان استقلال از فرانسه در سال ۱۹۶۰ همواره با کودتا گره خورده است به طوری که در ۶۰ سال گذشته ۴ بار در این کشور غرب آفریقا کودتا شده و چندین بار دیگر هم تلاش برای کودتا نافرجام مانده است.
سرهنگ امادو عبدالرحمن - نشسته - در حالی که چند فرمانده نظامی دیگر او را احاطه کرده بودند رسما اعلام کودتا کرد
در نیجر گروهی از فرماندهان ارتش این کشور با قطع برنامههای تلویزیونی در برابر بینندگان اعلام کردند با کودتا قدرت را در دست گرفتهاند. آنها در مقابل دوربین پخش زنده تلویزیون ملی نیجر از انحلال قانون اساسی این کشور گفتند و این که مرزهای این کشور در غرب آفریقا را بستهاند و دولت را منحل کردهاند.
محمد بازوم، رئیس جمهوری نیجر هم از صبح چهارشنبه تحت حفاظت نیروهای گارد ریاستجمهوری بوده و به نوعی محصور بوده است.
با این حال، آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا «حمایت خدشه ناپذیر» واشنگتن از آقای بازوم را اعلام کرده است.
همزمان آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد حمایت این نهاد بینالمللی را از محمد بازوم و دولت او اعلام کرده است.
کشورهای غربی محمد بازوم را متحد اصلی خود برای مبارزه با گروههای افراطی اسلامگرا در غرب آفریقا میدانند.
همزمان دو کشور بورکینا فاسو و مالی که با نیجر هم مرزند هم در چند سال اخیر تجربه کودتا توسط گروههای جهادگرا را داشتهاند و همین مساله کودتای امشب در نیجر را برای کشورهای غربی و سازمان ملل متحد حساستر کرده است.
در هر دو کشور مالی و بورکینافاسو کودتاگران با مداخله نظامی فرانسه سرنگون شدند. نیجر هم پیشتر مستعمره فرانسه بوده است.
روز چهارشنبه - ۲۶ ژوئیه - سرهنگ امادو عبدالرحمن، از فرماندهان ارتش نیجر در حالی که ۹ فرمانده دیگر او را احاطه کرده بودند برابر دوربین پخش زنده تلویزیون ملی نیجر گفت: «ما نیروهای نظامی و امنیتی... تصمیم گرفتیم به حکومت رژیمی که شما میشناسید پایان دهیم».
این فرمانده نظامی گفت: «این (کودتا) در پی تداوم تحلیل رفتن امنیت، رکود اقتصاد و زمامداری جامعه صورت گرفته است».
او همچنین گفت که تمامی ادارات دولتی در نیجر به حالت تعلیق درآمدهاند اما سرپرستان امور روزانه این سازمانها را در دست خواهند گرفت.
سرهنگ عبدالرحمن در این اعلامیه تلویزیونی خطاب به مردم کشورش گفت: «از همه عوامل و نیروهای خارجی خواستهایم دخالت نکنند». او ادامه داد که: «مرزهای زمینی و هوایی نیجر تا زمان تثبیت اوضاع بسته خواهد ماند و تا اطلاع ثانوی مقررات منع آمد و شد شبانه از ساعت ۱۰ شب تا ۵ صبح به اجرا گذاشته خواهد شد».
این فرمانده نظامی که خود را سخنگوی کودتاگران معرفی کرده گفته نظامیان اکنون در قالب شورای ملی برای کنترل اوضاع زمام کشور را در دست خواند گرفت.
تنها دقایقی پس از اتمام این اعلامیه تلویزیونی، آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا خواستار آزادی فوری محمد بازوم، رئیس جمهوری نیجر، شد.
بلوک اقتصادی غرب آمریکا «تلاش برای گرفتن قدرت با استفاده از نیروی نظامی را قویا محکوم کرده است».
ساعتی قبل از حضور نظامیان روی صفحه تلویزیون، هزاران نفر از مردم نیجر با آمدن به خیابانهای نیامی، پایتخت، از محمد بازوم حمایت کردند. گزارشگر بیبیسی در نیجر میگوید شاهد حضور سنگین نیروهای نظامی وفادار به آقای بازوم بوده که در اطراف ساختمان تلویزیون ملی مستقر شده بودند.
بنابر گزارشها، اوضاع پایتخت - نیامی - نسبتا آرام گزارش شده است هر چند اینجا و آنجا سربازان حامی کودتا با شلیک هوایی به دنبال متفرق کردن معترضان در خیابانها بودهاند.
نیجر در سالهای اخیر با ناآرامی و خشونتهای دو گروه شبه نظامی اسلامگرا در جنوب غرب این کشور روبرو بوده که از سال ۲۰۱۵ و از مرز مالی وارد این کشور شده اند. جبهه دیگر در جنوب شرقی که متاثر از ورود گروههای جهادگرایی است که از شمال شرق نیجریه وارد نیجر شدهاند.
هر دو گروه اسلامگرا خود را شاخههایی از القاعده و داعش معرفی میکنند و خواستار استقرار «حکومت اسلامی» در این کشورند.
محمد بازوم که در سال ۲۰۲۱ طی رایگیری سراسری در نیجر به قدرت رسیده از متحدان فرانسه و غرب محسوب میشود.
با این حال، تاریخ نیجر از زمان استقلال از فرانسه در سال ۱۹۶۰ همواره با کودتا گره خورده است به طوری که در ۶۰ سال گذشته ۴ بار در این کشور غرب آفریقا کودتا شده و چندین بار دیگر هم تلاش برای کودتا نافرجام مانده است.

