آخرین زندانی تیان‌آنمن زنده است یا مرده؟

در جریان اعتراضات ۱۹۸۹ چندین تانک به آتش کشیده شد

وقتی به دنبال درگیری خشونت‌بار معترضان و سربازان چینی در ژوئن ۱۹۸۹ خیابان‌ها آرام شدند و تیراندازی‌ها متوقف شد، نیروهای چینی دست به بازداشت افرادی زدند که آنها را مجرم می‌دانستند. بسیاری که بازداشت شدند، در نهایت آزاد شدند اما ۱۶۰۰ نفر رسما احکام زندان دریافت کردند.

هم اکنون باور بر این است که تنها یک نفر از میان افرادی که در آن دوران زندانی شدند، هنوز در زندان به سر می برد.
ما تصویری از این فرد را در اختیار نداریم اما نامش را می دانیم. نام این فرد میائو دشون است، کارگر کارخانه‌ای در پکن.
او متهم به ایجاد حریق عمدی از طریق پرتاب سبدی به سوی تانکی در حال آتش گرفتن شد.
او به دلیل این خلاف به ظاهر جزئی حکم اعدام تعلیقی گرفت که چند سال بعد حکمش به حبس در ابد کاهش یافت.
میائو دشون حداقل تا ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۸ از زندان آزاد نخواهد شد.

دانگ شنگ‌کان، یک محکوم میدان تیان‌آنمن که قبلا با میائو دشون هم سلولی بوده می‌گوید: او فرد آرامی بود و اغلب مواقع شدیدا افسردگی داشت.
تمامی افرادی که بی‌بی‌سی با آنها مصاحبه کرد و میائو را می‌شناختند گفتند که او فردی به شدت لاغر بود و از شدت لاغری جان در بدن نداشت.

آقای شنگ‌کان به بی بی سی گفت: به هر دوی ما حکم اعدام تعلیقی داده بودند و قرار بود زنجیر به پای ما بزنند.

"آقای شنگ‌کان به بی بی سی گفت: به هر دوی ما حکم اعدام تعلیقی داده بودند و قرار بود زنجیر به پای ما بزنند"پای مرا به زنجیر کشیدند اما به او زنجیر نبستند و میائو می‌گفت که نگهبانانش احتمالا فکر کرده‌اند از بس لاغر است، نمی‌توانند پایش را به زنجیر بکشند و او با زنجیر توان راه رفتن را نمی‌داشت.

سازمان زندان‌های پکن از پاسخ دادن به سئوال‌ها در باره میائو دشون خودداری کرد و گفت که آنها هرگز به سئوال‌های خبرنگاران خارجی پاسخ نمی‌دهند.
اما بنیاد دوئی هوا، یک سازمان مستقر در آمریکا که پیگیر حقوق زندانیان چینی است می‌گوید به احتمال قوی میائو آخرین زندانی مرتبط با ناآرامی‌های میدان تیان‌آنمن در سال ۱۹۸۹ است.
البته این احتمال هم وجود دارد که میائو دشون سال‌ها پیش در زندان مرده باشد و خبر درگذشتش هنوز اعلام نشده. سازمان زندان‌های پکن هر نوع خبری در مورد وضعیت زندانیان را تنها به خانواده‌های آنها اعلام می‌کند.

ظاهرا میائو دشون در زندان یانکینگ زندانی است

با فرض این که میائو هنوز زنده است، این سئوال مطرح است که چرا او پس از این همه مدت و در حالی که سایر افراد آزاد شده‌اند، هنوز زندانی است؟
بیشتر زندانیان سابق بر این نکته توافق دارند که میائو دشون بر خلاف سایر زندانیان از امضای نامه‌ای مبنی بر ابراز پشیمانی نسبت به مشارکتش در تظاهرات میدان تیان‌آنمن خودداری کرد.
او همچنین از مشارکت در فعالیت‌های زندان خودداری کرد و ترجیح داد روزهای خود را خواندن روزنامه در سلولش در زندان سپری کند.

سان لیونگ یک زندانی سابق می‌گوید: او آخرین زندانی است چون هرگز اعتراف نکرد که کار اشتباهی کرده و نپذیرفت که از قوانین و مقررات تبعیت کند و از مشارکت در فعالیت‌های زندان برای برنامه آموزش و بازپروری خودداری کرد.

آقای سان هم اکنون در سیدنی استرالیا زندگی می‌کند. او در طول روز کارگر ساختمانی است و در بقیه اوقات سرگرم اداره بنیادی است که برای کمک به قربانیان و زندانیان سابق مرتبط با تظاهرات میدان تیان‌آنمن تاسیس شده است.

او می‌گوید که مطمئن نیست که میائو هنوز زنده است.

او می‌گوید: من با سایر زندانیان سابق در تماس هستم و هر دفعه از آنها در باره این که آیا خبری از میائو شنیده‌اند، می‌پرسم. آخرین بار که کسی از او چیزی شنیده، یک دهه قبل بوده.
اما سایر زندانیان سابق، حکم طولانی مدت او را به دلیل جایگاه پایینش به عنوان یک کارگر مرتبط می‌دانند.

ژانگ بائوکون یک زندانی سابق می‌گوید: وقتی که احکام زندان برای معترضان صادر شد، شهروندان عادی، حکم‌های شدیدتری گرفتند. افرادی که ارتباطاتی داشتند و یا از سوی اتحادیه‌هایی حمایت می‌شدند، مجازات‌های کمتری گرفتند.
آقای ژانگ می‌گوید: هیچ کس از امثال ما دفاع نکرد. او می‌گوید ونگ دان یکی از سازمان دهندگان تظاهرات تنها چهار سال حبس گرفت.

"پای مرا به زنجیر کشیدند اما به او زنجیر نبستند و میائو می‌گفت که نگهبانانش احتمالا فکر کرده‌اند از بس لاغر است، نمی‌توانند پایش را به زنجیر بکشند و او با زنجیر توان راه رفتن را نمی‌داشت"

او می‌افزاید: در اوایل دهه نود میلادی، وقتی خانواده میائو برای دیدنش می‌رفتند، او از این ملاقات‌های خانوادگی سر باز می‌زد. او نمی‌خواست که مادر و پدر سالخورده‌اش از دوردست‌ برای دیدنش به زندان بروند و از آن زمان به این سو دیگر هیچ کس او را ندیده است. بعضی وقت‌ها میائو و من همزمان نزدیک هم بودیم و سلول من روبروی سلول او بود.

آقای دانگ می‌گوید که رفتار مقامات با میائو به گونه‌ای بود که انگار او یک دیوانه است. من شنیدم که او را به یانکینگ منتقل کرده‌اند. او می‌گوید که چیز زیادی در باره این زندان نمی‌داند و تنها خبر دارد که در جایی بسیار دور قرار دارد.

خبرنگاران بی بی سی برای ساعت‌ها از مسیری کوهستانی رانندگی کردند تا به دروازه‌های زندان یانکینگ رسیدند.

زندانی برای سالمندان و افراد مبتلا به بیمارهای روانی.
زندانیان سابق پس از آزادی از زندان برای بازگشت به زندگی روزمره تلاش‌ کرده و برخی موفق شده و برخی در این راه ناکام مانده‌اند.
ژانگ بائوکون پس از آن که در سال ۲۰۰۳ از زندان آزاد شد برای حمایت از زن و پسر خردسالش شغل‌های مختلفی را امتحان کرده است. پسرش پس از آزادی او از زندان متولد شد.

اعتراضات سال ۱۹۸۹ در میدان تیان‌آنمن اختلافات عمیق بین رهبران چین را آشکار کرد

او از دوران زندانش به عنوان "نقطه‌ای کثیف" در کارنامه‌اش یاد کرده و اقداماتش در سال ۱۹۸۹ را زیر سئوال می‌برد.
او می‌گوید: من دیگر در چیزی مشابه آن (تظاهرات) شرکت نخواهم کرد. بی معنی بود، هر چقدر هم تلاش کنی، نخواهی توانست کشورت را تغییر دهی.

دانگ شنگ‌کان از هشت سال پیش که از زندان آزاد شد، نتوانسته شغل تمام وقتی پیدا کند.

"سازمان زندان‌های پکن هر نوع خبری در مورد وضعیت زندانیان را تنها به خانواده‌های آنها اعلام می‌کند"او که با زن و بچه‌اش غریبه و بیگانه شده هم اکنون با مادر ۷۶ ساله‌اش زندگی می‌کند اما بابت کارهایی که کرده هیچ پشیمانی ندارد.

او می‌گوید: من وجدان پاکی دارم. عده زیادی از مردم فداکاری کردند. آنها جان خود را برای جامعه مادی امروز قربانی نکردند. مردم چین امروزه پولدارتر شده‌اند اما نباید به این دلیل که امروز زندگی بهتری داریم، بی اعتنا باشیم.

وقتی از آقای دانگ در باره حبس طولانی مدت میائو دشون سئوال می‌شود پاسخ می‌دهد: "از این که او هنوز در زندان است، شگفت زده نیستم. ۲۵ سال از آن زمان گذشته و مقامات هر کاری را که دلشان بخواهد می‌توانند انجام دهند.