واکنش‌ها به اعدام روح‌الله زم

واکنش‌ها به اعدام روح‌الله زم
رادیو زمانه
رادیو زمانه - ۲۲ آذر ۱۳۹۹

اعدام روح‌الله زم، مدیر کانال تلگرامی آمد نیوز در ایران، واکنش سازمان‌های حقوق بشری را به همراه داشته است. اتحادیه اروپا نیز این اقدام را به شدت محکوم کرد. 

یک سخنگوی اتحادیه اروپا روز شنبه ۲۲ آذر ماه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که این اتحادیه مخالفت خود را با استفاده از مجازات اعدام تحت هر شرایطی ابراز می‌دارد.

در این بیانیه از حکومت ایران خواسته شده از حقوق دادرسی متهمان حمایت کرده و استفاده از اعترافات تلویزیونی برای اثبات و ارتکاب جرم خود را متوقف کنند.

روح‌الله زم در دادگاه

سازمان عفو بین‌الملل روز شنبه ۲۲ آذرماه/ ۱۲ دسامبر با انتشار بیانیه‌ای، اعدام این زندانی سیاسی را «هجمه‌ای مرگبار» به آزادی بیان توصیف کرد و آن را نشان‌دهنده‌ کاربست شیوه‌های بی‌رحمانه برای ایجاد ترس و سرکوب صدای اعتراض از سوی مقام‌های حکومت ایران دانست.

دیانا الطحاوی، معاون دفتر خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل در واکنش به خبر به دار آویخته شدن روح‌الله زم در زندان گفته: «ما از اینکه مقام‌های ایرانی، روح‌الله زم، خبرنگار مخالف را سحرگاه امروز اعدام کردند، مبهوت و وحشت زده هستیم.»

بیشتر بخوانید: پدر روح‌الله زم: او از تایید حکم اعدام خود خبر نداشت

الطحاوی در ادامه گفته: «در روز ۱۸ آذر، مقام‌ها اعلام کردند که دیوان عالی کشور، حکم اعدام روح الله زم را تأیید کرده است و چهار روز بعد حکم اعدام را به اجرا گذاشتند. به باور ما این شتابزدگی با هدف قبیح جلوگیری از شکل‌گیری یک کارزار بین المللی برای نجات جان وی صورت گرفته است.»

سازمان عفو بین‌الملل همچنین در ادامه بیانیه خود تأکید کرده، استفاده از مجازات اعدام علیه روح‌الله زم، «طبق قوانین بین المللی مطلقا ممنوع بوده است.»

در ادامه این بیانیه از سازمان‌های بین‌المللی و سایر کشورهای جهان خواسته شده تا مقامات جمهوری اسلامی را برای متوقف کردن استفاده فزاینده از مجازات اعدام به‌عنوان سلاح سرکوب سیاسی، تحت فشار قرار دهند:

«در حالی که مقام‌های ایرانی حملات شدید قبلی خود به حق حیات و حق آزادی بیان را به سطوح بی‌سابقه‌ای می‌رسانند، جهان نباید در سکوت نظاره‌گر باشد. ما از جامعه بین‌المللی، از جمله کشورهای عضو شورای حقو ق بشر سازمان ملل و اتحادیه اروپا، می‌خواهیم که فورا برای تحت فشار قرار دادن مقامات ایرانی برای متوقف کردن استفاده فزاینده از مجازات اعدام به عنوان سلاح سرکوب سیاسی، اقدام کنند.»

روح‌الله زم، مدیر رسانه آمد نیوز، پس از ربوده شدن در کشور عراق توسط نیروهای سپاه پاسداران و به‌دنبال برگزاری یک روند دادرسی ناعادلانه، سحرگاه روز شنبه ۲۲ آذرماه ۱۳۹۹ اعدام شد.

سازمان گزارش‌گران بدون مرز اما در واکنش به اجرای حکم اعدام این زندانی سیاسی، با انتشار یک توئیت در حساب کاربری این سازمان در توئیتر، «تأسف و تأثر» خود را از اجرای این حکم ناعادلانه اعلام کرد.

گزارش‌گران بدون مرز در توئیتر خود نوشت: 

«گزارش‌گران بدون مرز، تأسف و تأثر خود را از اجرای حکم ناعادلانه اعدام روح الله زم، مدیر کانال آمدنیوز به فرمان علی خامنه‌ای اعلام می‌کند. RSFبه تاریخ ۳ آبان‌ماه ۱۳۹۹، میشل باشله [کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل] و جاوید رحمان [گزارش‌گر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران] را از ممکن بودن اجرای این اعدام مطلع کرده بود.»

غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه روز سه‌شنبه ۱۸ آذر از تأیید حکم اعدام روح‌الله زم، صادر شده در دادگاه بدوی خبر داد و گفت حکمی که برای این زندانی سیاسی صادر شده، بیش از یک ماه پیش در دیوان عالی کشور به تأیید رسیده است.

در همین زمینه: سخنگوی قوه قضاییه: حکم اعدام زم تأیید شده است

انتشار خبر اعدام روح الله زم اما واکنش برخی از مقام‌های رسمی کشورهای دیگر را هم به‌دنبال داشته است.

آن لینده، وزیر خارجه سوئد در واکنش به خبر اعدام زم، با انتشار یک توئیت در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: 

«سوئد مانند باقی اتحادیه اروپا قاطعانه با اعدام مخالف است.

"اعدام روح‌الله زم، مدیر کانال تلگرامی آمد نیوز در ایران، واکنش سازمان‌های حقوق بشری را به همراه داشته است"ایران باید به تعهدات بین‌المللی خود در زمینه حقوق بشر از جمله آزادی بیان و مطبوعات احترام بگذارد.»

Disconcerting news of execution of journalist Ruhollah Zam in Iran. Sweden, like rest of EU, categorically opposes capital punishment. Iran must respect international human rights obligations, including freedom of expression and freedom of the press.

— Ann Linde (@AnnLinde) December 12, ۲۰۲۰

حکم اعدام زم در حالی پنهانی در ایران به اجرا درآمد که تلاش‌هایی هم از جانب کارزارهای مردمی و هم از طریق نهاد‌های بین‌المللی در جریان بود تا مانع از اجرای این حکم اعدام شود.

در آخرین واکنش‌ها، اما خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران به‌نقل از یک منبع آگاه در قوه قضاییه، پست اینستاگرامی محمد علی زم، پدر روح الله زم در مورد پسرش را «فرافکنی» قلمداد کرد و نوشت: «اظهارات پخش‌شده روح‌الله زم مطالبی بوده که بارها در دادگاه و حتی خارج از کشور مطرح شده بود و نیازی به صحنه‌سازی برای بیان حقیقت نبوده است.»

این منبع آگاه در قوه قضاییه جملات به کار رفته در پست اینستاگرامی محمدعلی زم را «یک داستان سرایی تخیلی» توصیف کرده و اعلام کرده: 

«اینگونه اظهارنظرهای کذب از جانب محمدعلی زم پیش از این نیز مسبوق به سابقه بوده، فلذا ادعای مطرح شده در این پست اینستاگرامی خاص نیز فاقد صحت و عاری از واقعیت است.»

محمدعلی زم، صبح امروز و ساعاتی پس از انتشار خبر اعدام فرزندش، با انتشار یادداشتی در صفحه اینستاگرام خود اعلام کرد سازمان حفاظت اطلاعات قوه قضاییه به فرزندش وعده داده بوده است که قرار است طبق نظر ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه، با یک نفر «از آن طرف مبادله» شود.

او در این یادداشتش نوشته که پسرش از تایید حکم اعدام خود خبر نداشت و حتی در آخرین ملاقات خانواده با روح الله زم، مامور امنیتی سعی داشته که تایید حکم اعدام را مخفی نگه دارد و از او خواسته تا به فرزندش «خبر تأیید اعدام» را اطلاع ندهند.

روح‌الله زم را اعدام کردند

منابع خبر

اخبار مرتبط