قانون انتخابات؛ پیشنهاد حذف نامزدی نظامیان رای نیاورد

بحث بر سر لایحه اصلاح قانون انتخابات در مجلس شورای اسلامی بر سر اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری و منع ورود سرلشکرها و سرداران، کشمکش‌آفرین شد. طبق مصوبه، فرماندهان عالی نظامی به شرط شش سال سابقه می‌توانند کاندیدای انتخاباتی شوند.

بند ب ماده یک "طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری"، شش سال سابقه فرماندهی عالی نیروهای مسلح با جایگاه سرلشکری و بالاتر را از جمله شروط برای ورود داوطلبان دانسته است. روز یکشنبه ۳۰ آذر، پیشنهاد یکی از نمایندگان برای حذف این بند، واکنش‌های اعتراضی تندی برانگیخت.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

پیشنهاد غلامرضا نوری قزلجه، نماینده بستان‌آباد، موجب شد تا معترضان سوابق رئیس سابق مجلس و وزیران کابینه روحانی در سپاه را بربشمرند و مقررات محدودکننده برای گروهی از داوطلبان را "سلب آزادی فردی" و نقض اصل ۲۰ قانون اساسی بدانند.

علیرضا سلیمی، عضو هیات رئیس مجلس، از جمله گفت: «دولت روحانی از لیست بلندبالایی از افراد قبلا نظامی تشکیل شده است؛ به طور مثال ربیعی، صالحی امیری، جهانگیری و جهرمی... باید یک تسبیح به دست گرفت و آنها را شمرد.»

او اشاره کرد که علی لاریجانی، رئیس سابق مجلس نیز پاسدار بوده، ولی برای انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا شده است.

احد آزادی‌خواه، نماینده ملایر، خودش را مثال زد و گفت: «من تا دیروز فرمانده سپاه بودم و دکترا دارم، سابقه کار هم دارم و قبل از این که فرمانده سیاسی سپاه باشم، مسئولیتی داشتم... چرا فرماندهان نمی‌توانند وارد شوند. این که تبعیض نارواست‌.»

او استناد به گفته آیت‌الله خمینی مبنی بر لزوم پرهیز نظامیان از سیاست را "قرائت خاص" از سخنان او دانست و در توضیح استنباط خودش از مسئله گفت: «فرمایش ایشان جانبداری سیاسی بوده وگرنه نباید بدون جهت عده‌ای را از چنین حقی محروم کنیم.»

علیرضا رئیسی، نماینده میناب هم اجازه ندادن به نظامیان برای ثبت‌نام در عرصه انتخابات ریاست جمهوری را "نادیده گرفتن زحمات و تلاش‌های ارزنده" آنها دانست.

از مجموع ۲۵۶ نماینده حاضر در صحن مجلس، آنان با ۲۰۷ رأی مخالف، ۲۵ رأی موافق و ۵ رأی ممتنع با پیشنهاد یاد شده مخالفت کردند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

این طرح از جنبه‌های دیگری هم بحث‌آفرین بوده است؛ از جمله منع کاندیداتوری افرادی که خانواده‌‌شان اقامت یا تابعیت کشور دیگری را دارند.

"فرماندهی علی دانش منفرد که از ۹ اسفند ۱۳۵۷ تا ۱۸ فروردین ۱۳۵۸ ادامه یافت، فاقد حکم رسمی بود"این در حالی است که فرزندان یا همسران بسیاری از مقامات ارشد جمهوری اسلامی، اقامت کشورهای خارجی را دارند. مصوبه مجلس می‌گوید فرد داوطلب، پدر یا مادر، همسر و فرزندانش نباید اقامت کشوری خارجی را داشته باشند.

محمدحسن آصفری، عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس، در دفاع از چنین تصمیمی گفته است: «منع اقامت در کشور خارجی برای داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری در زمان ثبت‌نام و بعد از آن است والا شخصی که در گذشته مدرک تحصیلی‌اش را از خارج کشور گرفته است و امروز در کشور حضور دارد، مشکلی ندارد.»

او افزوده است که در هیچ کجای دنیا قابل قبول نیست که فرد داوطلب ریاست جمهوری، به قانون اساسی کشور دیگری قسم خورده باشد.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  ترکیب اولیه ستاد فرماندهی سپاه شامل افراد زیر می‌شد: علی دانش ‌منفرد، فرمانده/ سید محمد غرضی، معاون عملیات/ دکتر افروز، مسئول روابط عمومی/ محسن رفیقدوست، مسئول تدارکات و محسن سازگارا. فرماندهی علی دانش منفرد که از ۹ اسفند ۱۳۵۷ تا ۱۸ فروردین ۱۳۵۸ ادامه یافت، فاقد حکم رسمی بود. (عکس: قسمت بالا، نفر اول سمت چپ با عینک)

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  با ادغام سه گروه مسلح دیگر در درون سپاه که ۱۸ فروردین ۱۳۵۸ صورت گرفت، سرپرستی سپاه به آیت‌الله حسن لاهوتی سپرده شد. چندی بعد او به همراه پسرش وحید لاهوتی بازداشت شد و در زندان اوین به‌طرز مشکوکی درگذشت. سعید و حمید لاهوتی، پسران آیت‌الله لاهوتی به ترتیب همسران فاطمه و فائزه هاشمی رفسنجانی هستند.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  در دوره‌ای که لاهوتی سرپرست سپاه بود، جواد منصوری به فرماندهی برگزیده شد که منجر به اختلاف میان این دو شد که در نهایت به استعفای لاهوتی در ۲۹ آبان ۱۳۵۸ انجامید.

  سپس موسوی اردبیلی و اکبرهاشمی رفسنجانی از سوی شورای انقلاب مامور یافتند به مشکلات سپاه رسیدگی کنند.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  با توجه به این‌که هاشمی رفسنجانی در تاریخ ۲۶ آبان وارد کابینه موقت شورای انقلاب شده و به سرپرستی وزارت کشور منصوب شده بود و نیز لاهوتی که استعفای کتبی خود را رسانه‌ای کرده بود، سید علی خامنه‌ای به سرپرستی کل سپاه گمارده شد. با انتصاب ابوالحسن بنی‌صدر به فرماندهی کل نیروهای مسلح، او از سرپرستی سپاه و نیز معاونت وزارت دفاع استعفا داد.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  عباس دوزدوزانی از پنجم اسفند ۱۳۵۸ تا دوم خرداد ۱۳۵۹ فرماندهی سپاه را برعهده گرفت. او نخستین فرمانده کل سپاه بود که حکم فرماندهی خود را از بنی‌صدر دریافت کرده بود. دوزدوزانی هم به دلیل مخالفت‌های رئیس جمهوری وقت، استعفا می‌دهد و از این مسئولیت کنار می‌رود.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  فرمانده بعدی سپاه عباس آقازمانی معروف به "ابوشریف" بود که در دوم خرداد ۱۳۵۹ طی حکمی از سوی بنی‌صدر به فرماندهی سپاه پاسداران منصوب شد اما کمتر از یک ماه بعد در ۲۷ خرداد همان سال استعفا کرد.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  بنی‌صدر در روز ۸ تیر اعلام کرد که سید محمدکاظم موسوی بجنوردی را به فرماندهی سپاه منصوب کرده است. او که موسس حزب ملل اسلامی بود و به تازگی و در دوره دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی به مجلس راه یافته بود، در ابتدا فرماندهی سپاه را به صورت مشروط پذیرفت اما پس از انتشار این خبر و مشورت با سید احمد خمینی، اعلام کرد که فرماندهی سپاه را نمی‌پذیرد.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  روز ۲۲ تیر، مرتضی رضایی به مدت یک سال و یک ماه و ۲۹ روز فرماندهی سپاه را برعهده گرفت.

  "چندی بعد او به همراه پسرش وحید لاهوتی بازداشت شد و در زندان اوین به‌طرز مشکوکی درگذشت"برخی وی را "سردار بی تصویر سپاه" می‌نامند. رضایی طی حکمی از سوی ابوالحسن بنی‌صدر و تایید آیت‌الله خمینی به فرماندهی سپاه منصوب شد. پس از پایان دوران فرماندهی او در سال ۱۳۷۳ با حکم آیت‌الله خامنه‌ای در مقام "حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران" در پس پرده رمز و راز پنهان شد.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  دوره یک ساله مرتضی رضایی با انتصاب محسن رضایی به عنوان فرمانده کل سپاه پاسداران پایان گرفت. او پیشتر مسئول اطلاعات سپاه بود و به مدت ۱۶ سال به‌عنوان فرمانده سپاه بر سر کار ماند. تصمیم‌های جنگی او به‌ویژه در عملیات‌های کربلای ۴ و ۵ هنوز هم محل بحث و مناقشه است.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  وزارت سپاه پاسداران یکی از وزارت‌خانه‌های سابق در دولت ایران است که میان سال‌های ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۸ فعال بود.

  محسن رفیق‌دوست از ۱۸ آبان ۱۳۶۱ تا ۲۲ شهریور ۱۳۶۷ وزیر سپاه پاسداران بود. این وزارت‌خانه تدارک نظامی سپاه را برعهده داشت.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  علی شمخانی نیز به مدت یک سال از شهریور ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸ در دولت چهارم وزارت سپاه را برعهده داشت. بودجه این وزارت‌خانه در سال ۱۳۶۶ بالغ بر ۷۰۰ میلیون دلار بود.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  یحیی (رحیم) صفوی از شهریور ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۶ به مدت ۹ سال و ۱۱ ماه فرماندهی سپاه را برعهده داشت. او فرمانده سپاه اصفهان در دوران جنگ و فرمانده نیروی زمینی سپاه بوده است.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  محمد علی جعفری در سال ۱۳۸۶ جانشین یحیی رحیم صفوی شد و این سمت را تا اردیبهشت ۱۳۹۸ برعهده داشت. جعفری دانش‌آموخته کارشناسی مهندسی معماری از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد فرماندهی از دانشگاه امام حسین است.

• فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز

  حسین سلامی در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ ضمن ارتقا به درجه سرلشکری به سمت فرماندهی سپاه پاسداران منصوب شد.

  سلامی که با آغاز دوران جنگ در سال ۱۳۵۹ به سپاه پیوست، حافظ قرآن است و پیشینه فعالیت سیاسی در قبل یا هنگام انقلاب اسلامی نداشته است.
  
  نویسنده: محمود صالحی