نوجوانان گروه سنی فراموش‌شده شعر ما هستند

به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه ۲۰ جلدی «شعر شباب» برای دانش‌آموزان دبیرستانی، به‌تازگی توسط نشر گویا منتشر شده است. عناوین این‌مجموعه با دبیری سودابه امینی و پیوند فرهادی منتشر شده‌اند و به گفته دست‌اندرکاران تهیه‌شان، تلاش شده از نگاه سنتی و کودکانه‌ای که عموما نسبت به شعر نوجوان وجود دارد، فاصله بگیرند.

جعفر ابراهیمی شاهد، سودابه امینی، علی باباجانی، محمود پوروهاب، حسین تولایی، هادی خورشاهیان، شاهین رهنما، مریم زرنشان، عباسعلی سپاهی یونسی، طیبه شامانی (طناز)، اسدالله شعبانی، کمال شفیعی، افشین علا، سیدعلی کاشفی خوانساری، جواد محقق، مهدی مرادی، مهدی مردانی، انسیه موسویان، سید احمد میرزاده و مهدیه نظری، شاعرانی هستند که منتخب اشعارشان در قالب کتاب‌های مجموعه «شعر شباب» برای دانش‌آموزان پایه اول و دوم متوسطه چاپ  شده است.

ویراستاری مجموعه مذکور به‌عهده حمیدرضا داداشی و مدیریت هنری و تصویرسازی آن نیز به‌عهده سعید باباوند بوده است.

پیوند فرهادی یکی از دبیران «شعر شباب» هم متولد سال ۱۳۶۱ و کارشناس ارشد ادبیات فارسی است که پیش از این‌، در زمینه ادبیات کودک و نوجوان فعالیت‌های زیادی در کارنامه ثبت کرده است.

فرهادی در گفتگویی که به‌بهانه چاپ این‌مجموعه با او داشتیم، درباره وضعیت فعلی شعر نوجوان در کشور می‌گوید مهمترین مسئله شعر نوجوان امروز تلقی اشتباه از نوجوانان و شعرهای مورد علاقه ایشان است و نوجوانان به‌جای آن‌چه که تحت نام شعر نوجوان ارائه می‌شود، سراغ شعرهای شاعران بزرگسالی همچون فروغ فرخزاد و سهراب سپهری می‌روند.

وی افزود: تصویرگری‌ها، گرافیک و طراحی جلد کتاب‌های شعر نوجوان معمولا کودکانه است و برای نوجوانان همراه با دافعه و توهین آمیز تلقی می‌شود. در حقیقت آن‌چه که به عنوان شعر نوجوان در بازار می‌بینیم، در بیشتر موارد یک ژانر مصنوعی و قراردادی بدون مخاطب عینی است و خریداری ندارد. به همین‌دلیل کمتر ناشری حاضر به انتشار کتاب های شعر نوجوان می‌شود. ‌می‌توان گفت نوجوانان گروه سنی فراموش‌شده در فضای شعر ایران هستند.

"به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه ۲۰ جلدی «شعر شباب» برای دانش‌آموزان دبیرستانی، به‌تازگی توسط نشر گویا منتشر شده است"من مدتی دبیر شعر مجله سروش نوجوان بودم. چه در مجله و چه فضای مجازی سلیقه نوجوانان در شعر و دغدغه‌ها و نیازهای آنان را می‌شناختم.

این‌پژوهشگر ادبیات نوجوان درباره مجموعه «شعر شباب» گفت: یکی از ویژگی‌های این‌مجموعه، این است که از خود شاعران خواسته‌ایم بهترین شعرهایشان را برای دوره متوسطه انتخاب و ارائه کنند. این‌موضوع برای شاعران بسیار جذاب بود که تنها ملاک گزینش خود ایشان خواهد بود. این‌شعرها ممکن است پیش‌تر در کتب و مجلات منتشر شده باشند یا برای اولین بار منتشر شوند. به نظرم از ویژگی‌های مثبت این‌مجموعه توجه به شاعران دور از تهران است.

هشت نفر از این بیست شاعر در شهرهایی به‌جز تهران همچون اهواز، رشت، قزوین، قم، مشهد و همدان ساکن هستند. بین این ۲۰ نفر ما از متولد ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۸ را می‌بینیم و عملاً سه نسل از شاعران شعر نوجوان در کنار هم هستند.

وی افزود: البته به نظر خودم نقص‌هایی هم وجود دارد. الان ۵ نفر از این ۲۰ نفر خانم‌ها هستند و حالا فکر می‌کنم ای کاش سهم خانم‌ها بیشتر از این بود و ای کاش از شاعران خوب متولد دهه شصت هم در میان جمع‌مان داشتیم. امیدوارم ناشر محترم به ادامه این مجموعه نیز فکر کند و ما بتوانیم سال آینده از ۱۰ یا ۲۰ شاعر دیگر نوجوان نیز مجموعه ارائه کنیم.

فرهادی همچنین درباره دبیر دیگر مجموعه «شعر شباب» گفت: خانم سودابه امینی که افتخار همکاری و شاگردی ایشان را در این مجموعه داشتم از شاعران موفق شعر بزرگسال هستند که همزمان تجربه شعر و نویسندگی برای نوجوانان را هم دارند. ویژگی مهم ایشان سال‌ها فعالیت در بخش ادبی کانون پرورش و ارتباط و تجربه مستقیم با نوجوانان اهل شعر و مخاطبان واقعی بوده است.

من گرچه عمده شعرهایم برای مخاطبان خردسال و کودک است و عمده شعرهای خانم امینی برای بزرگسالان؛ اما فکر می‌کنم این جدا بودن از فضای رسمی شعر نوجوان به ما در این مجموعه کمک کرد تا بدون پیش داوری، انتخاب مستقلی بر اساس سلایق مخاطبان داشته باشیم.