هنر در مشهد نفس نفس می زند/ ویترین شهر در اختیار سوغات خارجی

به گزارش خبرنگارمهر، کم لطفی به هنرمندان سنتی مشهد در جایگاه سرزمینی زائر پذیر تا آنجا پیش رفته است که استادان خانه نشین و کالاهای خارجی در شهرجولان می دهند ومدیران نیز از گردشگری می گویند و ارزی که باید نصیب شود.

هرچند مسئولان و از جمله مدیر موسسه توسعه گردشگری سازمان همیاری شهرداری خراسان رضوی در همین خصوص مدعی است:"گردشگری مشهد نیازمند برنامه ریزی هوشمندانه است"، اما جای نظرات و ایده های اساتید فن در این حوزه نادیده گرفته می شود.

محسن لشگری می افزاید: جذب گردشگر به رقابتی میان نهادهای درگیر این صنعت تبدیل شده و این در حالی است که این صنعت هم ارزآوری دارد و هم پاکیزه و عاری از آلودگی است.

وی ادامه می دهد: اشتغال زایی این صنعت با راهنمایان زبده و کارآفرینان خلاق نیز حائز اهمیت است.

لشگری با بیان این که معرفی صنعت گردشگری در منطقه، فرصتها و قابلیتها را به گردشگران نشان می دهد؛ بیان می کند: اطلاع رسانی در این خصوص نقش بسیار مهمی دارد.

و اما مدیر کل امور شهری و شوراهای استان خراسان رضوی نیز توسعه گردشگری را ابزاری برای ترویج اشتغال محلی می داند.

علوی مقدم می افزاید: مشهد بالاترین زائر و گردشگر را می پذیرد و یکی از مهمترین منابع درآمدی پایدار شهرداریها توریسم و گردشگری است.

حمایت از سرمایه ملی

محورجهت گیری اقتصادی در ایران کار ملی و حمایت از آن است؛ اما در واقعیت چقدر از تولیدات داخل و استادان زبده هنرهای قدیمی پشتیبانی می شود، این پرسشی است که ما با خود به سطح جامعه می بریم.

تولیدات چرم یکی از مهمترین صنایع دستی مشهد است،اما اجناس بی کیفیت چینی و تغییر شغل صاحبان آن در شاندیز زخمی بر پیکره صنایع دستی محلی این استان است.

چارق دوزی از جمله مهمترین صنایع دستی خراسان شمالی و شهر بجنورد است. اما نوه استادی می گوید: بعد از من و پدر بزرگم شاید کسی دنبال این هنر نرود، ما باید حمایت شویم.

خانم رودابه با لباسهای سنتی و طرحهای دستی هزاران سال پیش که نمایی امروزی گرفته است از تهران به شهر ما آمده است، او می گوید: قیمت همین سارافون ۲۲ هزار تومان بود و من مجبورم این هفته ۴۰ هزار تومان بفروشم چون مواد اولیه کار من گران شده است.

میترا قانع از شهروندان مشهدی می گوید: ای کاش هر سال تنوع بیشتر و در کنار صنایع دستی قدیمی، هنرهای امروزی نیز به نمایش گذارده شود.

بیستون را عشق کند و شهرتش فرهاد برد

حسین نوغانی ۵۴ سال سن دارد. کارش قلمزنی روی سنگ است. شاید نظیرش در مشهد نباشد. استادی نداشته و با عشق به امام رضا(ع)این هنر را دنبال کرده است.

آثار حجمی، تابلوها و تندیسهای کار دستش که سرشار از منبت، تذهیب، خوشنویسی، معرق، مشبک، تشعیر، نگارگری و نازک کاری است هر بازدیدکننده ای را متحیر می سازد.

او ۳۵ سال است این سنگ را عاشقی می کند.

آن هم سنگی که با باورهای مذهبی به وی‍ژه حکایت متبرک شدن این سنگ توسط امام هشتم شیعیان،عجین شده است.

استاد می گوید: به بهترین نحو امور زندگی امی می گذرد، در منزل کار می کنم، بیشتر شبها و تا اذان صبح با آرامش کارمی کنم

برایم می خواند: گوهر خود را مزن بر سنگ هر ناقبلی/ صبر کن گوهر شناس قابلی پیدا شود.

استاد، خط را روی سنگ منبت کرده است چرا که دوست دارد هنرش را اشاعه و آموزش دهد.

استاد ابزارش را نشانم می دهد. همان قلمهای ساده ای که خود ساخته و برخی ها را هم ابداع کرده است. روی دانه برنج هم توحید را با اعرابش نگاشته است کاری که کسی تا به حال نتوانسته است انجام دهد.

نوغانی با بیان این که باید فرصتی برای من فراهم شود که وقتم را برای امرار معاش نگذارم بلکه برای آموزش بگذرانم؛ می گوید:نام علمی این سنگ تالک شیست بوده و از گونه سنگهای آذرین است که امروزه معادن آن در ۶ کیلومتری جنوب مشهد قرار دارد، از جمله مهمترین ویژگی این سنگ نرم بودن در ابتدای خروج و سخت شدن آن به مرور زمان در ارتباط با حرارت است.

استاد می گوید: کار روی این سنگ از دیزی شروع شد وبه تدریج هنرمندان وارد واین هنر را توسعه دادند اما اکنون با تعویض پی در پی مسوولان میراث فرهنگی نمی توان برنامه ریزی درست داشت تا این هنر و دیگر صنایع اصیل استان صیانت شود، راستش آقایان میراث فرهنگی از ما یادشان رفته است.

وی می افزاید: از هنر سنگ اطلاعات مکتوب وجود ندارد ۳ سال است روی کتابی در این زمینه کار می کنم و چون باید برای زندگی هم تلاش کنم فرصت نکردم تمامش کنم.

می بینم، این سنگ مورد توجه امام رضا(ع)ترکیبات آهن خوراکی دارد و برای سلامتی مناسب است.

استادی که تابلو سنگ را ابداع کرده است با دلتنگی می گوید: ۵ سال است دارم تحقیق می کنم، از بازار سنگ فروشان دهه های پیش تنها چند تن بیش باقی نمانده و این هنر چشم انتظار احیا مانده است، من به شاگردانم سفارش می کنم اگر می خواهید وارد این هنر شوید که البته درآمد خوبی هم دارد؛ باید به خوشنویسی،تذهیب و نقاشی آشنایی داشته باشید، ضمنا وارد سیاست و تجارت هم نشوید، این کار ابزار نمی خواهد فقط توانایی لازم دارد و عشق.

نوغانی ادامه می دهد: من کارهای ظریفی را حتی تا ۱۰ میلیون تومان فروخته ام از سازمانها هم سفارش تندیس می گیرم.

وی به مسوولان توصیه می کند: اگر هدفتان اشتغال زایی است، باید به رشد و گسترش هنر سنگ که ارزش افزوده دارد و ارز آور است؛ توجه و بها دهید.

وی نحوه کار و جای ارائه این هنر را هم بسیار مهم می داند و به نسل جدیدی که می خواهند از طریق این کار زندگی کنند؛ پیشنهاد می کند: نباید تجاری برخورد کنید چون کیفیت پایین می آید و مشتری را از دست می دهید.

وی مردم ایران را عاشق هنر می داند و اظهار می دارد: باید جسارت پدیدآوری کارهای جدید را داشته باشیم، تنگ نظری را کنار بگذاریم، من مغازه و درآمد داشتم، کنار گذاشتم و به گونه ای هنری به این کار پرداختم.

آخرین ابداع این هنرمند مشهدی، تولید تابلوهای سنگی به قطر نیم سانت در ابعاد مختلف با قابلیت اجرای تمام هنرهای موجود است.

او در ۱۵۲ نمایشگاه داخلی،۴۶ نمایشگاه خارجی شرکت و ۲۳ عنوان برگزیده و برترآن نمایشگاهها را از آن خود ساخته است.

گزارش:عزت خیابانی