سفیر ایران در مسکو: روابط اقتصادی دو کشور بسیار ضعیف است

سفیر جمهوری اسلامی در مسکو با ابراز تاسف از این که ایران پنجاهمین شریک تجاری روسیه است می‌گوید این وضعیت به هیچ‌وجه رضایت‌بخش نیست.

 به گفته کاظم جلالی حجم تجارت میان دو کشور در حال حاضر سالی یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار و آن هم بیشتر به سود روس‌ها است و با توجه به وضعیتی که با شیوع کرونا پیش آمده گمان می‌رود که این رقم در سال ۲۰۲۰ کاهش نیز بیابد.

 رئیس پیشین مرکز پژوهش‌های مجلس که حدود چهار ماه پیش به عنوان سفیر جدید تهران در مسکو معرفی شد نامطلوب بودن روابط دو کشور در عرصه‌های مختلف را از جمله به "شیطنت" کشورهای غربی نسبت داده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

 او در گفت‌وگویی با خبرگزاری دولتی ایرنا که متن آن سه‌شنبه دوم اردیبهشت منتشر شد گفت: «بسیاری از کشورهای غربی تمایلی برای توسعه روابط بین ایران و روسیه ندارند، خیلی از آنها در این مسیر شیطنت و خبرهای کذب منتشر می‌کنند که در این چند ماه بارها شاهد آن بوده‌ام.»

 جلالی در این گفت‌وگوی تفصیلی به هیچ مورد از آنچه شیطنت و انتشار خبر کذب در رابطه با ایران و روسیه خوانده اشاره‌ای نکرد اما از کاستی‌های دیگری سخن گفت که بیشتر معلول سیاست‌های جمهوری اسلامی به نظر می‌رسند.

 ذهنیت تاریخی منفی از روسیه

سفیر ایران در مسکو می‌گوید در مورد روابط ایران و روسیه یک پیشینه تاریخی وجود دارد که در ذهن مردم حفظ شده و تلاشی هم برای اصلاح آن انجام نشده است.

 روابط ایران و روسیه در دو قرن گذشته سرشار از نقاط تاریک است که لشکرکشی و تجاوز و تحمیل قراردادهایی نظیر ترکمنچای مواردی از آن محسوب می‌شود که در حافظه جمعی بسیاری از ایرانیان نقش بسته است.

 کاظم جلالی ادعا می‌کند که در میان ایرانیان هنوز درک درستی در مورد روسیه در دوره پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و در دوران سردمداری ولادیمیر پوتین وجود ندارد.

سران جمهوری اسلامی روسیه را یکی از متحدان اصلی خود تلقی می‌کنند اما در ایران کم نیستند کسانی که معتقدند مسکو همواره از برگ ایران برای امتیاز گرفتن از رقبای غربی سوء استفاده کرده و هر جا منافعش ایجاب کند با کشورهای غربی همراهی می‌کند.

 رای موافق روسیه به قطعنامه‌های تحریمی

نمونه آشکار این همراهی، رای موافق روسیه به قطعنامه‌های تحریمی علیه جمهوری اسلامی در شورای امنیت و پیش از توافق هسته‌ای است، در حالی که مسکو می‌توانست با استفاده از حق وتو مانع تصویب آنها شود.

جلالی در گفت‌وگو با ایرنا در عین حال به معضلات ساختاری هم اشاره کرد و گفت: «یکی از مشکلات اصلی دو کشور در مسیر توسعه روابط اقتصادی، داشتن اقتصاد موازی است چرا که هر دو طرف صادرکننده نفت و انرژی هستند؛ از طرف دیگر ما زیرساخت‌هایی برای ارتباطات با یکدیگر ایجاد نکرده‌ایم یا هنوز نقص‌هایی در بخش ریلی و جاده‌ای میان دو کشور به رغم تمام تلاش‌ها وجود دارد.»

او همچنین گفته است: «از طرف دیگر، اقتصاد روسیه با برخی کشورهای همسایه هماهنگ شده است، اما ما متاسفانه چون در بحث صادرات برنامه محور نبودیم در زیر مجموعه این کشورها تعریف شده‌ایم؛ مثلا در تره‌بار زیر نظر جمهوری آذربایجان و در بخش دیگری زیر نظر ترکیه تعریف شده‌ایم چرا که اقتصاد ایران صادرات محور نیست.»

کاستی‌های داخلی موثرتر از "شیطنت غرب"

به عبارت دیگر بخش مهمی از موانع گسترش روابط تجاری میان دو کشور داخلی است و ارتباطی با "شیطنت" کشورهای غربی ندارد. بسیاری از کشورهای غربی هم با ترکیه روابط اقتصادی زیادی دارند هم با جمهوری آذربایجان.

 عضو پیشین فراکسیون مستقلین ولایی، که از یاران نزدیک علی لاریجانی رئیس مجلس به شمار می‌رود، می‌گوید در زمینه صنعت توریسم هم روابط میان تهران و مسکو گسترش چندانی نیافته است.

 سفیر جمهوری اسلامی در مسکو یکی دیگر از علت‌های عدم گسترش روابط میان دو کشور را این مسئله عنوان کرده که روس‌ها هم مانند ایرانیان طرف مقابل را از دریچه چشم غربی‌ها دیده‌اند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

او به ایرنا گفت: «امروز انتقاد جدی به روابط اقتصادی ما وارد است، چرا که روابط اقتصادی ما نه تنها رضایت‌بخش نیست بلکه بسیار ضعیف است.»

 نماینده دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در این مورد هم اذعان کرده که دست‌کم بخشی از معضل به این علت رخ داده که "افراد غیر حرفه‌ای در گذشته وارد بازار روسیه شدند که به نام برند ایرانی ضربه زدند".

ایران بسیار امیدوار است که با ورود با  اتحادیه اوراسیا روابط تجاری با کشورهای فدراسیون روسیه را گسترش دهد. یکی از موانع تحرک بیشتر در بازرگان خارجی جمهوری اسلامی محدودیت‌های اعمال شده بر مبادلات بانکی و روابط مالی بین‌المللی است که روسیه تا کنون گامی بر خلاف تحریم‌های آمریکا و برای کاهش آنها برنداشته است.

 سفیر ایران در مسکو می‌گوید روس‌ها در بحث لغو تحریم‌ها "همکاری تنگاتنگی" با جمهوری اسلامی داشته‌اند و وزارت خارجه روسیه هم در بیانیه‌ای تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا را محکوم کرده است. او درباره تاثیر عملی این همکاری و محکومیت تحریم‌ها توضیحی نداد.