افزایش دخالت نهادهای بیرونی در امور دانشگاه‌ها

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ با حضور محمدعلی زلفی گل، وزیر علوم صبح امروز سوم مهر در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد. محمود فتوحی در این مراسم گفت: برای دانشگاه افتخار است که امروز همزمان با ۵۵ امین سال تأسیس دانشگاه شریف میزبان این‌ برنامه باشد.

فتوحی ادامه داد: امروزه در شرایطی که بدخواهان ایران با اعمال تحریم‌های ظالمانه قصد به زانو در آوردن مردم این کشور را داشتند، شاهدیم که نیازهای کشور در حوزه‌های مختلف صنعتی، اجتماعی و خدمات عمومی اعم از آموزش، بهداشت، دفاع و امنیت به دست دانشگاهیان یا با کمک دانشگاهیان مرتفع شده است و فراتر از آن بسیاری دانشگاه‌ها و دانشگاهیان توانسته‌اند در بسیاری از حوزه‌های نوین علمی مثل فناوری نانو، صنایع دفاعی، سلول‌های بنیادی، صنایع دفاعی و غیره سرآمدی دراین حوزه‌ها را رقم بزنند.

رئیس دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه عدم توجه مناسب به جایگاه علم و دانش کشور را نه تنها از لحاظ اجتماعی و اقتصادی بلکه از نظر امنیتی در معرض خطر جدی قرار می‌دهد، افزود: باید برای حل مشکلات و چالش‌های دانشگاه‌ها اهتمام ویژه‌ای شود.

وی با اشاره به چالش‌های دانشگاه‌ها ادامه داد: در حال حاضر نخستین مشکل دانشگاه‌ها کمبود منابع، فرسودگی تجهیزات و کاهش منابع انسانی زبده است، در حالی که بخش عمده منابع عمومی که به دانشگاه‌ها اختصاص داده می‌شود باید صرف هزینه‌های جاری مانند حقوق و مزایا، خوابگاه و تغذیه دانشجویان شود و عملاً سهم چندانی برای انجام مأموریت‌های اصلی دانشگاه در حوزه آموزش، پژوهش و فرهنگ باقی نمی‌ماند.

وی ادامه داد: درخشش دانشگاه‌ها در علم و فناوری به بودجه‌های تحقیقاتی و جذب نیروهای انسانی زبده نیاز دارد در غیر این صورت نهاد علم و فناوری کشور به تدریج تحلیل می‌رود.

فتوحی گفت: به فرمایش مقام معظم رهبری، دانشگاه محل آزاد اندیشی است و برای شکوفایی اندیشه‌ها و ارائه پاسخ به نیازهای علمی و فناورانه کشور، باید دانشمندان و اندیشمندان بتوانند با آزادی و آرامش به تحقیق پرداخته و دیدگاه‌ها و نظریات خود را در معرض نقد و اندیشه ورزی قرار دهند.

وی ادامه داد: حمایت جدی از توسعه علوم بنیادی و دانش‌های میان رشته‌ای و فرا رشته‌ای از مهمترین بایدهای امروز کشور است سرمایه گذاری در این حوزه‌ها علاوه بر تأمین نیازهای تحقیقاتی و توسعه فناوری، می‌تواند بسیاری از دانش آموختگان نخبه دانشگاه‌ها را در این حوزه به کار گیرد و از مهاجرت آنها جلوگیری کند.

رئیس دانشگاه صنعتی شریف اظهار داشت: دانشگاه‌های کشور مجموعه‌ای از توانمندی‌های مختلف ولی مکمل هستند که وضع قوانین یکسان مسیر خلاقیت و نوآوری آنها را محدود خواهد کرد لذا بهتر است که با توجه به زیرساخت‌ها و موقعیت جغرافیایی، مسیر تعالی هریک از دانشگاه‌ها جدا تعیین شود.

به گفته وی، تضعیف نقش هیئت امنا و دخالت‌های روزافزون دستگاه‌های حسابرسی و نظارتی دور امور مالی و حتی تخصصی دانشگاه‌ها از موانع اصلی بروز خلاقیت‌ها، اجرای برنامه‌های نوین و انعطاف اداری - مالی دانشگاه‌ها برای به ظهور رساندن توانمندی‌های خود است. متأسفانه با گذشت زمان نقش هیأت‌های امنا در تعیین سیاست‌های کلان و جهت گیری های آینده دانشگاه کم رنگ شده و دخالت نهادهای بیرونی در امور دانشگاه‌ها افزوده شده است. که امید می‌رود با درایت وزیر علوم این چالش‌ها از پیش پای دانشگاه‌ها برداشته شود.