هاشمی شاهرودی: خطاکار نباید از نظام اخراج شود

ایلنا:رییس سابق قوه قضاییه با بیان اینکه اگر کسی خطایی کرده، نباید از نظام اخراج شود، گفت: نیروهای عظیم به جای اینکه به هم کمک کنند، خیلی وقت ها بایکوت می شوند و همدیگر را خنثی می کنند.به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جماران،آیت‌الله‌هاشمی‌شاهرودی در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه مراد امام از وحدت چیست؟ ، گفت: استراتژی امام در دوران مبارزه و پیروزی انقلاب، وحدت بود اگر بخواهیم مکتب سیاسی امام را ورق بزنیم، جوهره آن این است که امام همه چیز را روی وحدت ملت بنا کرد. قبل از انقلاب اختلافات زیادی در مبارزه بود.وی با بیان ایکه قبل از انقلاب اختلافات زیادی در مبارزه بود،ادامه داد:در مورد مسائل منافقین که در آن وقت مجاهدین خلق نام داشتند، اختلاف دکتر شریعتی و شهید مطهری و بازرگان و مسائل انجمن حجتیه. خیلی به امام مراجعه می شد. در همه اینها امام بهترین نقش را ایفا کردند و هیچ چیزی نگفتند. نه نسبت به این طرف و نه نسبت به آن طرف و عکس العملی نشان ندادند.رییس پیشین قوه قضاییه اظهار داشت: امام سیاستی داشت که نمی‌گذاشت اختلافات بیشتر شود.

"نه نسبت به این طرف و نه نسبت به آن طرف و عکس العملی نشان ندادند.رییس پیشین قوه قضاییه اظهار داشت: امام سیاستی داشت که نمی‌گذاشت اختلافات بیشتر شود"آن زمان اختلاف زهر مهلک بود. امام سعی می‌کرد گروه‌های سیاسی را متحد کند. امام همه را متحد کرد. همه فکر می‌کردند آنچه می‌خواهند در کلام امام هست.وی به اختلافات موجود در دهه اول بعد از انقلاب اشاره کرد و گفت: بعد از انقلاب اندیشه امام، در قانون اساسی متبلور و وحدت گروه‌ها دنبال شد. امام سعی می‌کرد این انشعاب‌ها و اختلاف سلیقه‌ها به انقلاب ضربه نزند.

چون ممکن بود این توجهات به جدایی یک جریان و مجموعه از انقلاب بیانجامد. نه خودش به اینها توجه می‌کرد و نه قبول هم داشت که افرد دسته دسته بشوند.آیت‌الله‌شاهرودی در پاسخ به این سوال که امام این اختلافات را چگونه مدیریت می‌کرد،گفت: امام یک تعبیر داشت که اصل دینی و فلسفی امام بود که اگر افراد خالص و مخلص به آن توجه کنند هیچوقت به انشقاق‌ها نمی‌رسند. ایشان می‌گفتند اگر ۱۲۴ هزار پیامبر در یک زمان بودند بینشان هیچ اختلافی نبود چرا که همه خالص بودند چون همه می‌خواستند تکلیف خدا را انجام بدهند و هوای نفس نداشتند. بیشترین منشاء این اختلافات به مسائل سلیقه ای و ذوقی و هواهای نفسانی بر می‌گردد.وی با بیان اینکه امام ایجاد دسته بندی های سیاسی را ضروری نمی‌دید،گفت: امام احزاب اسلامی را قبول داشت اما ضرورت نمی‌دید.نه خودش حزبی فکر می‌کرد و نه دنبال این بود که حزبی تاسیس کند. در طول۵۰ سال مبارزه هم حزب تاسیس نکرد.

"همه فکر می‌کردند آنچه می‌خواهند در کلام امام هست.وی به اختلافات موجود در دهه اول بعد از انقلاب اشاره کرد و گفت: بعد از انقلاب اندیشه امام، در قانون اساسی متبلور و وحدت گروه‌ها دنبال شد"هیچگاه سعی نکرد حزبی راه بیاندازد و بخشی از مردم را به آن وارد کند.یکی از فقهای شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که امام می گویند اختلاف اگر در اصول باشد موجب سستی نظام می شود، اصول مد نظر امام چیست؟، خاطرنشان ساخت: امام در مجموعه بیانات خود اصول را مشخص کرده‌اند یکی اسلامیت نظام است که در قانون اساسی به عنوان اصل چهارم گنجانده شده و بر همه اصول حاکمیت دارد. اصل بعدی ولایت فقیه است. ایشان خیلی به اصل ولایت فقیه تاکید می‌کند و اعتقاد دارد که ولایت فقیه از احکام اولیه است.وی افزود: از نظر فقهی ولایت فقیه از دستاوردهای عظیم فکری امام بود که در نجف تدریس فرمودند و تحول بزرگی در حوزه های علمیه به وجود آورد. آن زمان فقاهت خیلی محدود بود. امام با این نظریه فقه را زنده کرد.

از بعد سیاسی ولایت فقیه مبنای کار ایشان بود و به خاطر همین نظریه پیروز شد و مملکت را اداره کرد. امام بارها تاکید کردند که اصل ولایت فقیه از احکام اولیه است و باید حفظ شود.هاشمی شاهرودی با بیان اینکه امام بر وحدت امت و حفظ یکپارچگی مردم و مسوولین تاکید داشتد،اظهارداشت:امام از نظر تئوری و فقهی وحدت را تبیین کردند و از نظر عملی هم به شدت به آن تکیه می‌کردند. مشی و منش و سلوک ایشان در مسیر مبارزه و رهبری نظام، وحدت بود.عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: امام سعی می‌کرد همه را یکی کند و نگذارد از هم جدا شوند، ضمن اینکه همه نظرات را محترم می‌شمرد و به آنها بها می‌داد، نمی‌گذاشت نظرات مختلف از بین برود. اظهار نظر و انتقاد را یکی از راه‌های رشد می‌دانست ولی وحدت را حفظ می‌کرد.وی با بیان اینکه امام اختلافات را با توجه یکسان به همه گروه‌های خودی مدیریت می‌کرد، خاطرنشان کرد: اگر به این یکی توجهی می‌کرد به آن دیگری هم توجه می‌کرد. ابتدای انقلاب تضاد شدیدی بین بعضی جریانات و اشخاص ایجاد شد.

"ایشان می‌گفتند اگر ۱۲۴ هزار پیامبر در یک زمان بودند بینشان هیچ اختلافی نبود چرا که همه خالص بودند چون همه می‌خواستند تکلیف خدا را انجام بدهند و هوای نفس نداشتند"ایشان با قدرت الهی بی نظیر خود این اختلافات را جمع کرد. مقام و جایگاه و شـأن و نفس عجیب ایشان تنش‌ها را ذوب می‌کرد و اجازه نمی‌داد این تنش‌ها خیلی اثر کند.آیت الله شاهرودی اصل چهارم را به وصیت نامه امام ارجاع داد و گفت: اصل بعدی اصل حفظ نظام است. امام خیلی نسبت به این مساله حساسیت داشتند و این دستاورد بزرگ را عزیزتر از همه چیز می‌دانستند. ایشان جمهوری اسلامی را تنها در ایران نمی دید، امام این تحول را مبنای تحول جهانی و منطقه‌ای می‌دانست.رییس سابق قوه قضاییه با بیان اینکه امام در صحبت‌های خود می‌گفت که پیام‌های انقلاب صادر خواهد شد،افزود: صدور پیام انقلاب از زمان خود ایشان شروع شد و الان ثمرات خود را دارد می‌دهد. آنچه در جهان اسلام الان هست همه از ثمرات انقلاب است و این تاثیر بیشتر خواهد شد و کل جهان را در بر خواهد گرفت.

می شود گفت امام این انقلاب را مبنای رسیدن به هدف بلند همه ادیان الهی می‌دانست که همان وعده موعود الهی است.آیت الله هاشمی شاهرودی در پاسخ به این سوال که وحدت باید بر سر چه اصولی باشد؟ ، گفت: وحدت بر اساس روح قالب انقلاب اسلامی است که روح آن اندیشه‌های امام به عنوان موسس، مبین، ایده‌ئولوگ و بنیانگذار نظام است و شکل و قالب آن قانون اساسی است که روح اندیشه‌های امام در آن دمیده شده است.عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه امام به نقض قانون اساسی خیلی حساس بود، یادآور شد:چارچوب‌های اصلی نظام را خود امام گفته است. این فرامین خودش اصول نظام اسلامی هستند. در قانون اساسی این اختیار به رهبری داده شده است که خود رهبر در جاهایی وارد ماجرا بشود و مدیریت کند. مثلا در خصوص رابطه با آمریکا رهبری تصمیم می گیرد.وی در بیان این که امام چگونه با دستگاه ها و گروه‌های مختلف و قومیت‌های متنوع کار می‌کردند؟ اظهار داشت: خود امام خیلی در مسائل جزیی ریز نمی‌شد. امام اصول و جهت‌گیری‌های اساسی را در نظر داشت.

"از بعد سیاسی ولایت فقیه مبنای کار ایشان بود و به خاطر همین نظریه پیروز شد و مملکت را اداره کرد"این برگرفته از سیره پیامبر(ص) بود. سعی نمی‌کرد در این چیزهای خرد شود. حرف حق را می زد حرفی که باید اهلش بفهمد اما خیلی پایین تر نمی‌آمد. امام سعی می‌کرد مطلب خود را چنان بگوید که همه از آن استفاده کنند و وحدت هم حفظ شود.آیت الله هاشمی شاهرودی از امام به عنوان مربی امت یادکرد و ادامه داد: امام خمینی استاد اخلاق و تربیت اجتماعی بود و واقعا هم مردم را تربیت کرد. این روح مربی‌گری اقتضا می‌کند که در مسائل ریز نشود.

چون حجاب‌ها از بین می‌رود. اگر به کسی ترش کند، دیگر نمی‌تواند با او کار کند و روی وی اثر بگذارد.رییس سابق قوه قضاییه با بیان اینکه امام جرح و تعدیل انجام نمی‌داد،‌اظهارداشت: اگر نقصی هم بود باید به تدریج رفع می شد. سعی می کرد به گونه ای رفتار کند که بدون اینکه آبرو و حیثیت افراد زیر سوال برود بتدریج خودشان اصلاح بشوند و نواقص را از بین ببرند. این خصلت امام بود که خیلی چیزها را صریح نمی گفت. امام می دانست این فرد چکاره است به‌گونه‌ای حرف می‌زد که طرف خودبخود عوض شود.

"مقام و جایگاه و شـأن و نفس عجیب ایشان تنش‌ها را ذوب می‌کرد و اجازه نمی‌داد این تنش‌ها خیلی اثر کند.آیت الله شاهرودی اصل چهارم را به وصیت نامه امام ارجاع داد و گفت: اصل بعدی اصل حفظ نظام است"می خواست افراد را هم حفظ کند و هم اصلاح کند و این شیوه تربیت انبیاء الهی است.یکی از فقهای شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که اگر در اصول اختلاف پیدا شود فصل الخطاب اختلافات و مرجع حل مسائل کجاست،گفت: از نظر فقهی همان مبنای اصیل امام یعنی ولایت فقیه؛ او ولی فقیه است. هر اختلافی در امت، در گروه‌ها و دسته‌جات اگر به جایی برسد که نیاز به حل اختلاف پیدا کند، مرجع ولی فقیه است.وی تاکید کرد: معتقدم این اختلافات در اصول نیست. اختلافات همه در مسائل جزیی بوده است. گله‌مندی هایی بوده که زیاد شده و به یک چیزی تبدیل شده که بخاطر آن اتفاقاتی هم رخ داده است و سوء ظن‌ها زیاد شده است. امام روی این مساله تاکید می کرد که اختلافات اصولی نیست.

این اختلاف ها از نوع اختلافات بین کفر و اسلام نیست. اختلاف معاویه و علی نیست، مانند دعوای خانوادگی است. اینها در اصول با هم شریکند. گله‌مندی‌ها، حساسیت‌های شخصی، منافع نشأت گرفته از بعضی بی‌توجهی‌ها است. نفس انسان هم می‌خواهد که او را به این طرف و آن طرف بکشد.رییس سابق قوه قضاییه در پاسخ به این سوال که راه حل نهایی وحدت سیاسی جامعه چیست؟ گفت: بدون شک گفتمان و مباحثه در فضای حسن ظن می‌تواند موثر باشد.

"امام خیلی نسبت به این مساله حساسیت داشتند و این دستاورد بزرگ را عزیزتر از همه چیز می‌دانستند"باید حداقل اعتماد طرفین ایجاد شود تا با هم گفتگو کنند. علما، روحانیون، بزرگان، نخبگان، رهبر انقلاب و مراجع باید این فضای اعتماد را ایجاد کنند.هاشمی شاهرودی با تاکید براینکه بهترین راه‌حل برای رسیدن به وحدت سیاسی، راه گفتمان است، اظهارداشت: گله‌مندی‌ها در جلسات گفتگو حل می‌شود. اگر این حسن ظن ایجاد شود، همه می‌فهمند که مسائل آنگونه که در ذهنشان هست، نیست. اختلاف افراد و گروه‌ها در اثر دور بودن آنها و وجود برخی واسطه ها که مسائل را بزرگ می‌کنند، زیاد می‌شود. بعد که اینها به هم می‌رسند، می‌بینند که همه آنها مبالغه بودن موضوع و جور دیگری بوده است.وی با بیان اینکه در اسلام تاکید شده سوء ظن حرام است، به بیان روایتی پرداخت و گفت: اگر ۵۰ نفر بگویند که فلانی بر علیه تو حرفی زده است و خودش بگوید نزده است حرف آن یک نفر را قبول کن و حرف آن ۵۰ نفر را رد کن.

بستر سوء ظن زود ایجاد می‌شود و خیلی زود بالاتر می‌رود و تندتر می‌شود. افراد زیادی هستند که کارشان تملق است؛ اینکه بر علیه این و آن خبر بدهند. بر این مسائل تربیتی و اخلاقی در روایات دینی ما تاکید شده است.آیت الله شاهرودی دومین راه حل اختلاف را بعد از گفتگو بی‌پرده گروه‌های سیاسی، انجام کارهای مشترک عنوان کرد و اظهار داشت: یکی از عوامل مهم وحدت، تشکیل کارگروه‌های مشترک و شرکت دادن همگان در برنامه ریزی های کشور است. این کار اعتماد همه را جلب می کند.اینکه پیامبر(ص) برخی اوقات کار را به دست کسی می داد که می دانست این کاره نیست، به این دلیل بود که می خواست این فرد را همراه کند.وی گفت:نظام ظرفیت بالایی دارد و کار برای نظام خیلی زیاد است، بارهای زمین مانده در نظام خیلی زیاد است. اهداف بلند انقلاب این قدر کار و نیرو و کادر می خواهد که ما یک هزارم آن را نداریم و می شود از همه، در این قسمت ها استفاده کرد.

"آنچه در جهان اسلام الان هست همه از ثمرات انقلاب است و این تاثیر بیشتر خواهد شد و کل جهان را در بر خواهد گرفت"ما نیروهای عظیمی در انقلاب و نظام خود داریم. مدیرانی که ما داریم در کشورهای دیگر کمتر پیدا می شود ولی متاسفانه کار جمعی کمتر کردیم و مدیریت جمعی را بلد نیستیم. نیروهای عظیم به جای اینکه به هم کمک کنند، خیلی وقت ها بایکوت می شوند و همدیگر را خنثی می کنند.رییس سابق قوه قضاییه با بیان اینکه گذشت و اغماض، "شرح صدر" خیلی مهم است، تصریح کرد: سر هر مساله جزیی نباید حساسیت نشان داد. اینکه کسی خطایی کرده، نباید از نظام اخراج شود. باید از همه استفاده شود.

از هر چیزی در جای خودش و از هر نیرویی که بتوان از آن برای انقلاب استفاده کرد، باید بهره برداری کرد.عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام عامل دیگر در ایجاد وحدت را،توجه دادن همه جریان‌های سیاسی، انقلابی، اسلامی و همه نخبگان به خطرات دشمنان اسلام و نظام عنوان کرد و گفت:برخی خیال می‌کنند همه چیز تمام شده است و بایستی غنایم و پست‌ها و صندلی‌ها را تقسیم کرد. در صورتی که چنین نیست . امروز دشمنی استکبار و همسوئی آن با برخی از رژیم‌های مزدور منطقه و توطئه‌هایشان بر علیه نظام جمهوری اسلامی رو به رشد است که خطر جدی است و همه باید متوجه آن باشند